Praca zdalna

Praca zdalna lub telepraca – forma organizacji pracy polegająca na świadczeniu pracy poza jednostką organizacyjną pracodawcy za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Terminologia

Telepraca jest również nazywana pracą zdalną. Osoba, która pracuje zdalnie, jest znana jako „telepracownik”. Wielu telepracowników pracuje w domu. Inni, zwani czasami cyfrowymi nomadami, okresowo przemieszczają się z miejsca na miejsce. Pracują z odległych od siedziby firmy miejsc, rozproszonych po całym świecie. Terminy telepraca i teledojazdy zostały wprowadzone przez Jacka Nillesa w 1973 roku. Połączenie pracy zdalnej z pracą biurową nazywane jest hybrydowym modelem pracy.

Technologia

Najpopularniejsze technologie wykorzystywane w pracy zdalnej to telefon oraz narzędzia wykorzystujące Internet – poczta elektroniczna (e-mail), VPN, VoIP (na przykład Skype), narzędzia konferencyjne (telekonferencja, wideokonferencja), komunikatory internetowe oraz rozmaite narzędzia pracy grupowej (na przykład Microsoft SharePoint). Upowszechnienie pracy zdalnej jest także związane z dostępnością szerokopasmowego dostępu do Internetu, zwłaszcza szybkiego Internetu mobilnego (na przykład 3G, LTE).

W przypadku pracowników wykonujących większość pracy poza biurem (na przykład przedstawiciele handlowi) wyżej wymienione narzędzia umożliwiają stałe utrzymanie kontaktu z zasobami i pozostałymi pracownikami organizacji. Zawody wykorzystujące pracę zdalną to między innymi: programista, grafik, copywriter, blogger, tłumacz, a także korepetytor.

Cele

Praca zdalna umożliwia pracodawcy ograniczenie kosztów m.in. powierzchni biurowej, mediów, a także wynajmu miejsc parkingowych. Korzyścią dla pracownika są z kolei m.in. niższe koszty i oszczędność czasu związana z dojazdami do pracy. Ta forma organizacji pracy pozwala aktywizować pracowników mieszkających na obszarach wiejskich, gorzej rozwiniętych gospodarczo, oddalonych od dużych ośrodków miejskich, a także osoby niepełnosprawne. Praca zdalna powoduje również ograniczenie ruchu samochodowego i związanego z nim zanieczyszczenia środowiska.

Praca zdalna umożliwia pracownikom łatwiejsze pogodzenie obowiązków służbowych ze sprawami osobistymi i rodzinnymi.

Ograniczenia

Praca zdalna wymaga sprawnie funkcjonującej sieci telekomunikacyjnej oraz dobrze zdefiniowanej metody rozliczania czasu pracy. Stwarza także nowe wyzwania z punktu widzenia bezpieczeństwa informacji.

W Polsce pracę zdalną między innymi z powodu niespójnej interpretacji przepisów BHP wykonuje jedynie 3% pracowników (dla porównania w Europie – 15%). Jednocześnie zgodnie z art. 67²⁰ § 6 Kodeksu pracy w porozumieniu lub regulaminie pracy zdalnej określa się między innymi zasady kontroli wykonywania pracy zdalnej oraz kontroli w zakresie BHP oraz sposób porozumiewania się pracodawcy z pracownikiem wykonującym pracę zdalną, a także sposób pokrywania przez pracodawcę kosztów bezpośrednio z nią związanych.

Zobacz też

• telematyka
• telemarketing
• telemedycyna
• telekonferencja
• wirtualny wolontariat
• system nakładczy

Bibliografia

• Alvin Toffler, Trzecia fala (The Third Wave)
• Jack Nilles, Telepraca – Strategie kierowania wirtualną załogą