Trzmiel sześciozębny
Trzmiel sześciozębny[2] (Bombus mastrucatus[3]) – gatunek owada z rodziny pszczołowatych (Apidae). Zaliczany do pszczół właściwych (Apinae), plemienia trzmielowate (Bombini).
| Bombus mastrucatus[1] | |||
| Gerstaecker, 1869 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
trzmiel sześciozębny | ||
| Synonimy | |||
| |||
Występowanie
edytujW Europie trzmiel ten występuje w rejonach górzystych[4]. Nie występuje w Wielkiej Brytanii i Irlandii[4]. W Polsce podawany jest z Sudetów, Tatr i Podhala[2]. Populacje żyjące w zachodniej Azji w 2023 r. uznano za odrębny gatunek. Zachował on nazwę naukową Bombus wurflenii, natomiast europejski gatunek otrzymał nazwę Bombus mastrucatus, wcześniej uznawaną za synonim B. wurflenii[3].
Wygląd
edytuj_(cropped).jpg)
Duży gatunek o krótkim języczku[5]. Ubarwienie czarne, z czerwonym zakończeniem odwłoka, u samców i robotnic może być dodatkowo domieszka żółtego koloru[2][5]. Futerko o włoskach nierównej długości[5]. Żuwaczki samic zaopatrzone w sześć zębów[2].
Biologia
edytujTrzmiel sześciozębny, jako jeden z nielicznych gatunków trzmieli, żeruje poza gniazdem również w czasie deszczu, a w Masywie Centralnym wydaje się nawet preferować pochmurną, deszczową pogodę[4]. Jest związany z lasami[2]. Potrafi wygryzać dziurki u nasady kwiatów rurkowatych, aby dostać się do ich nektaru[6]. Pozwala mu to korzystać z nektaru kwiatów, do których nie mógłby dostać się normalną drogą z powodu zbyt krótkiego języczka. Zaobserwowano, że na początku sezonu wegetacyjnego kwiaty są rabowane losowo z lewej lub prawej strony, jednak w miarę upływu czasu osobniki w populacji zaczynają preferować jedną ze stron. Prawdopodobnie robotnice uczą się preferencji wobec jednej ze stron od siebie nawzajem, lub przez obserwację wcześniej zrabowanych kwiatów[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Bombus mastrucatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e Anna Krzysztofiak, Lech Krzysztofiak, Tadeusz Pawlikowski, Trzmiele Polski: przewodnik terenowy, Suwałki: Krzysztofiak & Krzysztofiak, 2004, ISBN 83-920046-9-8, OCLC 749447213 [dostęp 2022-12-14].
- ↑ a b Paul H. Williams i inni, Bumblebees with big teeth: revising the subgenus Alpigenobombus with the good, the bad and the ugly of numts (Hymenoptera: Apidae), „European Journal of Taxonomy”, 892, 2023, s. 1–65, DOI: 10.5852/ejt.2023.892.2283, ISSN 2118-9773 [dostęp 2024-09-04] (ang.).
- ↑ a b c Pierre Rasmont, Guillaime Ghisbain, Michael Terzo, Bumblebees of Europe and neighbouring regions, Verrières-le-Buisson 2021, ISBN 978-2-913688-38-4, OCLC 1299145852 [dostęp 2022-12-15].
- ↑ a b c Aneta Sikora, Pszczoły w mieście : trzmiele Wrocławia, wyd. 1, Wrocław: Stowarzyszenie Natura i Człowiek, 2018, ISBN 978-83-945844-0-5, OCLC 1088968846 [dostęp 2022-12-14].
- ↑ a b D. Goulson i inni, Social learning drives handedness in nectar-robbing bumblebees, „Behavioral Ecology and Sociobiology”, 67 (7), 2013, s. 1141–1150, DOI: 10.1007/s00265-013-1539-0, ISSN 0340-5443 [dostęp 2022-12-15].