Tau (ryba)
Tau[4] (Opsanus tau) – gatunek morskiej ryby batrachokształtnej z rodziny batrachowatych (Batrachoididae). Ze względu na osiągane rozmiary i dużą odporność na czynniki środowiskowe nabrał znaczenia jako ryba eksperymentalna wykorzystywana w różnorodnych badaniach. Współwystępuje z pokrewnym ropusznikiem beta[5]. Obydwa gatunki mają podobną budowę i zachowania.
| Opsanus tau[1] | |||
| (Linnaeus, 1766) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
tau | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Występowanie
edytujPółnocno-zachodnie wody Oceanu Atlantyckiego od wybrzeży stanu Maine (USA) do Kuby.
Cechy morfologiczne
edytujGłowa duża i płaska. Zaokrąglony pysk zakończony jest dużym otworem gębowym. Płetwy piersiowe bardzo duże. Tau osiąga maksymalnie 43 cm długości i około 2,2 kg masy ciała[6]. Na pokrywach skrzelowych, wokół oczu i otworu gębowego ma liczne frędzlowate wyrostki. Przed płetwą grzbietową ma 3 mocne kolce i kolec na pokrywie skrzelowej. Ubarwienie zmienne, zazwyczaj żółtawo-brązowe, ciemniejsze na grzbiecie i bokach ciała.
Biologia i ekologia
edytujTau występuje w wodach przybrzeżnych nad dnem skalistym i wśród raf, żyje wśród zarośli trawy morskiej. Spotykany jest w pirsach i wrakach[6]. Toleruje zanieczyszczone wody.
Jest to gatunek wszystkożerny i żarłoczny. Mało ruchliwy. Poluje na drobne skorupiaki i ryby, z zaskoczenia, stosując kamuflaż wśród elementów dna. Samice składają ikrę pod kamieniami lub do pustych muszli. Samiec strzeże jej przez 3 tygodnie.
W literaturze został rozpowszechniony z powodu wydawanych dźwięków, znacznie różniących się od dźwięków wydawanych przez inne gatunki ryb. W okresie godowym samce oraz samice Opsanus tau emitują krótkie, pojedyncze lub seryjne dźwięki. Samce opiekujące się potomstwem wydają długie donośne ryki. Dźwięki wydawane przez tau powstają w efekcie bardzo szybkich wibracji pęcherza pławnego, wywołanych skurczami mięśnia poprzecznie prążkowanego[4][7][8].
Znaczenie dla człowieka
edytujRyba jest często odławiana jako ciekawostka do akwariów publicznych. Ma również lokalne znaczenie gastronomiczne.
Kilka osobników tau uczestniczyło w lotach STS-90 i STS-95, w czasie których prowadzono na nich badania nad wpływem mikrograwitacji na układ przedsionkowy i zmysł równowagi[9].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Opsanus tau, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e R. Fricke, W. N. Eschmeyer: Catalog of Fishes. [w:] Catalog of Fishes (Online Version, Updated 6 December 2012) [on-line]. California Academy of Sciences. [dostęp 2012-12-23]. (ang.).
- ↑ Opsanus tau, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Batrachowce. W: Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
- ↑ Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 519. ISBN 83-215-2103-7.
- ↑ a b Opsanus tau. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 22 grudnia 2012]
- ↑ S. M. Morris, J. T. Albright. The ultrastructure of the swimbladder of the toadfish, Opsanus tau L.. „Cell and Tissue Research”. 164 (1), s. 85-104, 1975. (ang.).
- ↑ Fine et al. Acoustical properties of the swimbladder in the oyster toadfish Opsanus tau. „The Journal of Experimental Biology”. 212, s. 3542–3552, 2009. DOI: 10.1242/jeb.033423. (ang.).
- ↑ NASA Studies Balance In Two Woods Hole Toadfish, A Senator, And Five Astronauts In Shuttle Mission. ScienceDaily, 2 listopada 1998. [dostęp 2012-12-22]. (ang.).