The Fame Monster

minialbum Lady Gagi
To jest wersja przejrzana, która została oznaczona 26 kwi 2024. Na przejrzenie oczekują zmiany w szablonach lub plikach, które są zawarte na tej stronie.

The Fame Monster – minialbum amerykańskiej piosenkarki Lady Gagi wydany 18 listopada 2009. Pierwotna koncepcja zakładała umieszczenie nowych piosenek na pierwszym albumie studyjnym, The Fame, tworząc reedycję, jednak wytwórnia artystki poinformowała w MTV 10 listopada 2009 r., że będzie on sprzedawany jako druga, oddzielna płyta. Pomysł kolejnej reedycji wydawał się wokalistce nie w porządku wobec fanów, co skłoniło wytwórnię do zmiany decyzji w tej kwestii. The Fame Monster Deluxe zawiera również debiutancką płytę artystki.

The Fame Monster
Okładka
Wykonawca minialbumu
Lady Gaga
Wydany

18 listopada 2009

Nagrywany

październik 2008−wrzesień 2009

Gatunek

pop, dance, elektroniczna, disco, pop-rock, piano pop

Długość

34:09 (EP)
84:28 (wraz z reedycją)

Wydawnictwo

Interscope, Kon Live, Streamline, Cherrytree

Producent

Gretchen Anderson, Ron Fair, Fernando Garibay, Vincent Herbert (producent wykonawczy), Tal Herzberg, Rodney "Darkchild" Jerkins, Lady Gaga, RedOne, Teddy Riley, Space Cowboy[1]

Oceny
Album po albumie
Hitmixes
(2009)
The Fame Monster
(2009)
The Remix
(2010)
Single z albumu The Fame Monster
  1. Bad Romance
    Wydany: 27 października 2009
  2. Telephone
    Wydany: 26 stycznia 2010
  3. Alejandro
    Wydany: 20 kwietnia 2010
  4. Dance in the Dark
    Wydany: 26 lipca 2010

Liczba sprzedanych egzemplarzy obejmuje dwa wydawnictwa: The Fame oraz The Fame Monster EP. Ich wspólna sprzedaż, którą można uznać za ogólną albumu The Fame, wynosi 4 miliony egzemplarzy. 1 grudnia 2010 roku album uzyskał status diamentowej płyty w Polsce[2].

Pomysł na The Fame Monster zrodził się w głowie artystki na początku marca 2009 r. Podczas podróży po świecie pisała piosenki i dlatego kompozycja jest zainspirowana muzyką gotycką oraz pokazami mody. Motywem przewodnim jest ciemna strona sławy.

W niektórych krajach album jest sprzedawany razem z płytą The Fame, natomiast w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Japonii oddzielnie. Płyta w większości krajów osiągnęła pozycję w pierwszej dziesiątce oficjalnej listy sprzedaży płyt. Singlami promującymi krążek były: „Bad Romance”, „Telephone” i „Alejandro”, a w niektórych miejscach także „Dance in the Dark”. Od 27 listopada 2009 do 6 maja 2011 Gaga była w trasie koncertowej promującą EP-kę – The Monster Ball Tour. Trasa okazała się być najbardziej dochodową dla debiutującego artysty.

Rozwój i teksty

edytuj

EP zawiera osiem nowych utworów. Oficjalna strona Lady Gagi potwierdziła wydanie krążka Deluxe Edition, zawierający także cały pierwszy album The Fame, jako bonusowy dysk. W Stanach Zjednoczonych został wydany box-set pod nazwą Super Deluxe, zawierająca oprócz dwóch płyt, kosmyk włosów piosenkarki, jej zapiski oraz specjalną książeczkę zawierającą wszystkie teksty piosenek oraz specjalne zdjęcia.

Artystka skomponowała utwór „Monster” w marcu 2009 roku, zanim spotkał się z nią Dr Dre i Noel Lee, szef z BSM Records, w celu omówienia współpracy[3]. Gaga wyjaśniła, że w tym okresie miała obsesję na punkcie potworów w filmach, w roli głównej[4]. Według niej sława jest potworem w społeczeństwie. EP-ka skupia się na osobistych przeżyciach piosenkarki oraz na jej lękach. Płyta zawiera to wszystko, o czym Gaga nie śpiewała na poprzednim krążku. Inspiracją dla stworzenia nowego materiału, były podróże Lady Gagi, szczególnie zwiedzanie Europy Wschodniej[5].

„Bad Romance” opowiada o tym jak piosenkarka się czuje samotnie w relacjach z mężczyznami i o tym jak źle ich wybiera[6]. „Alejandro” i „Monster” opowiadają o strachu Gagi przed mężczyznami i seksem[7]. Ballada „Speechless” jest dedykowana ojcu Lady Gagi, który nie zgodził się na operację, która by mu pomogła[8]. „Dance in the Dark” opowiada o czasach, kiedy artystka nie uważała jej ciała za idealne[9]. „Telephone” opowiada o lęku piosenkarki przed uduszeniem[10]. „So Happy I Could Die” opowiada o lęku Gagi przed używkami oraz o masturbowaniu się myśląc o kobietach[11]. „Teeth” traktuje o seksie oralnym oraz lęku artystki przed prawdą[12].

Muzyczna struktura płyty

edytuj

The Independent uznał, że piosenka „Bad Romance” nadała ton albumowi. Utwór dominuje wraz z okładką, zawierającą elementy gotyckie. Piosenka odnosi się do Boney M., a muzyka przypomina piąty studyjny album Depeche Mode Black Celebration z 1986 roku. Teksty zawierają metafory zombie w piosenkach takich jak „Monster” („He ate my heart” – „Zjadł moje serce”), „Teeth”, czy „Dance in the Dark”, których teksty odnoszą się do znanych osób, które spotkał tragiczny koniec, takich jak: Marilyn Monroe, Judy Garland, Sylvia Plath, Księżna Diana i JonBenét Ramsey. „Monster” to jąkające się syntezatory i ciężka perkusja. „Speechless” jest inspirowane utworem, który porusza obraźliwe teksty. Składa się on z harmonii wokalnej i gitarowej, które portal PopMatters porównał do pracy Freddiego Mercurego z Queen. Piosenka została nagrana z wszystkimi żywymi instrumentami takie jak bębny, gitary i bas, oraz zawiera elementy, w których Gaga gra na żywo na fortepianie. W „So Happy I Could Die” Gaga przedstawia odę do masturbacji. Jest to miłosna piosenka, która według Gagi nadaje się do picia, tańca i dotykania się. „Alejandro” zawiera elementy muzyki ABBA i Ace of Base. „Telephone” opowiada o piosenkarce, która zamiast odebrać telefon od ukochanego, woli szaleć na parkiecie. Lady Gaga wraz z Beyoncé szybko śpiewają tę piosenkę wraz z podwójnym bitem. Ostatnia piosenka „Teeth” zawiera muzykę gospel i teksty napisane w stylu S & M.

Publikacja i grafika

edytuj

Początkowo album miał być reedycją krążka The Fame, ale Gaga powiedziała telewizji MTV 12 grudnia, że album będzie osobnym projektem. Lady zapowiedziała również ukazanie się wersji Super Deluxe i Super Deluxe Edition, który ukaże się 15 grudnia 2009 roku. Box-set zawiera asortyment wyrobów z produkcji House of Gaga oraz kosmyk włosów artystki.

Pierwsza okładka pokazuje Lady Gagę w blond peruce, w czarnej skórzanej kurtce. Prawą ręką piosenkarka zakrywa sobie twarz kołnierzem kurtki. Druga okładka natomiast ukazuje Lady Gagę jako brunetkę. Lewe oko artystki łzawi czarnymi łzami. Lady Gaga chciała, by jej wizerunek był mroczniejszy, niż ten z poprzedniej płyty. Obie okładki ukazują gotycki styl.

Listy przebojów

edytuj

W Stanach Zjednoczonych The Fame Monster osiągnęła pozycję piątą, dzięki 174.00 sprzedanym płytom. Wydanie Deluxe Edition osiągnęło natomiast pozycję szóstą, dzięki 151.000 sprzedanym płytom. Recenzja albumu znajduje się na szczycie listy Digital Albums ze sprzedażą 65.000. Siedem z ośmiu piosenek ze sprzedażą 65.000. Siedem z ośmiu piosenek były notowane na liście Hot Digital Songs. W Kanadzie album zadebiutował na pozycji drugiej, jako samodzielny album. W Australii i Nowej Zelandii krążek znajduje się na pozycji dziesiątej. Podobnie było w Niemczech, Irlandii i Danii. W Japonii album znajduje się na siódmym miejscu.

W Wielkiej Brytanii nie wydano albumu bez dodatkowego bonusowego krążka, tylko jako Deluxe Edition. Album skoczył o siedem pozycji. Na początku znajdował się na pozycji pięćdziesiątej piątej, a w następnym tygodniu znalazł się na pozycji czterdziestej ósmej. Wszystkie utwory znalazły się na angielskich listach przebojów. Największy skok osiągnął utwór „Telephone”, który z pozycji czterdziestej wskoczył na miejsce trzydzieste.

Promocja

edytuj
 
Gaga podczas wykonywania „Poker Face” na koncercie w Newcastle, w Anglii, 4 marca 2010

Po raz pierwszy zaproponowano album w Saturday Night Live, gdzie Gaga wykonała krótką wersję „Bad Romance” na pianinie[13]. W dniu 16 listopada 2009, Gaga wykonała utwór „Speechless” w Los Angeles Museum of Contemporary Art, z powodu obchodzenia trzydziestej rocznicy muzeum[14]. Obie piosenki również były wykonywane w wielu telewizyjnych programach[15][16][17][18][19].

Wcześniej Gaga ogłosiła, że jedzie w trasę z Kanye Westem o nazwie Fame Kills Starring: Lady Gaga & Kanye West, która miała się odbywać od listopada 2009 do stycznia 2010 w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych[20]. Trasa jednak została odwołana z powodu incydentu, który miał miejsce na MTV Video Music Awards 2009 pomiędzy Kanye a Taylor Swift[21]. 27 listopada 2009 rozpoczęła się trasa Gagi o nazwie The Monster Ball Tour, która trwała do 6 maja 2011 roku[22]. Trasa ta okazała się być najbardziej dochodową trasą debiutującego artysty[23].

Single

edytuj

Pierwszy oficjalny singel to „Bad Romance”. Utwór został wydany 27 października 2009 roku[4]. Piosenka sprzedała się w 12 milionach kopii[24][25] oraz dotarła do pierwszej dziesiątki w listach notowań Stanów Zjednoczonych, Australii, Polski, Nowej Zelandii, Belgii i Szwajcarii[26][27][28].

26 stycznia 2010 roku odbyła się radiowa premiera drugiego singla promującego album – „Telephone[29]. W kompozycji gościnnie wystąpiła wokalistka Beyoncé, a teledysk tej piosenki jest kontynuacją tego do „Paparazzi[30]. Piosenka dotarła do trzeciego miejsca w notowaniach amerykańskich[31] oraz do pierwszego w polskich[32].

Dance in the Dark” miało się ukazać jako trzeci singel, lecz Gaga postanowiła wydać „Alejandro” w zamian[33][34]. Premiera singla miała miejsce 20 kwietnia 2010[35]. Piosenka dostarła do piątego miejsca amerykańskich list przebojów[31] oraz pierwszego na polskich[36]. Jednak później „Dance in the Dark” zostało rozesłane do australijskich (26 lipca 2010)[37] i francuskich (25 sierpnia 2010)[38] rozgłośni radiowych. Utwór dotarł do drugiego miejsca w polskich notowaniach[39].

Lista utworów

edytuj
Edycja standardowa / Edycja specjalna – Dysk 1
NrTytuł utworuTekstProducentDługość
1.Bad RomanceRedOne, Lady GagaRedOne, Lady Gaga4:55
2.AlejandroRedOne, GagaRedOne, Gaga4:37
3.„Monster”RedOne, Gaga, Space CowboyRedOne, Gaga4:09
4.„Speechless”GagaRon Fair, Gaga4:30
5.Dance in the DarkGaga, Fernando GaribayFernando Garibay, Gaga4:48
6.Telephone(z udziałem Beyoncé)Gaga, Rodney „Darkchild” Jerkins, LaShawn Daniels, Lazonate Franklin, BeyoncéRodney "Darkchild" Jerkins, Gaga3:40
7.„So Happy I Could Die”Gaga, RedOne, Space CowboyRedOne, Gaga, Space Cowboy3:55
8.„Teeth”Gaga, Taja Riley, Pete Wyoming Bender, Teddy RileyTeddy Riley, Gaga3:40
9.„Bad Romance” (Starsmith Remix; utwór dodatkowy w iTunes w Ameryce Północnej)RedOne, GagaStarsmith3:55
38:09
Edycja specjalna – Dysk 2; Wydanie międzynarodowe
NrTytuł utworuTekstProducentDługość
1.Just Dance(z udziałem Colby’ego O’Donisa)Gaga, RedOne, Aliaune ThiamRedOne, Akon4:01
2.LoveGameGaga, RedOneRedOne3:36
3.PaparazziGaga, Rob FusariFusari, Gaga3:28
4.Poker FaceGaga, RedOneRedOne3:57
5.„I Like It Rough”Gaga, KierszenbaumKierszenbaum3:22
6.Eh, Eh (Nothing Else I Can Say)Gaga, Martin KierszenbaumKierszenbaum2:55
7.„Starstruck” (z udziałem Space Cowboya i Flo Ridy)Gaga, Kierszenbaum, Nick Dresti, Tramar DillardKierszenbaum, Space Cowboy3:37
8.Beautiful, Dirty, RichGaga, FusariFusari2:52
9.„The Fame”Gaga, KierszenbaumKierszenbaum3:42
10.„Money Honey”Gaga, RedOne, Bilal HajjiRedOne2:50
11.„Boys Boys Boys”Gaga, RedOneRedOne3:20
12.„Paper Gangsta”Gaga, RedOneRedOne4:23
13.„Brown Eyes”Gaga, FusariFusari, Gaga4:03
14.„Summerboy”Gaga, Brian Kierulf, Josh SchwartzBrian & Josh4:13
15.„Disco Heaven”Gaga, Fusari, Tom KafafianFusari3:41
16.„Retro, Dance, Freak”Gaga, FusariFusari3:41
57:41
Edycja specjalna – Dysk 2; Wydanie angielskie i japońskie
NrTytuł utworuTekstTekstProducentDługość
1.Just Dance(z udziałem Colby’ego O’Donisa)Gaga, RedOne, ThiamRedOne, Akon4:01
2.LoveGameGaga, RedOneRedOne3:36
3.PaparazziGaga, FusariFusari, Lady Gaga3:28
4.Poker FaceGaga, RedOneRedOne3:57
5.„I Like It Rough”Gaga, KierszenbaumKierszenbaum3:22
6.Eh, Eh (Nothing Else I Can Say)Gaga, KierszenbaumKierszenbaum2:55
7.„Starstruck” (z udziałem Space Cowboya i Flo Ridy)Gaga, Kierszenbaum, Dresti, DillardKierszenbaum, Space Cowboy3:37
8.Beautiful, Dirty, RichGaga, FusariFusari2:52
9.„The Fame”Gaga, KierszenbaumKierszenbaum3:42
10.„Money Honey”Gaga, RedOne, HajjiRedOne2:50
11.„Boys Boys Boys”Gaga, RedOneRedOne3:20
12.„Paper Gangsta”Gaga, RedOneRedOne4:23
13.„Brown Eyes”Gaga, FusariFusari, Gaga4:03
14.„Summerboy”Gaga, Kierulf, SchwartzBrian & Josh4:13
15.„Disco Heaven”Gaga, Fusari, KafafianFusari3:41
16.„Again Again” (Gaga, Fusari)Fusari3:04
54:00

Notowania

edytuj
Listy przebojów 2009 Najwyższa pozycja
Australian Albums Chart 1[40]
Canadian Albums Chart 2[41]
Dutch Albums Chart 12[42]
Finnish Albums Chart 1
German Albums Chart 1
Irish Albums Chart 1
Italian Albums Chart 2
Japanese Albums Chart 7
New Zealand Albums Chart 1
Polska OLiS 1
Swedish Albums Chart 4
UK Albums Chart 1
U.S. Billboard 200 5[43]
U.S. Billboard Dance/Electronic Albums 1

Historia wydania

edytuj
Kraj Data Format Wytwórnia Edycja
Japonia 18 listopada 2009 CD, digital download Universal Music Standard, Deluxe
Australia 20 listopada 2009
Chile
Irlandia
Niemcy
Wielka Brytania 23 listopada 2009 Polydor
Stany Zjednoczone Interscope, Streamline, Kon Live, Cherrytree
Kanada Universal Music Deluxe
1 grudnia 2009 Standard
Brazil 27 listopada 2009 Deluxe
United States 15 grudnia 2009 Box-set Interscope Super Deluxe

Przypisy

edytuj
  1. a b Stephen Thomas Erlewine: Lady Gaga The Fame Monster Album Reviews, Songs & More | AllMusic. AllMusic. [dostęp 2022-05-24]. (ang.).
  2. Diamentowe płyty CD przyznane w 2010 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-09-24].
  3. Lady Gaga designs her Heartbeat headphones with Beats by Dr. Dre. She will also re-release The Fame Monster with “a lot” of new songs. – Rolling Stone [online], www.rollingstone.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  4. a b Lady Gaga: First Lady | Billboard [online], www.billboard.com [dostęp 2019-03-03].
  5. Lady Gaga Returns With 8 New Songs on 'The Fame Monster' - SANTA MONICA, Calif., Oct. 8 /PRNewswire/ [online], prnewswire.com [dostęp 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-25].
  6. Lady Gaga On Sex, Fame, Drugs, and Her Fans | Vanity Fair [online], www.vanityfair.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  7. Lady Gaga’s ‘Monster’ Is About The Fear Of Attachment | MTV [online], www.mtv.com [dostęp 2019-03-03].
  8. Lady Gaga Says She Wrote ‘Speechless’ As ‘Plea’ To Father – MTV [online], www.mtv.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  9. Lady Gaga Explains Real Meaning Of 'Dance In The Dark’ – MTV [online], www.mtv.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  10. Lady Gaga Explains Inspiration Behind Beyonce Collabo, ‘Telephone’ – MTV [online], www.mtv.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  11. Lady Gaga [online], www.elle.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  12. Lady Gaga On MTV’s ‘It’s On With Alexa Chung’ – See The Photos And Watch The Interviews! – MTV [online], www.mtv.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  13. Lady Gaga Fights Madonna, Debuts “Bad Romance” on “Saturday Night Live” – Rolling Stone [online], www.rollingstone.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  14. Lady Gaga Is 'Fantastic Creature,' Say Fellow Celebs – MTV [online], www.mtv.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  15. American Music Awards 2009: Adam Lambert, Lady Gaga Dazzle; Jennifer Lopez Performs New Song “Louboutins” – Speakeasy – WSJ [online], blogs.wsj.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  16. Lady Gaga Brings S&M ‘Bad Romance’ To ‘Jay Leno Show’ – MTV [online], www.mtv.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  17. Lady Gaga Tells Fans ‘It’s OK’ To Be A Freak – MTV [online], www.mtv.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  18. X Factor: Lady Gaga sings live from a giant bath as diva Janet Jackson insists on doing pre-recorded performance | Daily Mail Online [online], www.dailymail.co.uk [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  19. Lady Gaga meets the Queen at the Royal Variety Performance in Blackpool – Telegraph [online], www.telegraph.co.uk [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  20. “Fame Kills” tour dates for Kanye West and Lady Gaga released – Rolling Stone [online], www.rollingstone.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  21. Kanye West/ Lady Gaga’s Fame Kills Tour Canceled – MTV [online], www.mtv.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  22. Lady Gaga Announces “The Monster Ball” Tour – Rolling Stone [online], www.rollingstone.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  23. Lady Gaga’s Monster Ball Tour Breaks Record for Debut Headlining Artist | Billboard [online], www.billboard.com [dostęp 2019-03-03].
  24. Resources & Reports – IFPI – Representing the recording industry worldwide [online], www.ifpi.com [dostęp 2019-03-03] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-06] (ang.).
  25. Lady Gaga’s ‘The Fame Monster’ Turns 5: Stan & Deliver [online], www.idolator.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  26. ZPAV :: Opłaty za muzykę – Muzyka w biznesie – Top – listy przebojów [online], ozz.zpav.pl [dostęp 2019-03-03].
  27. australian-charts.com – Discography Lady GaGa [online], australian-charts.com [dostęp 2019-03-03].
  28. Lady Gaga – Chart history | Billboard [online], www.billboard.com [dostęp 2019-03-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-05-11] (ang.).
  29. Telephone Radio adds date. FMQB. [dostęp 2010-03-02].
  30. Lady Gaga and Beyonce Unleash Orgy of Sex, Violence, Product Placement in “Telephone” Video – Rolling Stone [online], www.rollingstone.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  31. a b Lady Gaga Chart History | Billboard [online], www.billboard.com [dostęp 2019-03-03].
  32. ZPAV :: Bestsellery i wyróżnienia – AirPlays – Top – Archiwum [online], bestsellery.zpav.pl [dostęp 2019-03-03].
  33. Gaga Still Releasing Alejandro In U.s. | Contactmusic.com [online], www.contactmusic.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  34. Lady GaGa Will Release Alejandro As Next Single | MTV UK [online], www.mtv.co.uk [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  35. FMQB: Radio Industry News, Music Industry Updates, Arbitron Ratings, Music News and more! [online], www.fmqb.com [dostęp 2019-03-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-05].
  36. ZPAV :: Bestsellery i wyróżnienia – AirPlays – Top – Archiwum [online], bestsellery.zpav.pl [dostęp 2019-03-03].
  37. Lady Gaga – Dance In The Dark – Issue 797 – The Music Network [online], www.themusicnetwork.com [dostęp 2019-03-03] [zarchiwizowane z adresu 2010-08-03] (ang.).
  38. Lady Gaga – “Dance In The Dark”, le nouveau single de Lady Gaga [online], www.universalmusic.fr [dostęp 2019-03-03] [zarchiwizowane z adresu 2010-08-27].
  39. ZPAV :: Bestsellery i wyróżnienia – AirPlays – Nowości – Archiwum [online], bestsellery.zpav.pl [dostęp 2019-03-03].
  40. The Fame Monster – Australia. Australian Recording Industry Association australian-charts.com, 2009-12-14. [dostęp 2009-12-18].
  41. Greg Williams: Susan Boyle soars to No. 1. [w:] 'Jam!' [on-line]. Canadian Online Explorer, 2009-11-03. [dostęp 2010-05-11].
  42. Lady Gaga – The Fame Monster on world charts. [w:] 'Ultratop 50' [on-line]. Hung Medien. [dostęp 2009-12-01].
  43. Keith Caulfield: Susan Boyle Tops Billboard 200 With Stellar First Week Sales. [w:] Billboard [on-line]. Nielsen Business Media, Inc, 2009-12-02. [dostęp 2009-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-02)].