Tiburcio Pérez y Cuervo (obraz Goi)

obraz Francisco Goi

Tiburcio Pérez y Cuervo (hiszp. Tiburcio Pérez y Cuervo) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi (1746–1828). Portret przedstawiający architekta Tiburcia Péreza y Cuervo należy do zbiorów Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku. Wyróżnia się swobodą i nowoczesnością przedstawienia postaci[1].

Tiburcio Pérez y Cuervo
Ilustracja
Autor

Francisco Goya

Data powstania

1820

Medium

olej na płótnie

Wymiary

102,2 × 81,3 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Metropolitan Museum of Art

Juan Antonio Cuervo, Goya, 1819. Formalny portret wuja Tiburcia Péreza

Okoliczności powstania

edytuj

Od początku XIX w. pozycja Goi jako nadwornego malarza i popularność wśród hiszpańskiej arystokracji były ugruntowane. Po zakończeniu wojny niepodległościowej w 1814 Goya wrócił do portretowania madryckiego społeczeństwa[2]. Jednak w tym czasie popularniejszym portrecistą arystokracji stał się młody malarz z Walencji Vicente López Portaña[3]. W 1819 Goya nabył położoną na obrzeżach miasta posiadłość nazywaną Dom Głuchego i wyjechał z Madrytu. Wykonywał znacznie mniej oficjalnych zamówień, a jego modelami były coraz częściej osoby z bliskiego otoczenia[4]. Tiburcio Pérez był bliskim przyjacielem Goi, przed wyjazdem do Bordeaux w 1824 malarz powierzył mu opiekę i dalszą edukację artystyczną Rosario Weiss, jego domniemanej córki[1].

Obraz powstał w 1820, a w 1821 Goya wystawił go w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych św. Ferdynanda w Madrycie, uzyskując uznanie m.in. malarza Joaquína Ceána[1].

Opis obrazu

edytuj

Goya portretował wcześniej innych architektów, w 1784 namalował Portret Ventury Rodrígueza, w 1803 Portret Juana de Villanueva, a w 1819 sportretował wuja Tiburcia Juana Antonia Cuervo[4]. W przeciwieństwie do tych trzech formalnych portretów z atrybutami zawodu podobizna Tiburcia ma prywatny i spontaniczny charakter[1].

Tiburcio został przedstawiony w trzech czwartych postaci, w naturalnej pozycji: stoi lekko obrócony z założonymi rękami. Ubrany jest w ciemną kamizelkę i białą koszulę z podwiniętymi rękawami, bez kaftana, ponieważ nie jest to oficjalny portret. Podwinięte rękawy mogą sugerować gotowość do pracy, a trzymane w ręce okulary przerwę w wykonywanym zajęciu. Nie ma żadnego elementu, który bezpośrednio łączyłby go z zawodem architekta[5]. Mężczyzna ma wesoły i sympatyczny wyraz twarzy oraz inteligentne spojrzenie czarnych żywych oczu. Uwagę zwracają potargane włosy i eleganckie bokobrody[6].

W lewym dolnym rogu widnieje inskrypcja A Tiburcio Perez / Goya. 1.820 (Tiburciowi Perezowi Goya, 1820)[5].

Technika

edytuj

Ciemne tło, prosta kompozycja i energiczne wykonanie są charakterystyczne dla ostatnich portretów, które Goya wykonał na emigracji w Bordeaux. Naturalność wizerunku Tiburcia przypomina zwłaszcza Portret Ramóna Satué z 1823. Surowa kolorystyka jest zbliżona do serii czarnych obrazów. Biała koszula wyróżnia się wśród ciemnych odcieni kamizelki i spodni, ciekawe są załamania białego materiału koszuli i żabotu wykonane szybkimi pociągnięciami pędzla[6].

Proweniencja

edytuj

Obraz należał do kolekcji Francisca Durána y Cuervo w Madrycie, a następnie do kolekcji Durand Ruel w Paryżu. Kolejnym właścicielem był Theodore M. Davis, który w 1915 przekazał portret do zbiorów Metropolitan Museum of Art[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d op.cit. Xavier Bray (ed.): Goya: Los Retratos. s. 191–192.
  2. María Jesús Díaz (red.): Goya. Madrid: Susaeta Ediciones, 2010, s. 204. ISBN 978-84-9928-021-9.
  3. Juan Antonio Cuervo. artehistoria.com. [dostęp 2018-01-07]. (hiszp.).
  4. a b Xavier Bray (ed.): Goya: Los Retratos. Turner Libros, 2015, s. 142, 146. ISBN 978-84-1635-484-9.
  5. a b c Tiburcio Pérez Cuervo. fundaciongoyaenaragon.es. [dostęp 2018-01-07]. (hiszp.).
  6. a b Tiburcio Pérez Cuervo. artehistoria.com. [dostęp 2018-01-07]. (hiszp.).