Trynia
rodzaj roślin
Trynia (Trinia Hoffm.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Obejmuje 13 gatunków[3]. Występują one w strefie klimatu umiarkowanego w zachodniej i południowej Europie oraz w zachodniej Azji[3]. We florze Polski brak przedstawicieli tego rodzaju[5], ale na Podolu i Wołyniu występują trzy gatunki[6]. Rośliny stepów i kamienistych stoków[7]. Kwiaty Trinia glauca są zapylane przez mrówki[8].
 Kwiatostan Trinia kitaibelii | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
trynia | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Trinia Hoffm. Gen. Pl. Umbell.: 92 (1814)[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
T. glaberrima G. F. Hoffmann[4] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Rośliny zielne, dwuletnie lub byliny, nagie lub owłosione[7], o łodygach zwykle silnie rozgałęzionych[6].
- Liście
- Silnie (2–3-krotnie[7]) pierzasto podzielone na bardzo wąskie, równowąskie lub nitkowate łatki[6][7].
- Kwiaty
- Poligamiczne (męskie i obupłciowe) i dwupienne. Zebrane w zwykle drobne baldaszki, a te w często liczne baldachy złożone[6]. Pokrywy i pokrywki nie występują lub są nieliczne, równowąskie i błoniaste[7]. Działki kielicha silnie zredukowane[6]. Płatki korony białe[7], całobrzegie lub wycięte na wierzchołku i z łatką skierowaną do wnętrza kwiatu[6].
- Owoce
- Rozłupnie wydłużone, jajowate lub czasem kuliste, nagie lub owłosione, z wyraźnymi żebrami, gładkimi lub brodawkowatymi[6].
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna
Rodzaj należący do plemienia Selineae z podrodziny Apioideae Seemann, rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.) z rzędu selerowców (Apiales Lindl.)[9][2]. W obrębie plemienia rodzaj najbliżej spokrewniony jest z rodzajami Rumia i Ledebouriella[7].
- Trinia biebersteinii Fedor.
- Trinia castroviejoi Gómez Nav., R.Roselló, E.Laguna, P.P.Ferrer, Peris, A.Guillén, A.Valdés & Sanchis
- Trinia crithmifolia (Willd.) H.Wolff
- Trinia dalechampii (Ten.) Janch.
- Trinia esteparia Uribe-Ech.
- Trinia frigida (Boiss. & Heldr.) Drude
- Trinia glauca (L.) Dumort.
- Trinia guicciardii (Boiss. & Heldr.) Drude
- Trinia hispida Hoffm.
- Trinia kitaibelii M.Bieb. – trynia Kitaibela
- Trinia leiogona (C.A.Mey.) B.Fedtsch.
- Trinia multicaulis (Poir.) Schischk. – trynia Henninga
- Trinia muricata Godet
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-07-11] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-07-11] (ang.).
- ↑ a b c d e Trinia Hoffm.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2024-07-11].
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2024-07-11].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ a b c d e f g h Marian Koczwara, Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. IX. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. VII, Kraków 1960, s. 54.
- ↑ a b c d e f g Joachim W. Kadereit, Volker Bittrich (red.), The Families and Genera of Vascular Plants, t. XV. Flowering Plants. Eudicots Apiales, Gentianales (except Rubiaceae), Springer International Publishing AG, s. 199, ISBN 978-3-319-93604-8.
- ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 939, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ Genus Trinia Hoffm.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2024-07-11].
Kontrola autorytatywna (takson kopalny):
Identyfikatory zewnętrzne: