Tomasz Adam Ostrowski
Tomasz Adam Ostrowski herbu Rawicz (ur. 21 grudnia 1735 w Ostrowie Małym niedaleko Kocka – zm. 5 lutego 1817 w Warszawie) – prezes Senatu Królestwa Polskiego, marszałek Sejmu Księstwa Warszawskiego, minister skarbu w Straży Praw[1], podskarbi nadworny koronny od 1791, szambelan króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1766 roku[2], hrabia od r. 1798.
 Tomasz Ostrowski, obraz pędzla Marcello Bacciarelli z ok. 1817 roku | |
 Ostrowski Hrabia | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec |
Piotr Ostrowski |
| Matka | |
| Żona | |
| Dzieci |
Mechtylda Ludwika Teofila Ostrowska |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujSyn Piotra Ostrowskiego i Konstancji Stoińskiej. W 1765 poślubił Józefę Godlewską, z którą miał córkę Julię. Po śmierci Józefy w 1780 poślubił Apolonię Ledóchowską (w 1781), z którą miał dziewięcioro dzieci, m.in. Antoniego Jana, Władysława i Mechtyldę Ludwikę Teofilę. Po śmierci Apolonii w 1795 poślubił Kunegundę Brzozowską (w 1796).
W 1764 poparł elekcję Stanisława Augusta Poniatowskiego. Zasłużony dla gospodarczego dźwignięcia kraju, powstrzymywał króla od akcesu do konfederacji targowickiej, następnie więziony był przez Rosjan. W 1765 został pułkownikiem wojsk koronnych. Poseł ziemi nurskiej w latach 1766 i 1776, w 1773 został podkomorzym nurskim. Członek konfederacji Andrzeja Mokronowskiego w 1776[3]. Od 1777 kasztelan czerski. W latach 1776, 1778, 1782 i 1786 był członkiem Rady Nieustającej. W r. 1788 w dobrach ujezdzkich założył osadę hutniczą Kuźnice Tomaszowe, która w r. 1822 przez syna Antoniego Jana została nazwana na cześć ojca Tomaszowem Mazowieckim. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[4]. Od 1791 podskarbi nadworny koronny, wszedł do Straży Praw. Był jednym z założycieli Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej. W czasie wojny polsko-rosyjskiej, na zebraniu 23 lipca 1792 był przeciwny decyzji króla Stanisława Augusta Poniatowskiego o jego przystąpieniu do konfederacji targowickiej i zalecał wydanie walnej bitwy wojskom rosyjskim. W 1808 został prezesem Głównej Izby Obrachunkowej. Marszałek Sejmu Księstwa Warszawskiego, wszedł do senatu Księstwa jako wojewoda. W 1811 został prezesem Senatu. W 1812 roku jako członek Towarzystwa Królewskiego Gospodarczo-Rolniczego przystąpił do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego[5]. W 1814 po klęsce wojsk napoleońskich stanął na czele stworzonego przez Rosjan Komitetu Organizacyjnego Cywilnego, a następnie w 1815 komitetowi mającemu ułożyć konstytucję. W 1817 jako senator-wojewoda został prezesem Senatu Królestwa Polskiego.
Odznaczony Orderem Orła Białego (1780) i Orderem św. Stanisława (1777). Jego synami byli Antoni Jan Ostrowski, gen., dowódca Gwardii Narodowej w czasie powstania listopadowego i Władysław Tomasz Ostrowski, marszałek Sejmu Królestwa Polskiego w latach 1830-1831.
Bibliografia
edytuj- Genealogia potomków Sejmu Wielkiego. [dostęp 2009-07-28].
Przypisy
edytuj- ↑ Józef Wojakowski, Straż Praw, Warszawa 1982, s. 112.
- ↑ Antoni Magier, Estetyka miasta stołecznego Warszawy, 1963, s. 434.
- ↑ Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 528.
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 310.
- ↑ Dziennik Konfederacyi Jeneralnej Królestwa Polskiego. 1812, nr 20, s. 185.