Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi

Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi
Typ teatru	dramatyczny
Kierownictwo; artystyczne	Michał Chorosiński
Państwo	Polska
Lokalizacja	ul. Jaracza 27,; 90-257 Łódź sceny (duża, kameralna, mała) Łódź, ul. Jaracza 27; ; sceny regionalne SCK w Sieradzu; MOK w Skierniewicach; MOK w Piotrkowie Trybunalskim; MDK w Radomsku; ;
	Położenie na mapie Łodzi Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi
	Położenie na mapie Polski Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi
	Położenie na mapie województwa łódzkiego Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi
	51°46′23″N 19°27′43″E/51,773101 19,461824
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach
	Strona internetowa

Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi (dawn. Teatr Polski w Łodzi, Teatr Miejski w Łodzi, Theater zum Litzmannstadt) – najstarszy łódzki teatr, kontynuator tradycji najstarszej stałej sceny w mieście uruchomionej 6 października 1888 z inicjatywy Łucjana Kościeleckiego przy ul. Piotrkowskiej.

Historia teatru

Inauguracyjną sztuką wystawioną w teatrze było Małżeństwo Apfel Kazimierza Zalewskiego. Po pożarze gmachu przy ul. Piotrkowskiej, teatr został przeniesiony do budynku przy ul. Cegielnianej 63 (obecnie ul. Jaracza 27), gdzie działa do dziś. Zanim teatr zyskał jako patrona Stefana Jaracza, znany był jako Teatr Polski, a później jako Teatr Miejski. W czasie II wojny światowej teatr działał jako niemiecki Theater zum Litzmannstadt. Po wojnie zespół Teatru Wojska Polskiego kierowany przez Władysława Krasnowieckiego obrał jako swoją siedzibę gmach obecnego teatru. Po przeniesieniu się, w 1949, części zespołu Teatru Wojska Polskiego do Warszawy teatrowi nadano imię Stefana Jaracza.

Od początku istnienia sceny z teatrem wiązały się wielkie osobowości teatralne, np. Karol Adwentowicz, Ina Benita, Zbigniew Bielski, Irena Burawska, Krzysztof Chamiec, Jadwiga Chojnacka, Antonina Dunajewska, Mikołaj Grabowski, Wirgiliusz Gryń, Andrzej Herder, Emil Karewicz, Władysław Hańcza, Kazimierz Iwiński, Stefan Jaracz, Janusz Kłosiński, Władysław Krasnowiecki, Jan Kreczmar, Ignacy Machowski, Andrzej Mastalerz, Jan Mroziński, Juliusz Osterwa, Bogusław Sochnacki, Henryk Szletyński, Jan Świderski, Józef Węgrzyn, Edmund Wierciński, Czesław Wołłejko, Jacek Woszczerowicz, Stanisława Wysocka, Aleksander Zelwerowicz, Michał Znicz, Feliks Żukowski, scenografowie, np. Konstanty Mackiewicz, Andrzej Pronaszko oraz reżyserzy, np. Tadeusz Bradecki, Zbigniew Brzoza, Iwo Gall, Mariusz Grzegorzek, Jerzy Grzegorzewski, Jacek Orłowski, Maciej Prus, Barbara Sass, Leon Schiller, Tomasz Zygadło.

W latach 1965–1988 drugą sceną Teatru im. S. Jaracza był Teatr 7.15.

W 2009, z okazji jubileuszu 120-lecia, teatr został uhonorowany Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[1].

Sceny Teatru im. S. Jaracza w Łodzi

Duża Scena
Mała Scena
Scena Kameralna

Dyrektorzy

1988–1890: Łucjan Kościelecki
1890–1891: Karol Kopczewski
1891–1895: Czesław Janowski
1895–1900: Michał Wołowski
1900–1903: Henryk Grubiński
1903–1906: Marian Gawalewicz
1906–1908: Czesław Janowski (po raz II)^[2]
1909–1913: Aleksander Zelwerowicz
1913–1914: Bolesław Bolesławski
1915: Aleksander Szarkowski, Ludwik Szejer (z ramienia Zrzeszenia Artystów Polskich),
1915–1916: Władysław Kindler i Oskar Szefer (z ramienia ZAP),
1916–1917: Janusz Orliński
1917–1918: Stanisław Stanisławski, Franciszek Frączkowski
1918–1920: Franciszek Rychłowski
1920–1921: Aleksander Zelwerowicz (po raz drugi),
1921–1922: Zygmunt Noskowski
1922–1923: Henryk Barwiński
1923–1925: Kazimierz Wroczyński
1925–1926: Arnold Szyfman
1926–1929: Bolesław Gorczyński
1929–1931: Karol Adwentowicz
1931–1932: Karol Borowski
1932–1933: Stanisława Wysocka
1934–1939: Kazimierz Wroczyński (po raz II)^[3]
1946–1949: Leon Schiller
1949–1952: Iwo Gall
1951–1955: Feliks Żukowski
1955–1958: Emil Chaberski
1958–1960: Karol Borowski
1960–1971: Feliks Żukowski (po raz II)
1971–1978: Jan Maciejowski
1979–1992: Bogdan Hussakowski
1992–2017: Wojciech Nowicki^[4]
IX 2017–VII 2020: Waldemar Zawodziński
XII 2020–V 2022: Marcin Hycnar
od IX 2023: Michał Chorosiński^[2]

Wybrani aktorzy

Przypisy

↑ DariuszD. Pawłowski DariuszD., Złoty teatr w mieście Łodzi [online], Dziennik Łódzki, 5 października 2009 [dostęp 2012-12-11] .
↑ ^a ^b Historia teatru - Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi [online], teatrjaracza.pl [dostęp 2024-10-27] (pol.).
↑ EwelinaE. Wejbert-Wąsiewicz EwelinaE., Publiczne i niepubliczne teatry łódzkie, ViolettaV. Krawczyk-Wasilewska, KucnerK. Monika, Zimnica-KuziołaZ.K. Emilia (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2012, s. 137–153, DOI: 10.18778/7525-750-2.08, ISBN 978-83-7525-750-2 [dostęp 2024-10-27] .
↑ Wojciech Nowicki – między filmem a teatrem [online], sfp.org.pl [dostęp 2023-04-01] (pol.).

Bibliografia

MonikaM. Mokrzycka-Pokora MonikaM., Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi, [w:] Teatry i grupy teatralne [online], Culture.pl [dostęp 2022-01-05] .

Linki zewnętrzne

Strona w bazie e-teatr.pl

[Gloria_Artis-1] DariuszD. Pawłowski DariuszD., Złoty teatr w mieście Łodzi [online], Dziennik Łódzki, 5 października 2009 [dostęp 2012-12-11] .

[:2-2] Historia teatru - Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi [online], teatrjaracza.pl [dostęp 2024-10-27] (pol.).

[:0-3] EwelinaE. Wejbert-Wąsiewicz EwelinaE., Publiczne i niepubliczne teatry łódzkie, ViolettaV. Krawczyk-Wasilewska, KucnerK. Monika, Zimnica-KuziołaZ.K. Emilia (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2012, s. 137–153, DOI: 10.18778/7525-750-2.08, ISBN 978-83-7525-750-2 [dostęp 2024-10-27] .

[:1-4] Wojciech Nowicki – między filmem a teatrem [online], sfp.org.pl [dostęp 2023-04-01] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]