Timo Konietzka
Timo Konietzka (ur. 2 sierpnia 1938 w Lünen jako Friedhelm Konietzka, zm. 12 marca 2012 w Brunnen[1]) – były niemiecki piłkarz i trener, reprezentant kraju. Strzelec pierwszego gola w historii niemieckiej Bundesligi i zdobywca wielu bramek w niemieckiej lidze, porównywalny z Gerdem Müllerem, czy Robertem Lewandowskim[2].
| |||||||||||||||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |||||||||||||||||||||||||
| Wzrost |
177 cm | ||||||||||||||||||||||||
| Pozycja | |||||||||||||||||||||||||
| Kariera juniorska | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Kariera trenerska | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Życiorys
edytujUrodzony 2 sierpnia 1938 roku w Lünen, mieście w Zagłębiu Ruhry[2]. 5 lat po szkole dołączył do ojca i braci pracujących w kopalni węgla Auguste Victoria[2][3]. Po pracy trenował piłkę w lokalnym klubie VfB 08 Lünen[2]. Nawet po przeniesieniu do Borussii ówczesna pensja piłkarza nie starczała mu na utrzymanie, więc pracował jako pomocnik w browarni Union[2].
Od dnia urodzenia nazywał się Friedhelm Konietzka. Od kolegów z drużyny dostał przydomek „Timo” z uwagi na podobieństwo do radzieckiego generała Siemiona Timoszenki. W 1985 roku Konietzka oficjalnie zmienił sobie imię z Friedhelm na Timo[4].
W sierpniu 1988 roku, jeszcze jako aktywny trener piłkarski, uzyskał obywatelstwo szwajcarskie. W ostatnich latach przed śmiercią, wraz z żoną Caludią, prowadził pensjonat w Brunnen nad jeziorem Vierwaldstättersee. Dorabiał również w szwajcarskim tabloidzie Blick[3].
W lutym 2012 r. zdiagnozowano u niego nieuleczalny nowotwór (raka dróg żółciowych). Wówczas zdecydował się na eutanazję, której dokonał w Brunnen z pomocą szwajcarskiej organizacji Exit, wypijając truciznę[5].
Kariera zawodnicza
edytujKlubowa
edytujKarierę rozpoczynał w juniorskich drużynach lokalnego VfB 08 Lünen, by następnie - w czasie wolnym od pracy - występować w zespole seniorskim tego klubu (od 15. roku życia pracował bowiem w kopalni węgla kamiennego „Victoria” w Lünen, podobnie jak jego ojciec i trzej bracia). W 1958 r. dzięki Helmutowi Brachtowi został sprowadzony do Borussii Dortmund. W jej barwach, w sezonie 1962/63, zdobył mistrzostwo Niemiec, a w sezonie 1964/65 Puchar Niemiec. Do historii przeszedł 24 sierpnia 1963, strzelając pierwszego gola nowo powstałej Bundesligi – o godzinie 16:59 w 58. sekundzie[6] wyjazdowego meczu Borussii z Werderem Brema (3:2) pokonał Klausa Lambertza (oficjalnie spotkanie to - podobnie jak pozostałe pojedynki 1. kolejki - rozpoczęło się o godzinie 17:00[7], lecz faktyczną godziną pierwszego gwizdka arbitra jest 16:58)[8]. Co ciekawe nie zachowało się nagranie telewizyjne, ani choćby jedno zdjęcie tego wydarzenia[9].
W 1965 r. odszedł do TSV 1860 Monachium, z którym już w pierwszym sezonie wygrał Bundesligę[10]. Od 1967 r. występował w szwajcarskim FC Winterthur. Wraz z drużyną sezon 1967/68 zakończył z awansem do Nationalligi A. W 1971 r. został grającym trenerem w FC Zürich[11]. Przez 2 lata łączenia funkcji trenera i piłkarza dwukrotnie zdobył Puchar Szwajcarii. W 1973 r. zakończył karierę piłkarską i skupił się na trenowaniu drużyny z Zurychu.
| Sezon | Klub | Państwo | Rozgrywki | Mecze | Bramki |
|---|---|---|---|---|---|
| 1957/58 | VfB 08 Lünen |  RFN
|
|||
| 1958/59 | Borussia Dortmund | Oberliga | 8 | 6 | |
| 1959/60 | 29 | 25 | |||
| 1960/61 | 28 | 19 | |||
| 1961/62 | 16 | 13 | |||
| 1962/63 | 26 | 19 | |||
| 1963/64 | Bundesliga | 25 | 22 | ||
| 1964/65 | 28 | 22 | |||
| 1965/66 | TSV 1860 Monachium | 33 | 26 | ||
| 1966/67 | 14 | 4 | |||
| 1967/68 | FC Winterthur |  Szwajcaria
|
Nationalliga B | 34 | |
| 1968/69 | Nationalliga A | 24 | 9 | ||
| 1969/70 | 14 | ||||
| 1970/71 | 26 | 14 | |||
| 1971/72 | FC Zürich | 25 | 6 | ||
| 1972/73 | 8 | 0 |
Reprezentacyjna
edytujW seniorskiej reprezentacji RFN zadebiutował 30 września 1962 w wygranym 3:2 meczu przeciwko Jugosławii. W dwóch spotkaniach wpisywał się na listę strzelców (raz przeciwko Francji oraz dwukrotnie przeciwko Maroku). Po raz ostatni w kadrze narodowej zagrał 24 kwietnia 1965 w wygranym 5:0 meczu eliminacji Mistrzostw Świata 1966 przeciwko Cyprowi. Łącznie w latach 1962–1965 rozegrał 9 spotkań dla reprezentacji RFN, w których strzelił 3 bramki[12].
| Mecze i gole w reprezentacji | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| # | Data | Miasto | Przeciwnik | Gol | Wynik | Rozgrywki |
| 1. | 30.09.1962 | Zagrzeb |  Jugosławia |
3:2 | towarzyski | |
| 2. | 24.10.1962 | Stuttgart |  Francja |
 |
2:2 | towarzyski |
| 3. | 05.05.1963 | Hamburg |  Brazylia |
1:2 | towarzyski | |
| 4. | 28.09.1963 | Frankfurt nad Menem |  Turcja |
3:0 | towarzyski | |
| 5. | 29.12.1963 | Casablanca |  Maroko |
|
4:1 | towarzyski |
| 6. | 01.01.1964 | Algier |  Algieria |
0:2 | towarzyski | |
| 7. | 07.06.1964 | Helsinki |  Finlandia |
4:1 | towarzyski | |
| 8. | 13.03.1965 | Hamburg |  Włochy |
1:1 | towarzyski | |
| 9. | 24.04.1965 | Karlsruhe |  Cypr |
5:0 | El. MŚ 1966 | |
Kariera trenerska
edytujW latach 1971–1973 pracował jako grający szkoleniowiec FC Zürich, następnie do 1978 r. wyłącznie jako trener. Poprowadził tę drużynę do zdobycia mistrzostwa Nationalligi A (w sezonach 1973/74, 1974/75, 1975/76). Dodatkowo trzykrotnie zdobył Puchar Szwajcarii (w sezonach 1971/72, 1972/73 oraz 1975/76). Odniósł także sukces na arenie europejskiej, doprowadzając zespół do półfinału Pucharu Europy w sezonie 1976/77. W latach 1978–1980 pracował jako szkoleniowiec w BSC Young Boys. Od 1980 r. trenował Grasshopper Zurych, doprowadzając go do mistrzostwa Nationalligi A w sezonie 1981/82. W sezonie 1982/83 prowadził KSV Hessen Kassel. W 1983 r. objął funkcję trenera Bayeru Uerdingen. Po roku pracy został zwolniony i został trenerem Borussii Dortmund. W latach 1985–1986 ponownie podjął pracę w Grasshoppersie. W sezonie 1987/88 pracował ponownie w FC Zürich. W 1990 r. ponownie poprowadził Bayer Uerdingen. Karierę trenerską zakończył w 1994 r. jako trener FC Luzern.
Sukcesy
edytujZawodnicze
edytujBorussia Dortmund
- Mistrzostwo Niemiec (1): 1962/63
- Puchar Niemiec (1): 1964/65
TSV 1860 Monachium
- Mistrzostwo Niemiec (1): 1965/66
FC Zürich
- Puchar Szwajcarii (2): 1971/72, 1972/73
Trenerskie
edytujFC Zürich
- Mistrzostwo Nationalliga A (3): 1973/74, 1974/75, 1975/76
- Puchar Szwajcarii (3): 1971/72, 1972/73, 1975/76
- Półfinał Pucharu Europy (1): 1976/77
Grasshopper Zurych
- Mistrzostwo Nationalliga A (1): 1981/82
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Der letzte Wunsch von Timo Konietzka Ein Bier und nochmal die Enkel sehen. blick.ch. [dostęp 2023-10-02]. (niem.).
- ↑ a b c d e Timo Konietzka - pierwszy Borusse na kartach historii Bundesligi [online], borussia.com.pl, 22 lipca 2018 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
- ↑ a b David Childs, Timo Konietzka: Footballer andeuthanasia advocate [online], independent.co.uk, 15 marca 2012 [dostęp 2024-04-08] (ang.).
- ↑ Timo Konietzka and the first-ever Bundesliga goal [online], bundesliga.com, 24 sierpnia 2023 [dostęp 2024-04-08] (ang.).
- ↑ Marszałek Timo Konietzka. igol.pl. [dostęp 2023-12-31]. (pol.).
- ↑ Kiedyś trzeba zacząć – początki Bundesligi i pierwszy mecz. rfbl.pl. [dostęp 2019-03-04]. (pol.).
- ↑ 1. SPIELTAG 1963/1964. dfb.de. [dostęp 2023-12-31]. (niem.).
- ↑ DSFS Bundesliga-Chronik 1963/64. dsfs.de. [dostęp 2021-10-31]. (niem.).
- ↑ 60 faktów o Bundeslidze. Dziś mija 60 lat od pierwszego meczu. weszlo.com. [dostęp 2023-08-24]. (pol.).
- ↑ Timo Konietzka. dfb.de. [dostęp 2023-10-02]. (niem.).
- ↑ Timo Konietzka. dbfcz.ch. [dostęp 2023-10-02]. (niem.).
- ↑ Friedhelm Konietzka. eu-football.info. [dostęp 2023-10-02]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Timo Konietzka w bazie National Football Teams (ang.)
- Profil na stronie fussballdaten.de (niem.)
- Profil na stronie worldfootball.net (ang.)
- Profil na stronie eu-football.info (ang.)