Tomasz Szczepański (lekarz)

polski lekarz, pediatra, hematolog
To jest najnowsza wersja przejrzana, która została oznaczona 19 sty 2025. Od tego czasu wykonano 2 zmiany, które oczekują na przejrzenie.

Tomasz Szczepański (ur. 15 sierpnia 1969 w Zabrzu) – polski lekarz pediatra, onkolog i hematolog dziecięcy, profesor, doktor habilitowany nauk medycznych, rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

Tomasz Szczepański
Ilustracja
prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański (2024)
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

15 sierpnia 1969
Zabrze

profesor doktor habilitowany nauk medycznych
Specjalność: pediatria, hematologia i onkologia dziecięca
Alma Mater

Śląska Akademia Medyczna (1994)

Doktorat

1997 – medycyna
Śląska Akademia Medyczna

Habilitacja

2005 – medycyna
Śląska Akademia Medyczna

Profesura

2009

Polska Akademia Umiejętności
Status

Członek krajowy korespondent

profesor badawczo-dydaktyczny
Uczelnia

Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Stanowisko

Prorektor ds. Nauki i Współpracy międzynarodowej (2016 – 2020)

Stanowisko

Rektor (2020 – 2024)

Stanowisko

Rektor (2024 – nadal)

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys

edytuj

Uczęszczał do I Liceum Ogólnokształcącego w Zabrzu (obecnie im. prof. Zbigniewa Religii)[1]. Dyplom lekarski zdobył w 1994 roku na Śląskiej Akademii Medycznej[2][3]. Posiada I i II stopień specjalizacji w zakresie pediatrii oraz specjalizację z onkologii i hematologii dziecięcej[4].

Stopień doktora uzyskał w 1997 roku na podstawie rozprawy Immunofenotypizacja ostrych chorób limfo- i mieloproliferacyjnych u dzieci - możliwości monitorowania minimalnej choroby resztkowej (promotorem doktoratu była prof. dr hab. n. med. Danuta Julianna Sońta-Jakimczyk)[5]. Habilitował się w 2005 roku na podstawie oceny dorobku naukowego i pracy pod tytułem Rearanżacje genów immunoglobulin i receptorów limfocytów T w ostrej białaczce limfoblastycznej z komórek prekursorowych limfocytów B u dzieci[5]. W 2009 roku został mu nadany tytuł profesora nauk medycznych[5][6]. W Śląskim Uniwersytecie Medycznym pracuje od 1994 roku, obecnie na stanowisku profesora badawczo-dydaktycznego i kierownika Katedry i Kliniki Pediatrii, Hematologii i Onkologii Dziecięcej[5].

W okresie od 1 października 2016 do 30 września 2020 roku pełnił funkcję prorektora ds. nauki i współpracy międzynarodowej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach[5]. W 2020 roku został wybrany na rektora w kadencji 2020-2024 tejże Uczelni. W 2024 roku został ponownie wybrany na rektora w kadencji 2024-2028[7][8].

W 1994 roku został zatrudniony w zabrzańskim Szpitalu Klinicznym Nr 1 im. prof. Stanisława Szyszko w Zabrzu, gdzie od 2009 kieruje Oddziałem Hematologii i Onkologii Dziecięcej.

Odbył szereg staży i wizyt zagranicznych, m.in. w 1994 roku na Uniwersytecie w Göteborgu, w 1995 - 1996 na Uniwersytecie Erazma w Rotterdamie, w 1997 - 1999 roku w Erasmus University Medical Center[9].

W 2010 roku został powołany przez Wojewodę Śląskiego na stanowisko konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie Onkologii i hematologii dziecięcej[10].

Działalność kliniczna i publikacyjna

edytuj

Dorobek naukowy prof. Tomasza Szczepańskiego obejmuje ponad 300 publikacji w czasopismach polskich i międzynarodowych, w tym ponad 150 artykułów w recenzowanych czasopismach indeksowanych w bazie Medline. Łączny Impact Factor czasopism, w których ukazały się te publikacje, przekroczył 1120. Współczynnik Hirscha prof. Tomasza Szczepańskiego wynosi 45 (wg Web of Science Core Collection), a jego publikacje były cytowane ponad 8500 razy. Był promotorem 12 doktoratów[11].

Najważniejsze osiągnięcia naukowe

edytuj
  • Badania nad rearanżacjami genów immunoglobulin i receptorów limfocyta T w ostrej białaczce limfoblastycznej (ALL) u dzieci[12].
  • Badania nad biologią i optymalizacją leczenia ALL u niemowląt – główny badacz w Polsce badań INTERFANT’99 i INTERFANT’06[13].
  • Badania nad nowoczesną cytometrią przepływową w szybkiej diagnostyce i monitorowaniu nowotworów układu krwiotwórczego – główny badacz w Polsce w ramach konsorcjum EuroFlow[14].
  • Wprowadzenie nowoczesnej wielokolorowej cytometrii przepływowej do monitorowania leczenia ALL u dzieci[15].
  • ERA-NET PRIOMEDCHILD: ocena skuteczności leczenia ostrej białaczki limfoblastycznej u dzieci poprzez monitorowanie minimalnej choroby resztkowej metodą 8-kolorowej cytometrii przepływowej[16].
  • Personalizacja leczenia ostrej białaczki limfoblastycznej u dzieci w Polsce (akronim PersonALL)[17].
  • Projekt Childhood ALL in Poland (CALL-POL): krajowa harmonizacja diagnostyki i leczenia ostrej białaczki limfoblastycznej u dzieci – główny badacz badania klinicznego AIEOP-BFM 2017 Poland[18].

Patenty

edytuj

Prof. Tomasz Szczepański jest współautorem patentów:

  1. van Dongen J.J.M., Szczepański T.: Determining the replicative history of lymphocytes.(PCT/NL2006/000219), licencjonowany przez InVivoScribe, San Diego, CA WO2007123392.
  2. van Dongen J.J.M., Orfao A., Flores-Montero J., Almeida J., van der Velden V.H.J., Böttcher S., Rawstron A.C., de Tute R.M., Lhermitte L., Asnafi V., Mejstríková E., Szczepański T., Lucio P., Marín Ayuso M., Pedreira C.E.: Methods, Reagents and Kits for Flow Cytometric Immunophenotyping. (PCT/NL2010/050332, 20120165213) licencjonowany przez Cytognos, Salamanca, ES oraz BD Biosciences, San Jose, CA WO2010140885.
  3. van Dongen J.J.M., Orfao A., Flores Montero J.A., Almeida Parra J.M., van der Velden V.H.J., Böttcher S., Langerak A.W., Mejstrikova E., Szczepański T., Ritgen M., Monteiro da Silva Lucio P.J.: Methods for flow cytometric detection of minimal residual disease in leukemia and lymphoma. (PCT/NL2013/050420), licencjonowany przez Cytognos, Salamanca, ES WO2013187765.

Nagrody i wyróżnienia

edytuj

Wielokrotny laureat nagród i wyróżnień na arenie krajowej i międzynarodowej:

  • Wrzesień 2004 – Nagroda Stevena Hogendijk "Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte” za najlepszą medyczną rozprawę w latach 2002–2003[19]
  • Listopad 2006 – Nagroda Prezesa Rady Ministrów za rozprawę habilitacyjną za 2005 rok[20]
  • Czerwiec 2007 – Nagroda Fundacji im. Tomasza Jakuba Michalskiego, PAN Oddział w Łodzi za wybitne osiągnięcia w badaniach nad immunobiologią i hematoonkologią dziecięcą, ze szczególnym uwzględnieniem badań nad minimalną chorobą resztkową w białaczkach u dzieci[21]
  • Czerwiec 2011 – Medal honorowy Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego im. Józefa Polikarpa Brudzińskiego[22]
  • Kwiecień 2016 – Nagroda Brązowy Lider w Ochronie Zdrowia 2016 w kategorii Innowacyjne Pomysły w Ochronie Zdrowia[23]
  • Grudzień 2017 – Śląska Nagroda Naukowa 2017[24]
  • Luty 2020 – statuetka "Zabrzańska Atena" w kategorii Medycyna i Nauka[25]
  • Kwiecień 2023 – laureat Nagrody Zaufania Złoty OTIS w kategorii: Rozwój uczelni medycznych, za wybitne osiągnięcia w rozwoju naukowym, dydaktycznym i infrastrukturalnym Śląskiego Uniwersytetu Medycznego[26]

Członkostwo w gremiach naukowych / towarzystwach naukowych

edytuj
  • Od 1994 – Członek Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego (Członek Zarządu Głównego od 2007, Wiceprezes Zarządu Głównego od 2023)[27]
  • Od 1995 – Członek Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów (Wiceprezes Zarządu Głównego od 2023)[28]
  • Od 1996 – Członek European Haematology Association[29]
  • Od 2000 – Członek American Society of Hematology[30]
  • Od 2003 – Członek Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej (Przewodniczący Zarządu Głównego w latach 2016–2024)[31]
  • Od 2005 – Członek Kolegium Medycyny Laboratoryjnej[32]
  • Od 2007 – Członek International Society of Paediatric Oncology (Członek Zarządu Głównego SIOP Europe w latach 2019–2021)[33]
  • 2015–2016 – Członek Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych[34]
  • Od 2018 – Członek Rady Naukowej Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie[35]
  • 2018 – Członek zespołu ds. opracowania koncepcji organizacji i funkcjonowania Narodowego Instytutu Onkologii przy Ministerstwie Zdrowia[36]
  • Od 2018 – Członek Rady Naukowej Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie[37]
  • 2019–2024 – Członek Zespołu ds. Narodowej Strategii Onkologicznej[38]
  • Od 2020 – Członek Krajowy Korespondent Wydziału V Lekarskiego Polskiej Akademii Umiejętności[39]
  • Od 2021 – Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Cytometrii[40]
  • Od 2020 – Członek Komitetu Rozwoju Człowieka Polskiej Akademii Nauk[41]
  • Od 2009 – Członek Rady Honorowej Fundacji „Iskierka”[42]

Wybrane oryginalne publikacje

edytuj

Prof. Tomasz Szczepański jest autorem lub współautorem licznych publikacji w renomowanych czasopismach naukowych krajowych i zagranicznych. Poniżej przedstawiono wybrane prace:

  1. Van Dongen JJM, Lhermitte L, Böttcher S, et al. EuroFlow antibody panels for standardized n-dimensional flow cytometric immunophenotyping of normal, reactive and malignant leukocytes. Leukemia. 2012;26:1908-1975[43].
  2. Stutterheim J, van der Sluis IM, De Lorenzo P, et al. Clinical implications of minimal residual disease detection in infants with KMT2A-Rearranged acute lymphoblastic leukemia treated on the Interfant-06 Protocol. J.Clin.Oncol. 2021;36(6):652-662[44].
  3. Campbell M, Kiss C, Zimmermann M, et al. Childhood acute lymphoblastic leukemia: results of the randomized acute lymphoblastic leukemia intercontinental-Berlin-Frankfurt-Munster 2009 trial. J.Clin.Oncol. 2023;41(19):3499-3511[45].
  4. Pieters R, De Lorenzo P, Ancliffe P, et al. Outcome of infants younger than 1 year with acute lymphoblastic leukemia treated with the interfant-06 protocol: Results from an international phase III randomized study. J.Clin.Oncol. 2019;37(25):2246-2256[46].
  5. Pieters R, Schrappe M, De Lorenzo P, et al. A treatment protocol for infants younger than 1 year with acute lymphoblastic leukaemia (Interfant-99): an observational study and a multicentre randomised tria. Lancet. 2007;370(9583):240-250[47].
  6. Węcławek-Tompol J, Zakrzewska Z, Gryniewicz-Kwiatkowska O, et al. COVID-19 in pediatric cancer patients is associated with treatment interruptions but not with short-term mortality: a Polish national study. J.Hematol.Oncol. 2021;14(1):163[48].
  7. Elitzur S, Vora A, Burkhardt B, et al. EBV-driven lymphoid neoplasms associated with pediatric ALL maintenance therapy. Blood. 2023;141(7):743-755[49].
  8. Szczepański T, Van der Velden VHJ, Waanders E, et al. Late recurrence of childhood T-cell acute lymphoblastic leukemia frequently represents a second leukemia rather than a relapse: first evidence for genetic predisposition. J.Clin.Oncol. 2011;29(12):1643-1649[50].
  9. Van Zelm MC, Szczepański T, Van der Burg M, Van Dongen JJM. Replication history of B lymphocytes reveals homeostatic proliferation and extensive antigen-induced B cell expansion. J.Exp.Med. 2007;204(3):645-655[51].
  10. Theunissen P, Mejstrikova E, Sędek Ł, et al. Standardized flow cytometry for highly sensitive MRD measurements in B-cell acute lymphoblastic leukemia. Blood. 2017;129(3):347-357[52].

Odznaczenia

edytuj

W 2022 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[53][54]. W 2023 roku otrzymał Złotą Odznakę Honorową za zasługi dla Województwa Śląskiego[55]. W 2023 otrzymał Medal Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów[56]. W 2024 roku otrzymał wyróżnienie „Wawrzyn Lekarski” przyznane przez Śląską Izbę Lekarską[57].

Przypisy

edytuj
  1. W rocznicę śmierci prof. Zbigniewa Religi o problemach transplantacji. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach. [dostęp 2025-01-15].
  2. Rejestr lekarzy – wyszukiwarka NIL. Naczelna Izba Lekarska. [dostęp 2025-01-14].
  3. prof. Tomasz Szczepański. 6. Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
  4. Rejestr lekarzy – wyszukiwarka NIL. Naczelna Izba Lekarska. [dostęp 2025-01-14].
  5. a b c d e Prof. dr hab. Tomasz Szczepański, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2025-01-14].
  6. Postanowienie Prezydenta RP z dnia 30 grudnia 2009 r. nr 115-12-09 w sprawie nadania tytułu profesora (M.P. z 2010 r. nr 6, poz. 51)
  7. Prof. Tomasz Szczepański, rektorem SUM na kadencję 2024 – 2028!. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach. [dostęp 2025-01-14].
  8. Prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański. 6 Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
  9. Kadencja KRAUM 2024-2028. KRAUM. [dostęp 2025-01-14].
  10. https://www.katowice.uw.gov.pl/usluga/zdrowie/konsultanci-wojewodzcy
  11. Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
  12. Rearanżacje genów immunoglobulin i receptorów limfocytów T w ostrej białaczce limfoblastycznej z komórek prekursorowych limfocytów B u dzieci / Tomasz Szczepański ; Śląska Uniwersytet Medyczny w Katowicach.. [dostęp 2025-01-14].
  13. Outcome of Infants Younger Than 1 Year With Acute Lymphoblastic Leukemia Treated With the Interfant-06 Protocol: Results From an International Phase III Randomized Study / Tomasz Szczepański ; Śląska Uniwersytet Medyczny w Katowicach.. [dostęp 2025-01-14].
  14. EuroFlow2012. [dostęp 2025-01-14].
  15. Wręczenie Śląskich Nagród Naukowych. [dostęp 2025-01-14].
  16. Moc nowoczesnej diagnostyki. [dostęp 2025-01-14].
  17. Badania nad skuteczniejszym i bezpieczniejszym leczeniem białaczki u dzieci. [dostęp 2025-01-14].
  18. Standardy postępowania diagnostycznego w ostrej białaczce limfoblastycznej u dzieci – Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej. [dostęp 2025-01-14].
  19. Rocznik PAU 2020. [dostęp 2025-01-14].
  20. Rocznik PAU 2020. [dostęp 2025-01-14].
  21. Rocznik PAU 2020. [dostęp 2025-01-14].
  22. Rocznik PAU 2020. [dostęp 2025-01-14].
  23. Jest nowy rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. [dostęp 2025-01-14].
  24. Wręczenie Śląskich Nagród Naukowych. [dostęp 2025-01-14].
  25. Zabrzańska Atena 2020. [dostęp 2025-01-14].
  26. Laureaci Nagrody Zaufania Złoty OTIS 2023. [dostęp 2025-01-14].
  27. Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. [dostęp 2025-01-14].
  28. Zarząd Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów. [dostęp 2025-01-14].
  29. Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
  30. Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
  31. Polskie Towarzystwo Onkologii i Hematologii Dziecięcej – O Towarzystwie. [dostęp 2025-01-14].
  32. Artykuł w Dzienniku Zachodnim. [dostęp 2025-01-14].
  33. Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
  34. Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
  35. Skład Rady Naukowej. [dostęp 2025-01-14].
  36. Koncepcja organizacji i funkcjonowania Krajowej Sieci Onkologicznej. [dostęp 2025-01-14].
  37. Skład Rady Naukowej. [dostęp 2025-01-14].
  38. Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
  39. Członkowie Wydziału V Lekarskiego. [dostęp 2025-01-14].
  40. Polskie Towarzystwo Cytometrii – KRS. [dostęp 2025-01-14].
  41. Przedstawiciele SUM w komitetach naukowych PAN. [dostęp 2025-01-14].
  42. Ludzie Fundacji „Iskierka”. [dostęp 2025-01-14].
  43. EuroFlow antibody panels for standardized n-dimensional flow cytometric immunophenotyping of normal, reactive and malignant leukocytes. „Leukemia”, s. 1908-1975, 2012. 
  44. Clinical implications of minimal residual disease detection in infants with KMT2A-Rearranged acute lymphoblastic leukemia treated on the Interfant-06 Protocol. „J.Clin.Oncol.”, s. 652-662, 2021. 
  45. Childhood acute lymphoblastic leukemia: results of the randomized acute lymphoblastic leukemia intercontinental-Berlin-Frankfurt-Munster 2009 trial. „J.Clin.Oncol.”, s. 3499-3511, 2023. 
  46. Outcome of infants younger than 1 year with acute lymphoblastic leukemia treated with the interfant-06 protocol: Results from an international phase III randomized study. „J.Clin.Oncol.”, s. 2246-2256, 2019. 
  47. A treatment protocol for infants younger than 1 year with acute lymphoblastic leukaemia (Interfant-99): an observational study and a multicentre randomised trial. „Lancet”, s. 240-250, 2007. 
  48. COVID-19 in pediatric cancer patients is associated with treatment interruptions but not with short-term mortality: a Polish national study. „J.Hematol.Oncol.”, s. 163, 2021. 
  49. EBV-driven lymphoid neoplasms associated with pediatric ALL maintenance therapy. „Blood”, s. 743-755, 2023. 
  50. Late recurrence of childhood T-cell acute lymphoblastic leukemia frequently represents a second leukemia rather than a relapse: first evidence for genetic predisposition. „J.Clin.Oncol.”, s. 1643-1649, 2011. 
  51. Replication history of B lymphocytes reveals homeostatic proliferation and extensive antigen-induced B cell expansion. „J.Exp.Med.”, s. 645-655, 2007. 
  52. Standardized flow cytometry for highly sensitive MRD measurements in B-cell acute lymphoblastic leukemia. „Blood”, s. 347-357, 2017. 
  53. M.P. z 2022 r. poz. 808.
  54. Odznaczenia dla zasłużonych w dziedzinie rozwoju medycyny, ochrony zdrowia oraz zwalczania pandemii „COVID-19”. prezydent.pl, 23.04.2024. [dostęp 2025-01-14].
  55. Rektor SUM - prof. Tomasz Szczepański - uhonorowany Złotą Odznaką Honorową za Zasługi dla Rozwoju Województwa Śląskiego !. prezydent.pl, 26.09.2023. [dostęp 2025-01-14].
  56. Medal PTHiT dla prof. Tomasza Szczepańskiego. ptohd.pl, 18.09.2023. [dostęp 2025-01-14].
  57. Wyróżnienie Śląskiej Izby Lekarskiej „Wawrzyn Lekarski”. izba-lekarska.org.pl, 29.09.2024. [dostęp 2025-01-14].