The Man Booker Prize for Fiction
Nagroda Bookera (ang. The Booker Prize, wcześniej Booker Prize for Fiction, The Man Booker Prize) – najbardziej prestiżowa nagroda literacka w Wielkiej Brytanii, przyznawana za najlepszą powieść angielskojęzyczną z ostatniego roku. Do 2013 roku przyznawana autorom, którzy byli obywatelami Wspólnoty Narodów, Zimbabwe lub Irlandii, w kolejnym roku zniesiono to ograniczenie. Pierwsza nagroda została przyznana w 1969.
| Nagroda za |
powieść napisaną w j. angielskim i opublikowaną w Wielkiej Brytanii lub Irlandii |
|---|---|
| Przyznający |
Booker Group (1969–2001) |
| Państwo | |
| Lokalizacja | |
| Pierwsze rozdanie | |
| Strona internetowa | |
Laureat Nagrody Bookera otrzymuje sumę 50 tys. funtów. Znalezienie się w grupie finalistów jest również uważane za wielki zaszczyt.
Laureaci The Booker Prize
edytuj
Nagrody specjalne
edytujBooker of Bookers
edytujW 1993 roku przyznano nagrodę „Booker of Bookers” z okazji 25-lecia nagrody. Trzej jurorzy z poprzednich edycji, Malcolm Bradbury, David Holloway i W. L. Webb, wybrali Dzieci północy Salmana Rushdiego, zwycięzcę z 1981 roku, jako „najlepszą powieść spośród wszystkich zwycięzców”[7].
The Best of the Booker
edytujW 2008 roku przyznano nagrodę "The Best of the Booker" z okazji 40-lecia nagrody. Przygotowano krótką listę sześciu dotychczasowych zwycięzców: Oblężenie Krisznapuru Jamesa Gordona Farrella (zwycięzca z 1973), Zachować swój świat Nadine Gordimer (1974), Dzieci północy Salmana Rushdiego (1981), Oskar i Lucynda Petera Careya (1988), The Ghost Road Pat Barker (1995) oraz Hańba J.M. Coetzee (1999). W powszechnym głosowaniu zwycięzcą zostały Dzieci północy[8].
Lost Man Booker Prize
edytujW 1971 roku zmieniono regulamin nagrody i nominowano powieści opublikowane w bieżącym roku, a nie w roku poprzednim, przez co żadna powieść opublikowana w 1970 roku nie mogła zdobyć Nagrody Bookera. W 2010 r. postanowiono wstecznie przyznać nagrodę „Lost Man Booker Prize”, którą zdobyła książka J. G. Farrella Niepokoje[9].
Best of Beryl
edytujW 2011 roku Nagroda Man Booker Prize ustanowiła nagrodę „Best of Beryl” dla zmarłej rok wcześniej pisarki Beryl Bainbridge, której powieści pięć razy trafiały do finału, jednak ani razu nie została laureatką. Nominowane książki to: The Dressmaker (nominacja w 1973), The Bottle Factory Outing (1974), An Awfully Big Adventure (1990), Every Man for Himself (1996) oraz Master Georgie (1998). Nagroda została przyznana za ostatnią powieść[10].
Pisarka znalazła się jeszcze na długiej liście nominacji w 2001 roku z powieścią According to Queeney.
Golden Man Booker
edytujW 2018 roku z okazji 50-lecia przyznano "Golden Man Booker". Do przeczytania zwycięskich powieści z każdej dekady nagrody powołano pięciu jurorów. Byli to: pisarz i redaktor Robert McCrum (lata 70.), poeta Lemn Sissay MBE (lata 80.), powieściopisarka Kamila Shamsie (lata 90.), prezenter radiowy i pisarz Simon Mayo (2000) oraz poetka Hollie McNish (2010).
Jurorzy wybrali po jednej książce z każdej dekady: W wolnym kraju V.S. Naipaula (zwycięzca z 1971), Moon Tiger Penelope Lively (1987), Angielski pacjent Michaela Ondaatje (1992), W komnatach Wolf Hall Hilary Mantel (2009) oraz Lincoln w Bardo George'a Saundersa (2017). W powszechnym głosowaniu zwycięzcą został Angielski pacjent[11].
The International Booker Prize
edytujW 2005 roku ustanowiono osobną nagrodę The International Booker Prize, dostępną dla pisarzy z całego świata.
Pierwotnie była ona przyznawana co dwa lata za całokształt twórczości, jednak od 2016 roku otrzymuje ją książka przetłumaczona na język angielski i opublikowana w poprzednim roku.
Pierwszym laureatem był albański pisarz Ismail Kadare, nominowany był wtedy również Stanisław Lem. W 2018 roku laureatką nagrody została Olga Tokarczuk za powieść Bieguni[12][13].
Przypisy
edytuj- ↑ Margaret Atwood and Bernardine Evaristo: Winners of The 2019 Booker Prize announced [online], The Booker Prizes [dostęp 2019-10-15] (ang.).
- ↑ The Booker Prize 2020 [online], thebookerprizes.com [dostęp 2020-11-20].
- ↑ Alison Flood, Damon Galgut wins Booker prize with ‘spectacular’ novel The Promise [online], the Guardian, 3 listopada 2021 [dostęp 2021-11-03] (ang.).
- ↑ Booker Prize 2022: Sri Lankan author Shehan Karunatilaka wins with supernatural satire, „BBC News”, 17 października 2022 [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ Ella Creamer, ‘Soul-shattering’ Prophet Song by Paul Lynch wins 2023 Booker prize, „The Guardian”, 26 listopada 2023, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-11-27] (ang.).
- ↑ Orbital by Samantha Harvey wins the Booker Prize 2024 [online], thebookerprizes.com, 12 listopada 2024 [dostęp 2024-11-12] (ang.).
- ↑ The Booker of Bookers | The Booker Prizes [online], thebookerprizes.com [dostęp 2023-09-26] (ang.).
- ↑ The Best of the Booker | The Booker Prizes [online], thebookerprizes.com [dostęp 2023-09-26] (ang.).
- ↑ The Lost Man Booker | The Booker Prizes [online], thebookerprizes.com [dostęp 2023-09-26] (ang.).
- ↑ The Booker Prize and the best of Beryl Bainbridge | The Booker Prizes [online], thebookerprizes.com, 26 maja 2022 [dostęp 2023-09-26] (ang.).
- ↑ The Golden Man Booker | The Booker Prizes [online], thebookerprizes.com [dostęp 2023-09-26] (ang.).
- ↑ Alison Flood, Olga Tokarczuk’s ‘extraordinary’ Flights wins Man Booker International prize [online], the Guardian, 22 maja 2018 [dostęp 2018-05-23] (ang.).
- ↑ Olga Tokarczuk laureatką Międzynarodowej Nagrody Bookera, „Onet Kultura”, 22 maja 2018 [dostęp 2018-05-23] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Between the Covers. betweenthecovers.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-11-06)].