Turík
Turík – wieś i gmina (obec) w powiecie Rużomberk, kraju żylińskim, w północnej Słowacji, w granicach historycznego Liptowa.
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Powiat | |||
| Starosta |
Stanislav Krakovský[1] | ||
| Powierzchnia |
8,27[2] km² | ||
| Wysokość |
556[3] m n.p.m. | ||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||
| Nr kierunkowy |
+421 44[3] | ||
| Kod pocztowy |
034 81[3] | ||
| Tablice rejestracyjne |
RK | ||
Położenie na mapie kraju żylińskiego  | |||
Położenie na mapie Słowacji  | |||
| 49°06′25,6″N 19°22′57,3″E/49,107111 19,382583 | |||
| Strona internetowa | |||
Położenie
edytujTurík leży w dolinie potoku Turík, prawobrzeżnego dopływu Wagu, u południowych podnóży Gór Choczańskich. Zabudowania wsi ciągną się w środkowej części dość wąskiej Doliny Turíckiej. Nad nimi od północy piętrzy się szczyt Magury Turíckiej (1085 m n.p.m.). Grupa zabudowań przy odgałęzieniu drogi do centrum wsi od drogi biegnącej prawym brzegiem Wagu z Liptowskiej Ciepłej do Liskovej nosi nazwę Turíček, zaś niedaleki były młyn nad Wagiem i znana dawniej karczma nosiły nazwę Vlčia jama (pol. Wilcza Jama).
Historia
edytujTereny wsi były zamieszkane przez człowieka już w czasach prehistorycznych. Na skalistym wzniesieniu nad wsią, zwanym Hradište, znaleziono fragmenty ceramiki z młodszej epoki brązu i początków epoki żelaza, zaliczane do kultury łużyckiej. Wieś należała do szlacheckiej rodziny Turánskich. Ich przodkowie otrzymali te ziemie w 1278 r. w nagrodę za służby dla króla przy prowadzeniu królewskich posłów do Polski i w tym samym roku lokowali wieś. W latach 1976–1990 wieś była włączona do niedalekiej Liskovej.
Zabytki
edytuj- Kościół katolicki z 1798 r. Murowany, z wieżą dobudowaną pod koniec XIX w. Ołtarz główny klasycystyczny, z początków XIX w. z obrazem przedstawiającym Nawiedzenie NMP. Na parapecie chóru organowego starsze obrazy z XVII w., przedstawiające postacie ze Starego Testamentu.
- Dwór (słow. kaštieľ) z połowy XVIII w. Murowany, przebudowany w pierwszej połowie XIX w., z centralnym ryzalitem z pilastrami, zwieńczonym tympanonem.
Przypisy
edytuj- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-09]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 8,27S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
Bibliografia
edytuj- Hochmuth Zdenko a kolektív: Chočské vrchy – Liptovská Mara. Turistický sprievodca ČSFR č. 42, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1990.
- Chočské vrchy. Vodná nádrž Liptovská Mara. Turistická mapa 1:50 000, wyd. VKÚ Harmanec, 1997, ISBN 80-85510-84-7;