Tomasz Szczepański (lekarz)
Tomasz Szczepański (ur. 15 sierpnia 1969 w Zabrzu) – polski lekarz pediatra, onkolog i hematolog dziecięcy, profesor, doktor habilitowany nauk medycznych, rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański (2024) | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
15 sierpnia 1969 |
profesor doktor habilitowany nauk medycznych | |
Specjalność: pediatria, hematologia i onkologia dziecięca | |
Alma Mater |
Śląska Akademia Medyczna (1994) |
Doktorat |
1997 – medycyna |
Habilitacja |
2005 – medycyna |
Profesura |
2009 |
Polska Akademia Umiejętności | |
Status |
Członek krajowy korespondent |
profesor badawczo-dydaktyczny | |
Uczelnia | |
Stanowisko |
Prorektor ds. Nauki i Współpracy międzynarodowej (2016 – 2020) |
Stanowisko |
Rektor (2020 – 2024) |
Stanowisko |
Rektor (2024 – nadal) |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUczęszczał do I Liceum Ogólnokształcącego w Zabrzu (obecnie im. prof. Zbigniewa Religii)[1]. Dyplom lekarski zdobył w 1994 roku na Śląskiej Akademii Medycznej[2][3]. Posiada I i II stopień specjalizacji w zakresie pediatrii oraz specjalizację z onkologii i hematologii dziecięcej[4].
Stopień doktora uzyskał w 1997 roku na podstawie rozprawy Immunofenotypizacja ostrych chorób limfo- i mieloproliferacyjnych u dzieci - możliwości monitorowania minimalnej choroby resztkowej (promotorem doktoratu była prof. dr hab. n. med. Danuta Julianna Sońta-Jakimczyk)[5]. Habilitował się w 2005 roku na podstawie oceny dorobku naukowego i pracy pod tytułem Rearanżacje genów immunoglobulin i receptorów limfocytów T w ostrej białaczce limfoblastycznej z komórek prekursorowych limfocytów B u dzieci[5]. W 2009 roku został mu nadany tytuł profesora nauk medycznych[5][6]. W Śląskim Uniwersytecie Medycznym pracuje od 1994 roku, obecnie na stanowisku profesora badawczo-dydaktycznego i kierownika Katedry i Kliniki Pediatrii, Hematologii i Onkologii Dziecięcej[5].
W okresie od 1 października 2016 do 30 września 2020 roku pełnił funkcję prorektora ds. nauki i współpracy międzynarodowej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach[5]. W 2020 roku został wybrany na rektora w kadencji 2020-2024 tejże Uczelni. W 2024 roku został ponownie wybrany na rektora w kadencji 2024-2028[7][8].
W 1994 roku został zatrudniony w zabrzańskim Szpitalu Klinicznym Nr 1 im. prof. Stanisława Szyszko w Zabrzu, gdzie od 2009 kieruje Oddziałem Hematologii i Onkologii Dziecięcej.
Odbył szereg staży i wizyt zagranicznych, m.in. w 1994 roku na Uniwersytecie w Göteborgu, w 1995 - 1996 na Uniwersytecie Erazma w Rotterdamie, w 1997 - 1999 roku w Erasmus University Medical Center[9].
W 2010 roku został powołany przez Wojewodę Śląskiego na stanowisko konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie Onkologii i hematologii dziecięcej[10].
Działalność kliniczna i publikacyjna
edytujDorobek naukowy prof. Tomasza Szczepańskiego obejmuje ponad 300 publikacji w czasopismach polskich i międzynarodowych, w tym ponad 150 artykułów w recenzowanych czasopismach indeksowanych w bazie Medline. Łączny Impact Factor czasopism, w których ukazały się te publikacje, przekroczył 1120. Współczynnik Hirscha prof. Tomasza Szczepańskiego wynosi 45 (wg Web of Science Core Collection), a jego publikacje były cytowane ponad 8500 razy. Był promotorem 12 doktoratów[11].
Najważniejsze osiągnięcia naukowe
edytuj- Badania nad rearanżacjami genów immunoglobulin i receptorów limfocyta T w ostrej białaczce limfoblastycznej (ALL) u dzieci[12].
- Badania nad biologią i optymalizacją leczenia ALL u niemowląt – główny badacz w Polsce badań INTERFANT’99 i INTERFANT’06[13].
- Badania nad nowoczesną cytometrią przepływową w szybkiej diagnostyce i monitorowaniu nowotworów układu krwiotwórczego – główny badacz w Polsce w ramach konsorcjum EuroFlow[14].
- Wprowadzenie nowoczesnej wielokolorowej cytometrii przepływowej do monitorowania leczenia ALL u dzieci[15].
- ERA-NET PRIOMEDCHILD: ocena skuteczności leczenia ostrej białaczki limfoblastycznej u dzieci poprzez monitorowanie minimalnej choroby resztkowej metodą 8-kolorowej cytometrii przepływowej[16].
- Personalizacja leczenia ostrej białaczki limfoblastycznej u dzieci w Polsce (akronim PersonALL)[17].
- Projekt Childhood ALL in Poland (CALL-POL): krajowa harmonizacja diagnostyki i leczenia ostrej białaczki limfoblastycznej u dzieci – główny badacz badania klinicznego AIEOP-BFM 2017 Poland[18].
Patenty
edytujProf. Tomasz Szczepański jest współautorem patentów:
- van Dongen J.J.M., Szczepański T.: Determining the replicative history of lymphocytes.(PCT/NL2006/000219), licencjonowany przez InVivoScribe, San Diego, CA WO2007123392.
- van Dongen J.J.M., Orfao A., Flores-Montero J., Almeida J., van der Velden V.H.J., Böttcher S., Rawstron A.C., de Tute R.M., Lhermitte L., Asnafi V., Mejstríková E., Szczepański T., Lucio P., Marín Ayuso M., Pedreira C.E.: Methods, Reagents and Kits for Flow Cytometric Immunophenotyping. (PCT/NL2010/050332, 20120165213) licencjonowany przez Cytognos, Salamanca, ES oraz BD Biosciences, San Jose, CA WO2010140885.
- van Dongen J.J.M., Orfao A., Flores Montero J.A., Almeida Parra J.M., van der Velden V.H.J., Böttcher S., Langerak A.W., Mejstrikova E., Szczepański T., Ritgen M., Monteiro da Silva Lucio P.J.: Methods for flow cytometric detection of minimal residual disease in leukemia and lymphoma. (PCT/NL2013/050420), licencjonowany przez Cytognos, Salamanca, ES WO2013187765.
Nagrody i wyróżnienia
edytujWielokrotny laureat nagród i wyróżnień na arenie krajowej i międzynarodowej:
- Wrzesień 2004 – Nagroda Stevena Hogendijk "Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte” za najlepszą medyczną rozprawę w latach 2002–2003[19]
- Listopad 2006 – Nagroda Prezesa Rady Ministrów za rozprawę habilitacyjną za 2005 rok[20]
- Czerwiec 2007 – Nagroda Fundacji im. Tomasza Jakuba Michalskiego, PAN Oddział w Łodzi za wybitne osiągnięcia w badaniach nad immunobiologią i hematoonkologią dziecięcą, ze szczególnym uwzględnieniem badań nad minimalną chorobą resztkową w białaczkach u dzieci[21]
- Czerwiec 2011 – Medal honorowy Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego im. Józefa Polikarpa Brudzińskiego[22]
- Kwiecień 2016 – Nagroda Brązowy Lider w Ochronie Zdrowia 2016 w kategorii Innowacyjne Pomysły w Ochronie Zdrowia[23]
- Grudzień 2017 – Śląska Nagroda Naukowa 2017[24]
- Luty 2020 – statuetka "Zabrzańska Atena" w kategorii Medycyna i Nauka[25]
- Kwiecień 2023 – laureat Nagrody Zaufania Złoty OTIS w kategorii: Rozwój uczelni medycznych, za wybitne osiągnięcia w rozwoju naukowym, dydaktycznym i infrastrukturalnym Śląskiego Uniwersytetu Medycznego[26]
Członkostwo w gremiach naukowych / towarzystwach naukowych
edytuj- Od 1994 – Członek Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego (Członek Zarządu Głównego od 2007, Wiceprezes Zarządu Głównego od 2023)[27]
- Od 1995 – Członek Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów (Wiceprezes Zarządu Głównego od 2023)[28]
- Od 1996 – Członek European Haematology Association[29]
- Od 2000 – Członek American Society of Hematology[30]
- Od 2003 – Członek Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej (Przewodniczący Zarządu Głównego w latach 2016–2024)[31]
- Od 2005 – Członek Kolegium Medycyny Laboratoryjnej[32]
- Od 2007 – Członek International Society of Paediatric Oncology (Członek Zarządu Głównego SIOP Europe w latach 2019–2021)[33]
- 2015–2016 – Członek Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych[34]
- Od 2018 – Członek Rady Naukowej Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie[35]
- 2018 – Członek zespołu ds. opracowania koncepcji organizacji i funkcjonowania Narodowego Instytutu Onkologii przy Ministerstwie Zdrowia[36]
- Od 2018 – Członek Rady Naukowej Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie[37]
- 2019–2024 – Członek Zespołu ds. Narodowej Strategii Onkologicznej[38]
- Od 2020 – Członek Krajowy Korespondent Wydziału V Lekarskiego Polskiej Akademii Umiejętności[39]
- Od 2021 – Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Cytometrii[40]
- Od 2020 – Członek Komitetu Rozwoju Człowieka Polskiej Akademii Nauk[41]
- Od 2009 – Członek Rady Honorowej Fundacji „Iskierka”[42]
Wybrane oryginalne publikacje
edytujProf. Tomasz Szczepański jest autorem lub współautorem licznych publikacji w renomowanych czasopismach naukowych krajowych i zagranicznych. Poniżej przedstawiono wybrane prace:
- Van Dongen JJM, Lhermitte L, Böttcher S, et al. EuroFlow antibody panels for standardized n-dimensional flow cytometric immunophenotyping of normal, reactive and malignant leukocytes. Leukemia. 2012;26:1908-1975[43].
- Stutterheim J, van der Sluis IM, De Lorenzo P, et al. Clinical implications of minimal residual disease detection in infants with KMT2A-Rearranged acute lymphoblastic leukemia treated on the Interfant-06 Protocol. J.Clin.Oncol. 2021;36(6):652-662[44].
- Campbell M, Kiss C, Zimmermann M, et al. Childhood acute lymphoblastic leukemia: results of the randomized acute lymphoblastic leukemia intercontinental-Berlin-Frankfurt-Munster 2009 trial. J.Clin.Oncol. 2023;41(19):3499-3511[45].
- Pieters R, De Lorenzo P, Ancliffe P, et al. Outcome of infants younger than 1 year with acute lymphoblastic leukemia treated with the interfant-06 protocol: Results from an international phase III randomized study. J.Clin.Oncol. 2019;37(25):2246-2256[46].
- Pieters R, Schrappe M, De Lorenzo P, et al. A treatment protocol for infants younger than 1 year with acute lymphoblastic leukaemia (Interfant-99): an observational study and a multicentre randomised tria. Lancet. 2007;370(9583):240-250[47].
- Węcławek-Tompol J, Zakrzewska Z, Gryniewicz-Kwiatkowska O, et al. COVID-19 in pediatric cancer patients is associated with treatment interruptions but not with short-term mortality: a Polish national study. J.Hematol.Oncol. 2021;14(1):163[48].
- Elitzur S, Vora A, Burkhardt B, et al. EBV-driven lymphoid neoplasms associated with pediatric ALL maintenance therapy. Blood. 2023;141(7):743-755[49].
- Szczepański T, Van der Velden VHJ, Waanders E, et al. Late recurrence of childhood T-cell acute lymphoblastic leukemia frequently represents a second leukemia rather than a relapse: first evidence for genetic predisposition. J.Clin.Oncol. 2011;29(12):1643-1649[50].
- Van Zelm MC, Szczepański T, Van der Burg M, Van Dongen JJM. Replication history of B lymphocytes reveals homeostatic proliferation and extensive antigen-induced B cell expansion. J.Exp.Med. 2007;204(3):645-655[51].
- Theunissen P, Mejstrikova E, Sędek Ł, et al. Standardized flow cytometry for highly sensitive MRD measurements in B-cell acute lymphoblastic leukemia. Blood. 2017;129(3):347-357[52].
Odznaczenia
edytujW 2022 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[53][54]. W 2023 roku otrzymał Złotą Odznakę Honorową za zasługi dla Województwa Śląskiego[55]. W 2023 otrzymał Medal Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów[56]. W 2024 roku otrzymał wyróżnienie „Wawrzyn Lekarski” przyznane przez Śląską Izbę Lekarską[57].
Przypisy
edytuj- ↑ W rocznicę śmierci prof. Zbigniewa Religi o problemach transplantacji. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach. [dostęp 2025-01-15].
- ↑ Rejestr lekarzy – wyszukiwarka NIL. Naczelna Izba Lekarska. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ prof. Tomasz Szczepański. 6. Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Rejestr lekarzy – wyszukiwarka NIL. Naczelna Izba Lekarska. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ a b c d e Prof. dr hab. Tomasz Szczepański, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2025-01-14] .
- ↑ Postanowienie Prezydenta RP z dnia 30 grudnia 2009 r. nr 115-12-09 w sprawie nadania tytułu profesora (M.P. z 2010 r. nr 6, poz. 51)
- ↑ Prof. Tomasz Szczepański, rektorem SUM na kadencję 2024 – 2028!. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański. 6 Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Kadencja KRAUM 2024-2028. KRAUM. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ https://www.katowice.uw.gov.pl/usluga/zdrowie/konsultanci-wojewodzcy
- ↑ Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Rearanżacje genów immunoglobulin i receptorów limfocytów T w ostrej białaczce limfoblastycznej z komórek prekursorowych limfocytów B u dzieci / Tomasz Szczepański ; Śląska Uniwersytet Medyczny w Katowicach.. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Outcome of Infants Younger Than 1 Year With Acute Lymphoblastic Leukemia Treated With the Interfant-06 Protocol: Results From an International Phase III Randomized Study / Tomasz Szczepański ; Śląska Uniwersytet Medyczny w Katowicach.. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ EuroFlow2012. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Wręczenie Śląskich Nagród Naukowych. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Moc nowoczesnej diagnostyki. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Badania nad skuteczniejszym i bezpieczniejszym leczeniem białaczki u dzieci. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Standardy postępowania diagnostycznego w ostrej białaczce limfoblastycznej u dzieci – Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Rocznik PAU 2020. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Rocznik PAU 2020. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Rocznik PAU 2020. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Rocznik PAU 2020. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Jest nowy rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Wręczenie Śląskich Nagród Naukowych. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Zabrzańska Atena 2020. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Laureaci Nagrody Zaufania Złoty OTIS 2023. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Zarząd Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Polskie Towarzystwo Onkologii i Hematologii Dziecięcej – O Towarzystwie. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Artykuł w Dzienniku Zachodnim. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Skład Rady Naukowej. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Koncepcja organizacji i funkcjonowania Krajowej Sieci Onkologicznej. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Skład Rady Naukowej. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Członek Rady – Kongres Zdrowie Polaków. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Członkowie Wydziału V Lekarskiego. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Polskie Towarzystwo Cytometrii – KRS. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Przedstawiciele SUM w komitetach naukowych PAN. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Ludzie Fundacji „Iskierka”. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ EuroFlow antibody panels for standardized n-dimensional flow cytometric immunophenotyping of normal, reactive and malignant leukocytes. „Leukemia”, s. 1908-1975, 2012.
- ↑ Clinical implications of minimal residual disease detection in infants with KMT2A-Rearranged acute lymphoblastic leukemia treated on the Interfant-06 Protocol. „J.Clin.Oncol.”, s. 652-662, 2021.
- ↑ Childhood acute lymphoblastic leukemia: results of the randomized acute lymphoblastic leukemia intercontinental-Berlin-Frankfurt-Munster 2009 trial. „J.Clin.Oncol.”, s. 3499-3511, 2023.
- ↑ Outcome of infants younger than 1 year with acute lymphoblastic leukemia treated with the interfant-06 protocol: Results from an international phase III randomized study. „J.Clin.Oncol.”, s. 2246-2256, 2019.
- ↑ A treatment protocol for infants younger than 1 year with acute lymphoblastic leukaemia (Interfant-99): an observational study and a multicentre randomised trial. „Lancet”, s. 240-250, 2007.
- ↑ COVID-19 in pediatric cancer patients is associated with treatment interruptions but not with short-term mortality: a Polish national study. „J.Hematol.Oncol.”, s. 163, 2021.
- ↑ EBV-driven lymphoid neoplasms associated with pediatric ALL maintenance therapy. „Blood”, s. 743-755, 2023.
- ↑ Late recurrence of childhood T-cell acute lymphoblastic leukemia frequently represents a second leukemia rather than a relapse: first evidence for genetic predisposition. „J.Clin.Oncol.”, s. 1643-1649, 2011.
- ↑ Replication history of B lymphocytes reveals homeostatic proliferation and extensive antigen-induced B cell expansion. „J.Exp.Med.”, s. 645-655, 2007.
- ↑ Standardized flow cytometry for highly sensitive MRD measurements in B-cell acute lymphoblastic leukemia. „Blood”, s. 347-357, 2017.
- ↑ M.P. z 2022 r. poz. 808.
- ↑ Odznaczenia dla zasłużonych w dziedzinie rozwoju medycyny, ochrony zdrowia oraz zwalczania pandemii „COVID-19”. prezydent.pl, 23.04.2024. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Rektor SUM - prof. Tomasz Szczepański - uhonorowany Złotą Odznaką Honorową za Zasługi dla Rozwoju Województwa Śląskiego !. prezydent.pl, 26.09.2023. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Medal PTHiT dla prof. Tomasza Szczepańskiego. ptohd.pl, 18.09.2023. [dostęp 2025-01-14].
- ↑ Wyróżnienie Śląskiej Izby Lekarskiej „Wawrzyn Lekarski”. izba-lekarska.org.pl, 29.09.2024. [dostęp 2025-01-14].