Tadeusz Srogi (ur. 10 stycznia 1919 w Sanoku, zm. 14 listopada 2009) – polski więzień obozów niemieckich podczas II wojny światowej, pracownik Pafawagu

Tadeusz Srogi
Ilustracja
Tadeusz Srogi (ok. 1939)
Data i miejsce urodzenia

10 stycznia 1919
Sanok

Data śmierci

14 listopada 2009

Miejsce spoczynku

Cmentarz Grabiszyński we Wrocławiu

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Oświęcimski

Życiorys

edytuj

Urodził się 10 stycznia 1919 w Sanoku[1][2]. Był synem Kazimiera i Marii[2]. W styczniu 1939 zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Juliusz Bakoń, Zbigniew Szuber)[3][4]. Podjął studia[1][2].

Po wybuchu II wojny światowej 1939 i nastaniu okupacji niemieckiej ziem polskich wskutek denuncjacji Ukraińców został aresztowany przez Niemców i 6 maja 1940 osadzony w więzieniu sanockim[2], gdzie był przetrzymywany do 13 czerwca 1940, następnie w Tarnowie, skąd – wraz z grupą ponad 758 młodych Polaków – 14 czerwca 1940 został przewieziony do obozu KL Auschwitz – był to pierwszy masowy transport do Auschwitz. W obozie otrzymał numer obozowy 178[1][5]. Od 13 do 17 lutego 1943 był karnie skierowany do bunkra w Bloku 11, później do maja 1943 był przydzielony do komanda karnego (Strafkommando). W czasie uwięzienia utrzymał kontakt ze swoją sympatią pochodzenia żydowskiego, Reginą, osadzoną w części obozu przeznaczonej dla kobiet[6][7]. Pracując w magazynie SS kompletował przez dwa miesiące mundur Rottenführera-SS i dostarczył go wraz z drukiem przepustki innemu więźniowi Jerzemu Bieleckiemu, który dokonał ucieczki z Auschwitz 21 lipca 1944[8][9]. W październiku 1944 trafił do Bloku 11 w związku z usiłowaniem ucieczki. W 1944 został przeniesiony do obozu KL Flossenbürg[1], gdzie otrzymał numer obozowy 37740[10]. W tym miejscu odzyskał wolność u kresu wojny 9 maja 1945.

Po wojnie ukończył studia ekonomiczne w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie. Był zatrudniony w fabryce Pafawag we Wrocławiu do czasu przejścia na emeryturę. Był członkiem komisji rewizyjnej Okręgu Dolnośląskiego Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych[11].

Zmarł 14 listopada 2009 we Wrocławiu i został pochowany na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu[12][13].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Informacje o więźniach. Tadeusz Srogi. auschwitz.org. [dostęp 2019-02-22].
  2. a b c d Gefängnis in Sanok. Księga więźniów śledczych 1939-1940 (zespół 134, sygn. 97). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 120 (poz. 1364).
  3. Wykaz absolwentów, którzy złożyli egz. dojrz. w latach szk. od 1887/88 do 1937/38. W: Sprawozdanie Jubileuszowe z działalności Państwowego Gimnazjum w Sanoku w latach 1888-1938 wydane z okazji Wielkiego Zjazdu wychowawców i wychowanków Zakładu w 50 rocznicę pierwszego egzaminu dojrzałości. Sanok: 1938, s. 58.
  4. Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2016-04-10].
  5. Pierwszy Transport do KL Auschwitz. chsro.pl. [dostęp 2017-01-03].
  6. Anna Tarnawska: Miłość za drutami. dziennik.com, 2012-01-27. [dostęp 2016-04-10].
  7. Jerzy Bielecki: W Birkenau szalała śmierć. jerzybielecki.com/. [dostęp 2016-04-10].
  8. Marek Lubaś-Harny: Miłość w obozie śmierci. Historia niezwykłej ucieczki z Auschwitz.. nowytarg.pl. [dostęp 2016-04-10].
  9. Jerzy Bielecki. podgiewontem.auschwitzmemento.pl. [dostęp 2016-04-10].
  10. Historia Okręgu Dolnośląskiego Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych 1946-2002. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2003, s. 102.
  11. Historia Okręgu Dolnośląskiego Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych 1946-2002. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2003, s. 37, 39, 41.
  12. Tadeusz Srogi. Nekrologi. nekrologi.net. [dostęp 2016-04-10].
  13. Tadeusz Srogi. Nekrolog. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2016-04-10].

Bibliografia

edytuj

Zobacz też

edytuj
  • Maksymilian Fingerchut – inny więzień pierwszego transportu do Auschwitz, także związany z Sanokiem
  • Stanisław Ryniak – inny więzień pierwszego transportu do Auschwitz, także związany z Sanokiem i Wrocławiem