Teachta Dála
Teachta Dála (wymowa: ˈtʲaxtə ˈdɑːlə), w skrócie TD – członek Dáil Éireann, niższej izby Oireachtas (irlandzkiego parlamentu). Określenie jest równoznaczne z określeniami „członek parlamentu” lub „deputowany” stosowanymi w innych krajach. W tłumaczeniu termin oznacza „zastępca Dáil”[1] choć bardziej dosłownym tłumaczeniem jest „delegat zgromadzenia”.
Skrót TD jest stosowany po imieniu i nazwisku parlamentarzysty, np. Enda Kenny, TD.
Wybory
edytujTeachta Dála może zostać jedynie obywatel Irlandii, który ukończył 21 lat. Istnieje również szereg innych ograniczeń: kandydat na przykład nie może być członkiem Garda Síochána (irlandzkiej policji), zawodowym żołnierzem czy sędzią[2]. Liczba TD jest zmienna. Warunkiem jest, by każde 20–30 tys. obywateli było reprezentowane przez jednego Teachta Dála[3]. W wyborach w 2016 roku wybrano ich 158[4]. Z kolei od wyborów z 2020 roku jest ich 160[3].
Wybory odbywają się w okręgach wyborczych (constituencies). W każdym z nich wybieranych jest od 3 do 5 kandydatów. Liczba okręgów w wyborach w 2020 roku wynosiła 39[5].
Historia
edytujTermin ten został użyty po raz pierwszy do opisania irlandzkich parlamentarzystów w wyborach parlamentarnych w 1918, którzy utworzyli nowy irlandzki parlament – pierwszy Dáil Éireann[6]. Termin później był używany również w odniesieniu do kolejnych członków w jednoizbowym parlamencie Republiki Irlandzkiej, członków Dáil Wolnego Państwa Irlandzkiego i jest stosowany do dziś.
Przypisy
edytuj- ↑ Teachta Dála – Deputy [online], Houses of the Oireachtas [dostęp 2012-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-12] (ang. • irl.).
- ↑ Electoral Act, 1992, Part IX [online], Electronic Irish Statute Book [dostęp 2021-09-27] (ang.).
- ↑ a b Houses of the Oireachtas, Dáil Éireann – Houses of the Oireachtas [online], www.oireachtas.ie, 7 września 2021 [dostęp 2021-09-27] (ang.).
- ↑ Electoral (Amendment) (Dáil Constituencies) Act 2013 [online], Electronic Irish Statute Book [dostęp 2021-09-27] (ang.).
- ↑ Houses of the Oireachtas, Constituency profiles – Houses of the Oireachtas [online], www.oireachtas.ie, 21 lutego 2020 [dostęp 2021-09-27] (ang.).
- ↑ Dáil Éireann - Volume 1 - 21 January, 1919 4. BUNREACHT DALA EIREANN [online], Houses of the Oireachtas – Historical Debates [dostęp 2012-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-19] (irl.).