Trzemeśnianka – potok będący prawym dopływem Raby[1]. Powstaje w miejscowości Poręba z połączenia potoku Kamieniczanka spływającego spod Przełęczy Suchej z innym nienazwanym potokiem spływającym spod północnych stoków Działka[2]. Obydwa te potoki spływają z wzniesień Pasma Lubomira i Łysiny, które według regionalnego podziału Polski Jerzego Kondrackiego zaliczane są do Beskidu Wyspowego[3]. Tak więc Trzemeśnianka tylko swoje górskie źródła ma w Beskidzie Wyspowym, płynie zaś głównie przez Pogórze Wiśnickie[2]. Płynie przez podłoże zbudowane z piaskowców oraz łupków istebniańskich[4].

Ilustracja
Trzemeśnianka w Trzemeśni, przy ujściu Zasanki
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Lokalizacja

Pogórze Wiśnickie

Potok 3 rzędu
Źródło
Współrzędne

49°47′28″N 19°57′34″E/49,791111 19,959444

Ujście
Recypient Raba
Wysokość

270 m n.p.m.

Współrzędne

49°51′15″N 20°01′05″E/49,854167 20,018056

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast w centrum znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie powiatu myślenickiego
Mapa konturowa powiatu myślenickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”

Trzemeśnianka od Poręby do ujścia ma długość ok. 7 km. Spływa w północnym kierunku poprzez miejscowości Trzemeśnia, Łęki, Osieczany i Droginia, w której na wysokości 270 m uchodzi do Jeziora Dobczyckiego na Rabie[5]. Powierzchnia zlewni Trzemeśnianki wynosi 29,1km²[6]. Głównymi jej dopływami są potoki Kamieniczanka i Zasanka[5]. Charakteryzuje się dużą ruchliwością i szybko reaguje na opady. Na przełomie okresu zimowego i letniego (czyli marzec i kwiecień) występuje tzw. zasilanie roztopowe, natomiast w porze letniej zasilanie deszczowe, co wpływa korzystnie na roślinność. Regulacja rzeki chroni zbocza przed niszczeniem w czasie dużych opadów. Płynie przez tereny silnie zabudowane i użytkowane rolniczo. W latach 2002 i 2005 badano jej stan sanitarny. W wyniku badań Trzemeśnianka zaliczona została do grupy cieków o czystej wodzie, a stężenia w niej związków biogennych nie stanowiło zagrożenia dla wód Zbiornika Dobczyckiego[6].

Przypisy

edytuj
  1. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 299, ISBN 83-239-9607-5.
  2. a b Geoportal. Mapa topograficzna 1:10 000 [online] [dostęp 2021-12-17].
  3. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  4. Gacek Dariusz, Beskid Wyspowy, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, ISBN 978-83-62460-25-0.
  5. a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2021-12-17].
  6. a b Stężenie związków biogennych w wodach dopływających do Zbiornika Dobczyckiego [online] [dostęp 2010-06-29].