Tribologia

Ten artykuł od 2012-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Tribologia, trybologia^[1] – nauka o procesach zachodzących w ruchomym styku ciał stałych. Zajmuje się opisem zjawisk tarcia, zużywania oraz smarowania^[2]. Tribologia jest ważna przy konstruowaniu i eksploatacji ruchowych węzłów maszyn (np.: łożyska, sprzęgła, hamulce itp.). Stosowanie tej wiedzy pozwala osiągnąć polepszenie sprawności, niezawodności i trwałości różnych urządzeń.

Historia

Tribologia jako nauka została ukształtowana w 1966 roku. Poprzednio poszczególne działy trybologii wchodziły w skład różnych dziedzin nauki, np.: zagadnienia tarcia suchego były w zakresie fizyki, tarciem granicznym zajmowała się chemia fizyczna, smarowaniem technologia produktów naftowych, zaś zużywanie na skutek tarcia badało maszynoznawstwo. W 1966 roku użyto nazwy tribologia w raporcie dla rządu brytyjskiego o stanie techniki, szkolnictwa i badań w zakresie smarowania maszyn, który przedstawili brytyjscy uczeni pod kierownictwem Petera Josta. Wtedy to określono problematykę i cele dla tribologii na najbliższe lata:

fizyczne, chemiczne i mechaniczne oddziaływania między warstwami wierzchnimi ruchowych elementów maszyn, w tym również problemy tarcia i zużycia
smarowanie hydro- i aerodynamiczne, hydro- i aerostatyczne, a także smarowanie graniczne i smarowanie smarami stałymi
smarowanie i materiały smarowe dla węzłów kinematycznych oraz dla procesów technologicznych obróbki plastycznej i obróbki skrawaniem
kontrola jakości i metody badań materiałów smarowych, problemy doboru, użytkowania i dystrybucji materiałów smarowych
konstruowanie i użytkowanie łożysk i innych węzłów przenoszących obciążenie, w tym zwłaszcza kół zębatych
kontrola jakości i metody badań materiałów konstrukcyjnych przeznaczonych na węzły kinematyczne.

Zobacz też

biotribologia
fizykochemia powierzchni
inżynieria powierzchni
Tribologia (czasopismo) (polskie czasopismo naukowe w dziedzinie tribologii)

Przypisy

↑ trybologia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-15] .
↑ Włodzimierz Gogołek, Wiesław Cetera: Leksykon tematyczny. Zarządzanie, IT. Wydawnictwo Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, 2014, s. 78. ISBN 978-83-63183-58-5.

Linki zewnętrzne

Tribologia — Biblioteka Nauki (teksty źródłowe przykładowego czasopisma tribologicznego w zbiorach Biblioteki Nauki) (pol.)

[epwn-1] trybologia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-15] .

[2] Włodzimierz Gogołek, Wiesław Cetera: Leksykon tematyczny. Zarządzanie, IT. Wydawnictwo Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, 2014, s. 78. ISBN 978-83-63183-58-5.

[1]

[2]