Tartu (stacja kolejowa)

stacja kolejowa w Estonii

Tartu – stacja kolejowa w Tartu, w prowincji Tartu, w Estonii. Stacja posiada 2 perony o długości 260 i 330 metrów[potrzebny przypis]. Została otwarta w 1875[1].

Tartu
Ilustracja
Państwo

 Estonia

Miejscowość

Tartu

Data otwarcia

1875

Dane techniczne
Liczba peronów

2

Liczba krawędzi
peronowych

3

Kasy

T

Linie kolejowe
Położenie na mapie Estonii
Mapa konturowa Estonii, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Tartu”
Ziemia58°22′25,76″N 26°42′24,61″E/58,373822 26,706836

Historia

edytuj

Stacja kolejowa w Tartu została zbudowana wraz z budową szerokotorowej linii kolejowej TapaTartu w 1876 roku jako odgałęzienie linii kolejowej PaldyskiSankt Petersburg, ukończonej w 1870 roku. Pierwszy pociąg przybył do Tartu 21 sierpnia 1876 roku[2]. Budowę linii kolejowej Tallinn – Tartu wspierali przede wszystkim lokalni przemysłowcy i kupcy, którzy potrzebowali sposobu na dostarczanie surowców i towarów. W 1889 r. zbudowano odnogę Tartu – ValgaRyga, a w 1931 r. linię kolejową Tartu–Pieczory[3]. W okresie poprzedzającym I wojnę światową planowano również budowę nowej linii kolejowej rozpoczynającej się na dworcu kolejowym w Tartu, a kończącej się w Smoleńszczyźnie, ale wybuch wojny pokrzyżował te plany[4].

Budynek dworca

edytuj
 
Dworzec w Tartu (2022)

Główny budynek dworca w Tartu został zbudowany w latach 1875–1877 poza ówczesnym miastem Tartu.

Typowo, zgodnie z ówczesnym systemem Imperium Rosyjskiego, budynek dworca, który zaliczano do II klasy, miał centralny korpus wykonany z kamienia. Od strony peronów łączy się z budynkiem długie zadaszenie wsparte na drewnianych słupach[5].

W centrum drewnianego budynku, który ma w przeważającej mierze prostokątny plan główny, znajduje się szeroka trójboczna klatka schodowa. Budynek charakteryzuje się dwoma lekko wysuniętymi częściami skrzydłowymi[6].

Najbardziej reprezentacyjnym wnętrzem budynku dworca jest hol główny, który ciągnie się przez dwie kondygnacje i ma ponad 9 m wysokości, którego sufit zdobi rozeta. Ściany pomieszczenia ozdobione są kilkoma różnymi gzymsami umieszczonymi na górze.

Od 1997 roku budynek dworca kolejowego w Tartu jest wpisany na listę zabytków kultury (nr 7013) na mocy rozporządzenia Ministra Kultury[7].

Budynek spłonął w 2006 roku. Długotrwała renowacja zakończyła się w 2012 roku.

Węzeł kolejowy

edytuj

Węzeł kolejowy Tartu, który ma 15 par torów i zapewnia miejsce oczekiwania dla pociągów tranzytowych i formowania nowych składów. Od węzła kolejowego wychodzą 3 linie kolejowe[8]:

  • W kierunku Tapa (odcinek kolejowy Tapa – Tartu). Do 1943 roku najbliższym Tartu przystankiem w tym kierunku była Tiksoja, następnie do 2001 roku był to przystanek kolejowy Vorbus.
  • W kierunku Valga (odcinek kolejowy Tartu – Valga).
  • W kierunku Pieczorów i Pskowa (odcinek Tartu – Koidula) ze stacją graniczną w Koidula.

Przypisy

edytuj
  1. Raudteejaam [online], info.raad.tartu.ee [dostęp 2022-08-03] (est.).
  2. Tartu raudteejaam - Tartu linna ja maakonna turismiinfo [online], visittartu.com [dostęp 2024-05-27] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-19].
  3. uudised | ERR
  4. Mehis Helme, 100 lat kolei estońskich, str. 38.
  5. Raudteearhitektuur.pdf (muinas.ee)
  6. ERR, Tartu raudteejaama ooteperroon uuenes [online], ERR, 12 grudnia 2022 [dostęp 2024-05-26] (est.).
  7. 7013 Tartu raudteejaama hoone Vaksali 6, 1876.-1878. a • Mälestiste otsing • Mälestised [online], register.muinas.ee [dostęp 2024-05-26].
  8. https://info.raad.tartu.ee/muinsus.nsf/0/29CE82F3E3562315422569BB002347

Bibliografia

edytuj
Tartu
Linia Tapa – Tartu – Valga (427,5 km)
   
Kärkna
odległość: 11,2 km
 
   Aardla
odległość: 2,0 km
Linia Tartu – Koidula (0,0 km)
 
   Kirsi
odległość: 1,9 km