Teodolinda

Królowa Włoch (589 -616)

Teodolinda (ur. ok. 570, zm. 628) – królowa Longobardów; córka Garibalda, księcia Bawarów, i Waldrady, potomkini króla Longobardów[1]; regentka podczas młodości syna Adaloalda oraz współregentka, gdy dorósł[2].

Teodolinda
Ilustracja
Theodelinda, fresk, Rodzina Zavattari, 1444
królowa Longobardów
Dane biograficzne
Data urodzenia

ok. 570

Data śmierci

628

Ojciec

Garibald I

Mąż

Autaris

Mąż

Agilulf

Dzieci

Adaloald

Życiorys

edytuj

Pierwsze małżeństwo

edytuj

W 588 w Weronie poślubiła króla Longobardów Autarisa. Małżeństwo przyczyniło się do wzmocnienia Longobardów w opozycji do Franków i zbliżyło do Kościoła katolickiego. Wychowana w wierze chrześcijańskiej, Teodolinda przekonała do niej męża. Z niektórych źródeł wynika, że papież Grzegorz I miał powody by popierać to małżeństwo, by związać katolicką Bawarię z ariańskimi Longobardami[1].

Drugie małżeństwo

edytuj

Po śmierci Autarisa w 590[3] poślubiła jego następcę Agilulfa. Choć Agilulf pozostał arianinem, pozwolił, by ich syn został ochrzczony w kościele katolickim[4]. Skłoniła męża do zawarcia pokoju z papieżem[1]. Po jego śmierci (616) objęła regencje w imieniu niepełnoletniego syna Adaloalda[1].

Regencja

edytuj

Krótko przed śmiercią w 616 Agilulf ogłosił Teodelindę regentką na czas młodości ich syna, Adaloalda. Po objęciu władzy przez Adaloalda Teodelinda pomagała mu w sprawowaniu rządów[5]. W latach 616–617 doprowadziła do zawarcia pokoju z Chlotarem II, królem Franków[1]. Rządy nad Longobardami sprawowała ponad 30 lat[5].

Działalność na rzecz Kościoła

edytuj

W 591 wywarła duży wpływ na odbudowę Kościoła katolickiego we Włoszech. Jej działania doprowadziły do rozpowszechnienia wyznania między Appeninami a Alpami.

Teodelinda często korespondowała z papieżem Grzegorzem I. Ich listy przertwały dzięki Pawłowi Diakonowi. Chętnie przyjmowała misjonarzy[6].

Ufundowała wiele kościołów, w tym katedrę św. Jana Chrzciciela w Monzy, w której skarbcu jest przechowywana jej korona w formie opaski inkrustrowanej 180[7] kamieniami szlachetnymi. Otrzymała ją od Grzegorza I. Krzyż miał symbolizować "przyszłe Królestwo Boga"[8]. Sfinansowała budowę klasztorów w Bobbio i Pedonie.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Marian B. Michalik, Maria Żmigrodzka, Kronika kobiet, wyd. 1, Warszawa: Wydawn. "Kronika", 1993, ISBN 83-900331-5-1, OCLC 49931249 [dostęp 2021-11-16].
  2. Catholic Encyclopedia -Lombardy [online], www.ecatholic2000.com [dostęp 2021-11-16].
  3. Areli Marina, The Langobard Revival of Matteo il Magno Visconti, Lord of Milan, „I Tatti Studies in the Italian Renaissance”, 16 (1/2), 2013, s. 377–414, DOI10.1086/673405, ISSN 0393-5949 [dostęp 2021-11-16] (ang.).
  4. FSA Todd Malcolm, The early Germans, wyd. 2nd ed, Malden, MA: Blackwell Pub, 2004, ISBN 1-4051-1714-1, OCLC 55729997 [dostęp 2021-11-16].
  5. a b Herwig Wolfram, The Roman Empire and its Germanic peoples, Berkeley, Calif.: University of California Press, 1997, ISBN 0-520-08511-6, OCLC 35978640 [dostęp 2021-11-16].
  6. J.M. Wallace-Hadrill, The barbarian West, 400-1000, wyd. Rev. ed, Oxford, Oxfordshire, UK: B. Blackwell, 1996, ISBN 0-631-20292-7, OCLC 35172586 [dostęp 2021-11-16].
  7. Praca zbiorowa: Oxford - Wielka Historia Świata. Średniowiecze. Na Wyspach Brytyjskich. Karolingowie. T. 16. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 247. ISBN 83-7425-568-4.
  8. James J. O'Donnell, The ruin of the Roman Empire, wyd. 1st Ecco pbk, New York 2009, ISBN 0-06-078741-4, OCLC 319585213 [dostęp 2021-11-16].

Bibliografia

edytuj
  • Historia powszechna, t. 7: Od upadku cesarstwa rzymskiego do ekspansji islamu. Karol Wielki, Mediaset Group SA, 2007, s. 70, ISBN 978-84-9819-814-0.