Tina Blau
Tina Blau, właśc. Regina Leopoldine Blau[1] (ur. 15 listopada 1845 w Wiedniu, zm. 31 października 1916 tamże) – austriacka malarka żydowskiego pochodzenia specjalizująca się w pejzażu.
| |
| Imię i nazwisko |
Regina Leopoldine Blau |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
austriacka |
| Dziedzina sztuki |
malarstwo |
Życiorys
edytujUrodziła się 15 listopada 1845 roku w Wiedniu[2], w rodzinie praskiego[1] lekarza wojskowego[3]. Dzięki ojcu, który sam miał ambicje artystyczne, otrzymała wykształcenie artystyczne i wsparcie w początkach kariery[1]. Pierwsze lekcje pobierała u węgierskiego malarza Antala Hanély, po czym od 1860 roku[1] kontynuowała naukę u malarza Augusta Schaeffera, który zarządzał cesarską kolekcją sztuki[4]. Schaeffer, być może powodowany zazdrością, później pejoratywnie wypowiedział się na temat Blau i jego drugiej uczennicy, Olgi Wisinger-Florian, wyśmiewając się z ich osiągnięć artystycznych i chęci dorównania mężczyznom[4]. Od 1865 roku Blau uczyła się rysunku u Josepha Aignera, po czym w latach 1869–1873 rozwijała się w Monachium u Wilhelma Lindenschmitta[1]. W Niemczech poznała m.in. Gustaveʼa Courbeta[5]. Jej edukację artystyczną dopełniły podróże do Włoch, Holandii i Francji, do tego w letnich miesiącach 1873 i 1874 roku przebywała w kolonii artystycznej w Szolnoku[1]. Bywała błędnie określana jako uczennica Emila Jakoba Schindlera, z którym dzieliła przez pewien czas studio[1][6].
Blau zadebiutowała w 1867 roku na wystawie w Österreichischen Kunstverein, a już w 1873 roku jej obrazy wystawiono podczas Wystawy Światowej w Wiedniu[1]. Jej twórczość wpisywała się w nurt Stimmungsimpressionismus[1]. Wraz z Olgą Wisinger-Florian i Marie Egner od lat 80. XIX wieku należała do awangardy austriackiego pejzażu[7]. Została także jedyną kobietą malarką swojego pokolenia o żydowskim pochodzeniu, której praca została publicznie doceniona[1]. Przełomowym dziełem w jej karierze był obraz Frühling im Prater (pol. „wiosna w parku Prater”)[1], który ukończyła w 1882 roku[8]. Ze względu na nieco impresjonistyczne efekty zastosowane na płótnie, praca z początku miała zostać odrzucona przez jury wiedeńskiego Künstlerhausu, jednak dzieło w końcu wystawiono dzięki interwencji Hansa Makarta[8]. Pracę docenił francuski minister sztuki Antonin Proust, który uznał obraz za najlepsze dzieło wystawy w Künstlerhaus i zachęcił Blau do wystawienia go w Salonie paryskim[8]. W Paryżu Frühling im Prater spotkał się z pozytywnym odbiorem[1] i otrzymał wyróżnienie podczas Salonu[1][8]. W 1899 roku obraz nabył cesarz Franciszek Józef I do cesarskiej kolekcji[9].
Chociaż ze względu na płeć Blau nie mogła ubiegać się o prestiżowe zamówienia przy rozbudowie Ringu, ani uzyskać członkostwo w Künstlerhaus, udało się jej zbudować znaczącą karierę[10]. Od 1869 roku, gdy sprzedała obraz Jakobsee bei Polling[5], aż do końca życia utrzymywała się z malarstwa[10]. Starała się, by jej prace nie były oceniane przez pryzmat jej osoby, a w szczególności jej płci[11][12]. Pomimo tego, nie uniknęła mizoginicznych ocen swych prac[12]. Z zasady nie uczestniczyła w kobiecych wystawach i prowadziła ciche, niezależne życie, rzadko wypowiadając się publicznie[11]. Jej prace sprzedawały się nie tylko w Wiedniu, ale i w Niemczech, gdzie wielokrotnie organizowano wystawy indywidualne[13]. Do 1910 roku wzięła udział w prawie czterdziestu znaczących wystawach[14]. Jej atelier miał w zwyczaju odwiedzać m.in. książę Luitpold Wittelsbach[3], a cesarz odwiedził jej wystawę indywidualną w 1909 roku[4].
Pod koniec 1883 roku[5], po przejściu na protestantyzm[1], Blau wyszła za mąż za malarza Heinricha Langa[1][5].
Zmarła 31 października 1916 roku w Wiedniu[1]. Otrzymała honorowe miejsce na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu[15].
W 1938 roku, ze względu na żydowskie pochodzenie Blau, jej prace usunięto z austriackich galerii, jej imię zniknęło z oficjalnych opracowań na temat sztuki austriackiej, a ulicy jej imienia zmieniono patrona[16]. Jednym z ważnych kroków w procesie przywrócenia pamięci o jej twórczości stała się wystawa retrospektywna w Muzeum Żydowskim w Wiedniu w 1996 roku[17].
Galeria
edytuj-
Straße in Amsterdam, 1875, zbiory Österreichische Galerie Belvedere -
Detwang im Taubertal bei Rothenburg, 1887/1888 -
Blick auf Heiligenstadt, 1893–1897 -
Motiv aus Mannswörth an der Donau, 1899 -
Windmühle bei Dordrecht, 1907 -
In der Krieau, przed 1914
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Birgit Ben-Eli, Tina Blau [online], Jewish Women’s Archive [dostęp 2021-07-04] (ang.).
- ↑ Blau-Lang, Tina, [w:] Benezit Dictionary of Artists, Oxford University Press, 31 października 2011, DOI: 10.1093/benz/9780199773787.article.b00020793 [dostęp 2021-07-04] (ang.).
- ↑ a b Johnson 2012 ↓, s. 23.
- ↑ a b c Johnson 2012 ↓, s. 41.
- ↑ a b c d Johnson 2012 ↓, s. 24.
- ↑ Johnson 2012 ↓, s. 29.
- ↑ OLGA WISINGER-FLORIAN [online], Leopold Museum [dostęp 2021-07-04] (ang.).
- ↑ a b c d Johnson 2012 ↓, s. 27.
- ↑ Johnson 2012 ↓, s. 32.
- ↑ a b Johnson 2012 ↓, s. 43.
- ↑ a b Johnson 2012 ↓, s. 45.
- ↑ a b Johnson 2012 ↓, s. 40.
- ↑ Johnson 2012 ↓, s. 42.
- ↑ Johnson 2012 ↓, s. 38.
- ↑ Blau, evangelische Ehrengräber, Tor 4 [online], www.viennatouristguide.at [dostęp 2021-07-04] (niem.).
- ↑ Johnson 2012 ↓, s. 44.
- ↑ Johnson 2012 ↓, s. 46.
Bibliografia
edytuj- Tina Blau and the (Woman) Artist’s Biography. W: Julie M. Johnson: The Memory Factory: The Forgotten Women Artists of Vienna 1900. West Lafayette: Purdue University Press, 2012.