Trzęsak pomarańczowożółty
Trzęsak pomarańczowożółty (Tremella mesenterica Retz.) – gatunek grzybów należący do rodziny trzęsakowatych (Tremellaceae)[1].
.jpg) Trzęsak pomarańczowożółty na gałęzi | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
trzęsak pomarańczowożółty |
| Nazwa systematyczna | |
| Tremella mesenterica Retz. K. svenska Vetensk-Akad. Handl. 30: 249 (1769) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji: Tremella, Tremellaceae, Tremellales, Incertae sedis, Tremellomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Niektóre synonimy naukowe:
- Hormomyces aurantiacus Bonord. 1851
- Tremella brasiliensis (Möller) Lloyd 1922
- Tremella lutescens Pers. 1798
- Tremella mesenterica var. lutescens (Pers.) Pers. 1822[2].
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako kisielec pomarańczowy, galaretowiec kruszkowy, galaretowiec pospolity, móżdżak kruszkowy, trzęsidło pomarańczowe, trzęsak pomarańczowy i trzęsak złotożółty[3].
Morfologia
edytujŚrednicy 1–5 cm, lśniący, pofałdowany, najczęściej żółty, złocisty, kremowocytrynowy lub pomarańczowy, często opylony zarodnikami, przebijający się przez pęknięcia w korze podłoża. Starzejąc się blaknie i częściowo rozpływa. Młode owocniki wytwarzają na powierzchni liczne bezpłciowe konidiospory (wyraźnie mniejsze od zarodników podstawkowych), które w masie są zabarwione złocistożółto[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników: biały nieamyloidalny. Zarodniki okrągławo eliptyczne, gładkie, o średnicy 10-15,5 × 7–12 μm, bez pory rostkowej. Podstawki 4-sterygmowe z podłużnymi przegrodami. Mają rozmiar 20-31 × 16–22 μm i sterygmy o długości do około 100 μm. Pęcherzyki obecne. Hyfidy rzadkie, cienkościenne, szkliste[5].
Grzyb rozmnaża się w specyficzny sposób: w młodości bezpłciowo za pomocą konidiów, a dopiero później dojrzewają zarodniki powstałe w wyniku procesu płciowego[4].
- Gatunki podobne
- trzęsak pomarańczowy (Tremella aurantia). Jest bardzo podobny, ale występuje tylko w sąsiedztwie skórnika szorstkiego (Stereum hirsutum), na którym pasożytuje. Ma mniejsze podstawki i zarodniki, nie posiada pęcherzyków[5]
- Łzawnik złocistozarodnikowy (Dacrymyces chrysospermus), który rośnie na drewnie drzew iglastych[4].
Występowanie i siedlisko
edytujPoza Antarktydą występuje na wszystkich kontynentach, a także na wielu wyspach[6]. W Polsce jest pospolity[3].
Występuje przeważnie na opadłych gałęziach drzew liściastych, zwłaszcza buków, dębów, jesionów i leszczyn. Owocuje przez cały rok, w szczególności późną jesienią, w zimie i na wiosnę. W większości okolic częsty[4].
Znaczenie
edytujGrzyb nagrzybny, pasożyt[3]. Rozwija się na grzybni powłocznic (Peniophora). Jest nieszkodliwy, jednak uważany jest za grzyb niejadalny. Nie odznacza się żadnym smakiem ani zapachem, poza tym jest galaretowatej konsystencji[4]. W niektórych krajach zbierany do konsumpcji, m.in. w Rosji i Chinach[7].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 657, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e E. Gerhardt, Grzyby: wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie - Bauer-Weltbild Media, 2006, ISBN 83-7404-513-2.
- ↑ a b Tremella mesenterica [online], MushroomExpert [dostęp 2016-05-02] (ang.).
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2016-01-10].
- ↑ Stanisław Domański, Grzyby (Fungi), Warszawa: PWN, 1977, s. 191.