Turzyca leśna (Carex sylvatica Huds.) – gatunek byliny z rodziny ciborowatych. Jego zasięg obejmuje Europę] i zachodnią Azję[3]. W Polsce jest gatunkiem rozpowszechnionym, rzadszym lokalnie, np. w województwie mazowieckim[4].

Turzyca leśna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

ciborowate

Rodzaj

turzyca

Gatunek

turzyca leśna

Nazwa systematyczna
Carex sylvatica Huds.
Fl. Angl.: 353 (1762)[3]

Morfologia

edytuj
 
Pokrój w czasie owocowania
 
Owoce i przysadki
Pokrój
Roślina trwała o wysokości od 20 do 70 cm, kępowa, z krótkimi rozłogami.
Łodyga
Wzniesiona, u góry zwisła, ulistniona w dolnej połowie, tępo trójkanciasta.
Liście
Równowąskie, z wystającym grzbietem, na brzegach i nerwach szorstkie, ostro zakończone, żywozielone do żółtawo-zielonych, brązowieją na jesień, lśniące, krótsze od łodygi. Blaszki liściowe o szerokości od 1 do 1,5 cm.
Kwiaty
Kwiatostany złożone z 3-8 luźnych kłosów, na szczycie łodygi znajduje się pojedynczy lub podwójny kłos męski, wąski, koloru czerwono-brązowego o długości od 8 do 14 mm. Kłosy żeńskie w ilości od 2 do 6 umieszczone są niżej, nieco oddalone od męskich. Mają kolor zielony do brązowo-pomarańczowego i długość od 2 do 6 cm. Zwisają podczas owocowania na długich od 5 do 25 cm szypułkach.
Owoce
Orzeszek w pęcherzyku.
Gatunek podobny
Turzyca zgrzebłowata (Carex strigosa) różniąca się wzniesionymi (przytulonymi do łodygi) kwiatostanami żeńskimi oraz szerszymi liśćmi[5].

Biologia i ekologia

edytuj
Rozwój
Bylina, hemikryptofit (pączki zimujące znajdują się na poziomie ziemi). Kwitnie w okresie od kwietnia do lipca.
Siedlisko
Rośnie w lasach liściastych, na glebach żyznych, także wapiennych, umiarkowanie wilgotnych. Preferuje stanowiska półcieniste do zacienionych, umiarkowanie chłodne warunki mikroklimatyczne (zwłaszcza w miejscach zacienionych).
Fitosocjologia
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny (Ch.) dla rzędu (O.) Fagetalia sylvaticae należącego do klasy europejskich mezo- i eutroficznych lasów liściastych[6]. Gatunek neutralny wobec kontynentalizmu.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-27] (ang.).
  3. a b Carex sylvatica Huds., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-29].
  4. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 139, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  5. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  6. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

edytuj
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski: Rośliny Polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.