Toksemia

krążenie we krwi toksyn

Toksemia, zatrucie krwi[1], jadzica[2][3] – stan chorobowy spowodowany obecnością we krwi toksyn lub innych szkodliwych substancji[4][5][6][7][2]. Toksyny są zazwyczaj pochodzenia bakteryjnego, np. przy zatruciu jadem kiełbasianym[8], wągliku[9][10][11][12][3], zakażeniu Bacillus cereus[13] i in.[14], jednak mogą mieć też pochodzenie zwierzęce, roślinne[7] lub wewnętrzne[15][16][17][18].

Termin ten stosuje się jako synonim preeklampsji[15], czasem określając ten stan jako „toksemia preeklampsjalna”[16] lub „toksemia ciążowa”[17]. Może też dotyczyć obecności innych toksyn pochodzenia wewnętrznego, np. spowodowanej nieprawidłowym funkcjonowaniem nerek[18].

W medycynie niekonwencjonalnej termin „toksemia” stosuje się dla określenia zalegania toksycznych związków w organizmie człowieka[19].

Przypisy

edytuj
  1. toxaemia, toxemia [online], Słownik angielsko-polski Diki (słownik medyczny) [dostęp 2023-12-30].
  2. a b Toksemia. Encyklopedia WIEM. [zarchiwizowane z tego adresu].
  3. a b Bronisław Mach, Patogeneza tężca w ujęciu Józefa Kostrzewskiego, „Przegląd Epidemiologiczny”, 14 (2), 1960, s. 111–115 [dostęp 2023-12-30].
  4. Toxemia [online], Medical Dictionary Online [dostęp 2023-12-30] (ang.).
  5. toxemia, [w:] Cambridge Dictionary [online], Cambridge University Press [dostęp 2023-12-30] (ang.).
  6. Токсемия [online], Медицинский словарь [dostęp 2023-12-30] (ros.).
  7. a b toksemia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-12-30].
  8. G.R. Smith, Individual variation in botulism, „British Journal of Experimental Pathology”, 67 (4), 1986, s. 617–621, PMID3741778, PMCIDPMC2013050 [dostęp 2023-12-30] (ang.).
  9. Kenneth Mark Coggeshall i inni, The sepsis model: an emerging hypothesis for the lethality of inhalation anthrax, „Journal of Cellular and Molecular Medicine”, 17 (7), 2013, s. 914–920, DOI10.1111/jcmm.12075, PMID23742651, PMCIDPMC3729634 [dostęp 2023-12-30] (ang.).
  10. Martin Beliveau i inni, Animal‐to‐Human Dose Translation of ANTHRASIL for Treatment of Inhalational Anthrax in Healthy Adults, Obese Adults, and Pediatric Subjects, „Clinical Pharmacology & Therapeutics”, 2023, DOI10.1002/cpt.3097 [dostęp 2023-12-30] (ang.).
  11. Bar Goldberg i inni, Infant Botulism, Israel, 2007–2021, „Emerging Infectious Diseases”, 29 (2), 2023, s. 235–241, DOI10.3201/eid2902.220991, PMID36692296, PMCIDPMC9881770 [dostęp 2023-12-30] (ang.).
  12. Michel R. Popoff, Holger Brüggemann, Regulatory Networks Controlling Neurotoxin Synthesis in Clostridium botulinum and Clostridium tetani, „Toxins”, 14 (6), 2022, s. 364, DOI10.3390/toxins14060364, PMID35737025, PMCIDPMC9229411 [dostęp 2023-12-30] (ang.).
  13. Tanja Buchacher i inni, Bacillus cereus extracellular vesicles act as shuttles for biologically active multicomponent enterotoxins, „Cell Communication and Signaling”, 21 (1), 2023, DOI10.1186/s12964-023-01132-1, PMID37189133, PMCIDPMC10184354 [dostęp 2023-12-30] (ang.).
  14. Zbigniew Rudkowski, Choroby zakaźne i pasożytnicze u dzieci. Fragmenty z publikacji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2013, ISBN 978-83-200-4643-4 [dostęp 2023-12-30].
  15. a b Janos Szabo, Attila Pal, Andrea Szabo-Nagy, Preventing toxaemia, „The Lancet”, 357 (9274), 2001, s. 2140, DOI10.1016/S0140-6736(00)05215-6 [dostęp 2023-12-30] (ang.).
  16. a b Xiaoyan Chen i inni, Circulating adipokine levels and preeclampsia: A bidirectional Mendelian randomization study, „Frontiers in Genetics”, 13, 2022, DOI10.3389/fgene.2022.935757, PMID36072663, PMCIDPMC9444139 [dostęp 2023-12-30].
  17. a b Jenna E. Bayne, Pregnancy Toxemia Therapeutic Options, „Veterinary Clinics of North America: Food Animal Practice”, 39 (2), 2023, s. 293–305, DOI10.1016/j.cvfa.2023.02.003 [dostęp 2023-12-30] (ang.).
  18. a b Masatoshi Oka i inni, Clinically Relevant Mesenchymal Stem/Stromal Cell Sheet Transplantation Method for Kidney Disease, „Tissue Engineering Part C: Methods”, 29 (2), 2023, s. 54–62, DOI10.1089/ten.tec.2022.0200 [dostęp 2023-12-30] (ang.).
  19. John H. Tilden, Toksemia: przyczyna wszystkich chorób, Interspar, Warszawa 1998, ISBN 83-901370-8-9

Zobacz też

edytuj