Theodoros Kolokotronis
Theodoros Kolokotronis (ur. 3 kwietnia 1770 r. zm. 4 lutego 1843 r.) – grecki generał i jeden z głównych przywódców wojny o niepodległość Grecji w latach 1821-1832, przeciwko Imperium Osmańskiemu.
 Theodoros Kolokotronis | |
| Major, Generał Broni | |
| Data i miejsce urodzenia |
3 kwietnia 1770 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 luty 1843 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1785-1843 |
| Siły zbrojne |
Marynarka Wojenna Imperium Rosyjskiego |
| Stanowiska |
Major (armia brytyjska) |
| |
| Odznaczenia | |
Medal za Odwagę
| |
Wczesne życie
edytujTheodoros Kolokotronis[1] urodził się na górze Ramavouni w Messeni. Dorastał w wiosce Libovitsi na Peloponezie. Jego rodzina była jednym z najsilniejszych lokalnych rodów, związana ze środowiskiem kleftów.
Jego ojciec walczył z armią Imperium Osmańskiego podczas Powstania Orłowa[2] i zginął w starciu z oddziałami tureckimi. Po jego śmierci opiekę nad nim objął Mitros Petrovas. Od niego nauczył się podstaw walki i zawsze nazywał go swoim wujem.
W 1805 dołączył do floty Imperium Rosyjskiego. Walczył w wojnie rosyjsko-tureckiej w latach 1806-1812. Kiedy Brytyjczycy zdobyli Zakintos walczył pod komendą Richarda Churcha w oddziale złożonym z Greków.
Grecka wojna o niepodległość
edytujTheodoros Kolokotronis[1] powrócił do ojczyzny w 1821 przed wybuchem wojny[3]. Dzięki swojemu doświadczeniu mógł rozpocząć szkolenie żołnierzy, by położyć podwaliny pod nowoczesną, silną armię grecką, która mogła stawić czoła Imperium Osmańskiemu. Jego pierwszym zadaniem była obrona wioski Valtetsi położonej w okolicy miasta Tripoli.
Zbierał oddziały, które mogły ruszyć z odsieczą Ipsilantisowi. Osmańska armia pod dowództwem Mahmuda Dramali Paszy zdobyła Korynt i zaczęła kierować się do Argos. Mimo bohaterskiego oporu stawianego przez greckich obrońców zamku Larissa, w wyniku przewagi liczebnej Turków zamek upadł i Mahmud Dramala Pasza mógł kontynuować marsz na Argos. Ipsilantis chciał kupić Kolokotronisowi trochę czasu i udało mu się to.
Theodoros Kolokotronis powstrzymał armię osmańską w bitwie o przełęcz Dervenakia, w dniach 6-8 sierpnia 1822. Było to ogromne zwycięstwo, Imperium Osmańskie straciło wielu swoich żołnierzy przy minimalnych greckich stratach.
Sułtan Mahmud II powołał do tłumienia powstania w Grecji władcę Egiptu, podległego Imperium Osmańskiemu, Muhammada Alego.
Świeże siły osmańskie powróciły i zaczęły zdobywać tereny kontrolowane przez powstańców, jednak Theodoros Kolokotronis nie zdecydował się na walne starcie z siłami tureckimi.
Po wojnie
edytujPo faktycznym odzyskaniu niepodległości przez Grecję dołączył do stronnictwa Ioanisa Kapodistriasa[4], które zakładało sojusz z Rosją. Po jego śmierci był zwolennikiem kandydatury Ottona Bawarskiego, lecz inni przywódcy m.in Aleksandros Mawrokordatos postrzegali Kolokotronisa jako zagrożenie i napisali do Monachium oczerniający go list. Theodoros Kolokotronis zaczął jednak sprzeciwiać się rządom Bawarczyka, za co został ze swoimi zwolennikami skazany na karę śmierci w 1834, jednak w 1835 zostali uniewinnieni. Zmarł w 1843 w Atenach.
Pamięć
edytujJego imieniem nazwano koszary niedaleko Tripoli.
Pojawił się na banknocie 5000 drachm w latach 1984-2002.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Kolokotronés, the Klepht and the Warrior, &c., „Notes and Queries”, s8-I (3), 1892, s. 60–60, DOI: 10.1093/nq/s8-i.3.60a, ISSN 1471-6941.
- ↑ O (Orlov Revolt (1770) - Ottoman Empire: Turkey), [w:] Encyclopedia of Jews in the Islamic World, DOI: 10.1163/1878-9781_ejiw_sim_indexo2.
- ↑ INTRODUCTION, Cambridge University Press, 2 lutego 2012, s. 1–74, DOI: 10.1017/cbo9781139175401.003.
- ↑ Marija Braniselj, Teodoros Kolokotronis in Joannis Kapodistrias: odlomki iz dela Pripoved o dogajanju med grškim ljudstvom, „Keria: Studia Latina et Graeca”, 24 (2), 2022, s. 185–200, DOI: 10.4312/keria.24.2.185-200, ISSN 2350-4234.