Tsugaru (cieśnina)
Cieśnina Tsugaru (jap. 津軽海峡 Tsugaru-kaikyō; ros. Сангарский пролив) – cieśnina oddzielająca wyspy Honsiu i Hokkaido w północnej Japonii, łącząca Morze Japońskie z Pacyfikiem[1].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Akweny • Łączy wody • Z wodami |
|
| Lądy • Oddziela • Od |
|
| Wymiary • długość • szerokość |
|
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Mosty | |
 Cieśnina na mapie Japonii | |
Położenie na mapie Japonii  | |
 41°19′59,99″N 140°19′59,99″E/41,333331 140,333331
| |
Cieśnina ma długość 110 km, szerokość od ok. 24 do ok. 40 km[1]. Przez cieśninę przepływa prąd morski Tsugaru, który jest cieplejszym i silniej zasolonym przedłużeniem prądu cuszimskiego (zachodniego odgałęzienia prądu Kuro Siwo)[1].
Południową granicę cieśniny stanowią wybrzeża półwyspów: Tsugaru i Shimokita na Honsiu oraz zatoka Mutsu. Północną natomiast są brzegi półwyspu Oshima i jego odnóg Matsumae i Kamaeda na Hokkaido oraz ujście zatoki Hakodate. Administracyjnie południowe wybrzeża leżą w prefekturze Aomori, a północne w prefekturze Hokkaido[1].
Ze względu na zakaz stacjonowania broni jądrowej na terytorium Japonii (na mocy art. 9 konstytucja Japonii) rząd japoński wyznaczył w cieśninie minimalną 3 milową granicę zamiast dopuszczalnych 12 mil[2]. Tym samym wody poza strefą 3-milową mają status otwarty, co pozwala przepływać przez nie amerykańskim okrętom wyposażonym w broń nuklearną[2] oraz okrętom innych państw[3]. Całość cieśniny pozostaje w japońskiej wyłącznej strefie ekonomicznej[4].
Tunel Seikan, łączący Honsiu i Hokkaido, zbudowany został częściowo pod dnem cieśniny, pomiędzy przylądkami Tappi na półwyspie Tsugaru a Shirakami na półwyspie Matsumae. Biegnie pod dnem morskim na długości 23,30 km[5][6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d T. Ito, O. Togawa, M. Ohnishi, Y. Isoda, T. Nakayama, S. Shima, H. Kuroda, M. Iwahashi, C. Sato. Variation of velocity and volume transport of the Tsugaru Warm Current in the winter of 1999–2000. „Geophysical Research Letters”. 30 (13), 2003-07-03. [dostęp 2023-03-13]. (ang.).
- ↑ a b Japan left key straits open for U.S. nukes. The Japan Times, 2009-06-22. [dostęp 2022-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)]. (ang.).
- ↑ Japan spots four Russian amphibious transports sailing from Far East. Reuters. [dostęp 2022-03-19]. (ang.).
- ↑ 日本の領海等概念図. Japan Coast Guard. [dostęp 2023-03-13]. (jap.).
- ↑ Tsugaru Straits na Google Maps. [dostęp 2014-05-11].
- ↑ Seikan Tunnel Knowledge. [dostęp 2014-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-18)].