Trzebownisko

Trzebownisko
	wieś
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	rzeszowski
Gmina	Trzebownisko
Wysokość	ok. 200 m n.p.m.
Liczba ludności (2021)	3713
Strefa numeracyjna	17
Kod pocztowy	36-001
Tablice rejestracyjne	RZE
SIMC	0664651
	Położenie na mapie gminy Trzebownisko Trzebownisko
	Położenie na mapie Polski Trzebownisko
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Trzebownisko
	Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego Trzebownisko
	50°04′42″N 22°01′57″E/50,078333 22,032500
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Trzebownisko – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Trzebownisko^[5]^[4]. Jest siedzibą gminy Trzebownisko. Wieś ma 3713 mieszkańców.

Prywatna wieś szlachecka, położona w województwie ruskim, w 1739 roku należała wraz z folwarkiem do klucza Łąka Lubomirskich^[6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Miejscowość jest siedzibą parafii św. Wojciecha i Niepokalanego Poczęcia NMP, należącej do dekanatu Rzeszów Północ, diecezji rzeszowskiej^[7].

Wieś położona nad Wisłokiem, na równinie Pradoliny Podkarpackiej, 5 km na północ od Rzeszowa.

Działa tutaj Ochotnicza Straż Pożarna, Ludowy Klub Sportowy i Koło Gospodyń Wiejskich.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Trzebownisko^[5]^[4]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0664668	Na Łaniu	część wsi
0664674	Na Ujezdnem	część wsi
0664680	Pasternik	część wsi
0664697	Przy Moście	część wsi
0664705	Spiny	część wsi
0664711	Zadworze	część wsi
0664728	Zagumnie	część wsi
0664734	Zawodzie	część wsi

Historia

Wieś powstała w XIV wieku.

Trzebownisko powstało prawdopodobnie w połowie XIV wieku. Wieś została osadzona na karczunku leśnym. W źródłach pojawia się w 1415 roku. Początkowo należała do Rzeszowskich. Pod koniec XV wieku przeszła w ręce Pileckich z Łańcuta, a później kolejno do Lubomirskich, Sanguszków, Morskich i Jędrzejowiczów. W roku 1892 wieś posiadała 218 domów i 978 mieszkańców. W 1933 wieś została siedzibą gminy, która prócz dzisiejszych wsi składała się jeszcze z Miłocina i Staromieście (obecnie dzielnica miasta Rzeszowa). Podczas okupacji była silnym ośrodkiem oporu różnych ugrupowań (m.in. była siedzibą komitetu PPR okręgu rzeszowskiego^[8]). Z tego powodu w latach 1943 – 1944 przeżywała represje okupantów, za co w roku 1974 została odznaczona Krzyżem Grunwaldu. Obecnie wieś zajmuje 760 ha, a zamieszkuje ją 3082 osoby. Wieś jest duża i rozwinięta, nie posiada kształtu żadnej typowej wsi. Na terenie wsi znajduje się gospodarstwo szklarniowe i zakład mleczarski "Mlekovita" (dawniej Rzeszowskiej Spółdzielni Mleczarskiej „Resmlecz”). Ponadto działa tu wiele mniejszych podmiotów gospodarczych. W środku wsi znajduje się szkoła podstawowa, obok niej powstał nowoczesny budynek gimnazjum. Obok szkoły stoi pomnik ku czci zabitym mieszkańcom wsi i żołnierzom radzieckim, a dalej kościół parafialny pw. Św. Wojciecha. We wsi działają takie organizacje jak: Ochotnicza Straż Pożarna, Ludowy Klub Sportowy, Koło Gospodyń Wiejskich, Stowarzyszenie Przyjaciół Trzebowniska i inne. W sieci działa również pierwszy na Podkarpaciu Wiejski Serwis Internetowy.

W 1973 r. wieś została odznaczona Krzyżem Grunwaldu II klasy.

Składa się z następujących części: Zadworze - od znajdującego się tutaj dawniej dworu. Obecnie znajduje się tutaj kościół, budynek Urzędu Gminy i wiele nowych budynków mieszkalnych, a także dawne zabudowania podworskie Spiny - które zostały odłączone od Łąki i przyłączone do Trzebowniska w latach 80. XX wieku. Nazwa pochodzi od położenia między Trzebowniskiem a Terliczką. Przysiółek ten „spina” obie wsie. Zawodzie - leżące za mostem na Wisłoku, które powstało w II połowie XIX w. Szybki rozwój tej dzielnicy nastąpił w ostatnich dziesięcioleciach XX wieku Koniec - przy drodze do Zaczernia

Urodził się tu Józef Kogutek – działacz komunistyczny, oficer GL i AL.

Ludzie związani z Trzebowniskiem‎ ‎

Z tym tematem związana jest kategoria: ‎‎Ludzie związani z Trzebowniskiem‎.

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 141048
↑ Strona gminy,sołectwo Trzebowisko
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1299 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c GUS. Rejestr TERYT
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Adam Homecki, Rozwój terytorialny latyfundium Lubomirskich (starszej gałęzi rodu) w latach 1581-1754, w: Studia Historyczne, rok V, zeszyt 3 (58), 1972, s. 436.
↑ Parafia na stronie diecezji
↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 624

Linki zewnętrzne

Trzebowisko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 562 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 141048

[gmi-2] Strona gminy,sołectwo Trzebowisko

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1299 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-4] GUS. Rejestr TERYT

[R2013-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[6] Adam Homecki, Rozwój terytorialny latyfundium Lubomirskich (starszej gałęzi rodu) w latach 1581-1754, w: Studia Historyczne, rok V, zeszyt 3 (58), 1972, s. 436.

[7] Parafia na stronie diecezji

[8] Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 624

[5]

[4]

[2]

[3]

[1]

[6]

[7]

[8]