Ted Cruz

amerykański polityk

Rafael Edward Cruz (ur. 22 grudnia 1970 w Calgary) – amerykański polityk pochodzenia kubańskiego, członek Partii Republikańskiej i prawnik, senator z Teksasu od 2013 roku, radca generalny Teksasu w latach 2003–2008, kandydat w prawyborach prezydenckich Partii Republikańskiej w 2016 roku.

Ted Cruz
Ilustracja
Ted Cruz (2019)
Pełne imię i nazwisko

Rafael Edward Cruz

Data i miejsce urodzenia

22 grudnia 1970
Calgary, Alberta

Senator Stanów Zjednoczonych z Teksasu
Okres

od 3 stycznia 2013

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

Poprzednik

Kay Bailey Hutchison

Radca generalny Teksasu
Okres

od 2003
do 2008

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

Poprzednik

Julie Parsley[1]

Następca

James C. Ho[1]

Faksymile

Wczesne życie i edukacja

edytuj

Rafael Edward Cruz urodził się 22 grudnia 1970 w Calgary w prowincji Alberta w Kanadzie[2]. Jego ojcem jest Rafael Cruz, który uciekł z Kuby przed represjami, a następnie był potentatem naftowym i pastorem[3]. Jego matka natomiast, Eleanor Cruz, jest programistką wywodzącą się z rodziny włosko-irlandzkiej[3].

W 1992 roku uzyskał tytuł Bachelor’s degree na Uniwersytecie Princeton, a w 1995 roku Juris Doctor na Uniwersytecie Harvarda[2]. W czasie studiów na Harvardzie był redaktorem pisma akademickiego Harvard Law Review, a także założycielem pisma Harvard Latino Law Review[4].

Wczesna kariera polityczna i prawnicza

edytuj
 
Ted Cruz na konferencji Partii Republikańskiej w Luizjanie w 2011 roku

Od 1996 do 1997[4] pracował jako asystent sędziego w biurze Prezesa Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych Williama Rehnquista[2]. Następnie praktykował prawo w sektorze prywatnym[3]. W latach 1997–1999 był zatrudniony w firmie Cooper, Carvin & Rosenthal w Waszyngtonie[4].

W 1999 roku zaangażował się w kampanię prezydenckiej George’a W. Busha jako doradca ds. polityki wewnętrznej[3]. Po zwycięstwie Busha w ⁣⁣wyborach w 2000 roku⁣⁣⁣ pracował[3] w administracji nowego prezydenta jako zastępca zastępcy prokuratora generalnego w Departamencie Sprawiedliwości USA[2] przez jeden rok w 2001[4]. W latach 2001–2003[4] dyrektor Biura Planowania Polityki w Federalnej Komisja Handlu[2].

W latach 2003–2008 był radcą generalnym Teksasu[2]. Statystycznie był pierwszą osobą pochodzenia latynoamerykańskiego, która objęta tę funkcję i najdłużej urzędującą osobą na tym stanowisku[2]. Prowadził osiem spraw przed Sądem Najwyższym Stanów Zjednoczonych[3]. Następnie powrócił do prywatnej praktyki[3].

Od 2008 do 2013 roku był zatrudniony jako adwokat w firmie Morgan, Lewis & Bockius in Houston[4]. W międzyczasie od 2004 do 2009 roku był adiunktem na Wydziale Prawa Uniwersytetu Teksańskiego[4].

Senator Stanów Zjednoczonych z Teksasu

edytuj

Wybory w 2012 roku i objęcie funkcji

edytuj

W 2012 roku brał udział w prawyborach Partii Republikańskiej przed wyborami do Senatu, które odbyły się 29 maja[5]. Był popierany przez ruch TEA Party[5]. Uplasował się na drugim miejscu za zastępcą gubernatora Teksasu Davidem Dewhurstem i obaj zakwalifikowali się do drugiej tury[5]. Ta odbyła się 31 lipca i Cruz wygrał, zdobywając 57% głosów[4]. 6 listopada we właściwych wyborach do Kongresu pokonał Paula Sadlera z Partii Demokratycznej stosunkiem 56 do 41 procent głosów[4].

Jeszcze przed objęciem funkcji, 14 listopada 2012 roku objął funkcję wiceprzewodniczącego Republikańskiego Komitetu Narodowego Senatorskiego[4].

Jego pierwsza kadencja w Senacie rozpoczęła się 3 stycznia 2013 roku[2]. Tym samym został pierwszym senatorem z Teksasu pochodzenia latynoamerykańskiego[4]. Objął posadę należącą wcześniej do odchodzącej na emeryturę Kay Bailey Hutchison z Partii Republikańskiej[6].

15 marca 2019 zostało ujawnione, że na kampanię wyborczą Cruza nałożono 35 tysięcy dolarów kary za błędne zaraportowanie ponad miliona dolarów pożyczek[4].

Działalność w trakcie sprawowania funkcji

edytuj
 
Ted Cruz zasiadający w komisji senackiej w 2020 roku

Jest autorem dziesiątek aktów prawnych, które weszły w życie, w tym dotyczących rozszerzenia planu 529[3] (sponsorowany przez rząd plan inwestycyjny pozwalający oszczędzać pieniądze na edukacje[7]), uchylenia indywidualnego mandatu Obamacare[3] (indywidualny mandat wymaga, aby Amerykanie mieli ubezpieczenie zdrowotne, a firmy zapewniały je swoim pracownikom[8]), nałożenia sankcji na terrorystów, którzy wykorzystywali cywilów jako ludzkie tarcze, uznania Korei Północnej jako państwa sponsorującego terroryzm, powstrzymywania postępu budowy gazociągu Nord Stream 2, ponownego autoryzowania i reformowania NASA i rozliczania dyktatur w Ameryce Południowej[3].

Dodatkowo opowiadał się za dodatkowym wysiłkiem na rzecz wsparcia rozwoju miejsc pracy w Teksasie, ograniczenia monopolu Big Techu, zabezpieczenia granicy i ponownego rozpatrzenia relacji amerykańsko-chińskich oraz pociągnięcie Komunistycznej Partii Chin do odpowiedzialności za ukrywanie pandemii COVID-19, łamanie praw człowieka, oraz angażowanie się w cenzurę, propagandę i szpiegostwo w Stanach Zjednoczonych[3].

24 września 2013 roku[4] wygłosił trwającą ponad 21 godzin przemowę w Senacie[9], co było wówczas czwartą najdłuższą przemową w historii Senatu Stanów Zjednoczonych (za przemową Stroma Thurmonda w 1957 roku, Alfonsa D’Amato w 1986 i Wayne’a Morse’a w 1953)[10]. Przemowa dotyczyła jego sprzeciwu wobec ustawy o służbie zdrowia prezydenta Baracka Obamy, Patient Protection and Affordable Care Act[9]. W jej trakcie przeczytał cały wiersz Kto zje zielone jajka sadzone? Dr. Seussa, co stało się jednym z jego najbardziej rozpoznawalnych czynów w karierze politycznej[4]. W 2021 roku nawiązał do niego, sprzedając podpisane przez siebie egzemplarze książki z wierszem, które w ciągu jednego dnia przyniosły dochód 125 tysięcy dolarów[11].

6 listopada 2018 roku został wybrany na drugą kadencję[4], kończącą się 3 stycznia 2025 roku[2]. W wyborach pokonał kandydata Partii Demokratycznej Beto O’Rourke'a stosunkiem 50,9 do 48,3 procent głosów[4].

13 lipca 2020 roku Chińska Republika Ludowa ogłosiła sankcje wobec urzędników amerykańskich, w tym Teda Cruza, w odwecie za ujawnienie 9 lipca przez Departament Skarbu Stanów Zjednoczonych środków, za pomocą których miałoby dochodzić do łamania praw człowieka w Sinciangu[4].

Wybory prezydenckie w 2016 roku

edytuj
 
Ted Cruz przemawiający na wiecu wyborczym 3 lutego 2016 w New England College

23 marca 2015 roku zapowiedział swój udział w wyborach prezydenckich w 2016 roku i poprzedzających je prawyborach prezydenckich Partii Republikańskiej[4]. Najpierw oficjalnie ogłosił swoją kandydaturę na Twitterze, a później tego samego dnia potwierdził ją w czasie przemówienia na Liberty University w Lynchburg w stanie Wirginia[4]. 27 kwietnia przedstawił Carly Fiorinę jako wybraną przez siebie potencjalną kandydatkę na wiceprezydenta[4]. Ostatecznie zakończył swoją kampanię wyborczą 3 maja po niezadowalających wynikach w prawyborach w Indianie[4].

W prawyborach prezydenckich Partii Republikańskiej w 2012 roku zdobył 25,08% wszystkich głosów, zajmując drugie miejsce za Donaldem Trumpem[12]. 23 września 2016 roku oficjalnie poparł kandydaturę Trumpa w wyborach prezydenckich, pomimo początkowej niechęci, by to zrobić i wielu ataków personalnych w czasie debat Trumpa i Cruza[4].

28 stycznia 2016 roku w odpowiedzi na zbojkotowanie przez Trumpa debaty politycznej, w której mieli wziąć udział, rozpoczął sprzedaż czapek z napisem Make Trump Debate Again, co nawiązywało do sloganu Trumpa Make America Great Again[13].

Wyniki wyborcze

edytuj

Poniżej wymienione zostały wybory powszechne, w których Ted Cruz wziął czynny udział. Poprzez głównego przeciwnika rozumie się kandydata, który w danych wyborach wygrał lub zajął drugie miejsce jeśli wygrał Cruz.

Rok Wybory Partia Główny przeciwnik Wynik Źródło
Głosy powszechne % Wygrana
2012 Prawybory przed wyborami do Senatu USA w Teksasie (I tura) Partia Republikańska David Dewhurst
(Republikanin)
480 558 34,16   [14]
Prawybory przed wyborami do Senatu USA w Teksasie (II tura) Partia Republikańska David Dewhurst
(Republikanin)
631 812 56,82   [15]
Wybory do Senatu USA w Teksasie Partia Republikańska Paul Sadler
(Demokrata)
4 440 137 56,46   [16]
2016 Prawybory prezydenckie Partii Republikańskiej w 2012 roku Partia Republikańska Donald Trump
(Republikanin)
7 822 100 25,08   [12]
2018 Prawybory przed wyborami do Senatu USA w Teksasie Partia Republikańska Mary Miller
(Republikanin)
1 322 724 85,36   [17]
Wybory do Senatu USA w Teksasie Partia Republikańska Beto O’Rourke
(Demokrata)
4 260 553 50,89   [18]

Życie prywatne

edytuj

Jest baptystą, utożsamiającym się z Południową Konwencją Baptystyczną[4].

Do czerwca 2014 roku miał podwójne obywatelstwo – amerykańskie i kanadyjskie, którego ostatecznie się zrzekł[4].

Jest żonaty z Heidi Cruz, z domu Nelson, którą poznał, gdy razem pracowali w sztabie wyborczym George’a W. Busha w latach 1999–2000 przed wyborami prezydenckimi[3]. Razem mają dwie córki: Caroline i Catherine[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Jonathan Mahler, Ted Cruz adopted activist vision as Texas solicitor general [online], Austin American-Statesman [dostęp 2022-10-17] (ang.).
  2. a b c d e f g h i CRUZ, Rafael Edward (Ted) | US House of Representatives: History, Art & Archives [online], history.house.gov [dostęp 2022-10-15] (ang.).
  3. a b c d e f g h i j k l m About Ted | U.S. Senator Ted Cruz of Texas [online], cruz.senate.gov [dostęp 2022-10-17] (ang.).
  4. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Ted Cruz Fast Facts | CNN Politics [online], CNN, 26 marca 2015 [dostęp 2022-10-17] (ang.).
  5. a b c Ashley Killough, Texas GOP Senate primary heads to runoff | CNN Politics [online], CNN, 30 maja 2012 [dostęp 2022-10-17] (ang.).
  6. Veteran Texas Senator to Retire in 2012 [online], PBS NewsHour, 13 stycznia 2011 [dostęp 2022-10-17] (ang.).
  7. What is a 529 college savings plan? [online], BlackRock [dostęp 2022-10-16] (ang.).
  8. USA: Obamacare niezgodna z konstytucją? [online], Forsal.pl, 19 grudnia 2019 [dostęp 2022-10-31] (pol.).
  9. a b By Lisa Desjardins, CNN Capitol Hill Reporter, Anatomy of very long speech: How Ted Cruz did it - CNNPolitics [online], CNN [dostęp 2022-10-17].
  10. Where Ted Cruz’s marathon speech stands in history, „The Washington Post, ISSN 0190-8286 [dostęp 2022-10-17] (ang.).
  11. Kevin Shalvey, Ted Cruz has been selling signed copies of the Dr. Seuss book 'Green Eggs and Ham,' and raised $125,000 in 24 hours [online], Business Insider [dostęp 2022-10-17] (ang.).
  12. a b Republican Convention 2016 [online], thegreenpapers.com [dostęp 2022-10-17].
  13. The Hill: Cruz sells ‘Make Trump Debate Again’ hats
  14. 2012 Republican Party Primary Election [online], Texas Elections - the Texas Secretary of State [dostęp 2022-10-17] (ang.).
  15. 2012 Republican Party Primary Runoff [online], Texas Elections - the Texas Secretary of State [dostęp 2022-10-17] (ang.).
  16. 2012 General Election [online], Texas Elections - the Texas Secretary of State [dostęp 2022-10-17].
  17. 2018 Republican Party Primary Election [online], Texas Elections - the Texas Secretary of State [dostęp 2022-10-17] (ang.).
  18. 2018 General Election [online], Texas Elections - the Texas Secretary of State [dostęp 2022-10-17] (ang.).