Ta-Nehisi Coates
Ta-Nehisi Paul Coates (ur. 30 września 1975 w Baltimore[1]) – amerykański pisarz, eseista, laureat National Book Award.
Imię i nazwisko |
Ta-Nehisi Paul Coates |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
30 września 1975 |
Narodowość |
amerykańska |
Język |
angielski |
Dziedzina sztuki |
literatura |
Strona internetowa |
Życiorys
edytujUrodził się i wychował w Baltimore, w czasach gdy pojawiła się tam fala uzależnień od kraku. Jego ojciec, Paul Coates, był bibliotekarzem[1] i weteranem wojny wietnamskiej[2], który założył wydawnictwo Black Classic Press publikujące zapomnianą twórczość afroamerykańskich autorów, a jego matka pracowała jako nauczycielka[1].
Kształcił się na Uniwersytecie Howarda, lecz nie uzyskał dyplomu. Po studiach rozpoczął karierę od pisania żywiołowych artykułów o muzyce, literaturze i polityce dla periodyku „Washington Monthly”[2]. Jego eseje ukazywały się później także m.in. w „The Village Voice”, „Time”[1], czy „The New York Times”[2]. W 2008 roku prowadził bloga na stronie magazynu „The Atlantic”, czym zdobył rozgłos[1]. W 2012 wykładał na Massachusetts Institute of Technology jako Martin Luther King Jr. Visiting Scholar[3]. Jego eseje publikowane w „The Atlantic” zostały dwukrotnie (2013, 2014) wyróżnione nagrodą National Magazine Award[1].
Zadebiutował w 2008 autobiograficzną książką The Beautiful Struggle: A Father, Two Sons, and an Unlikely Road to Manhood, w której opisywał swoje dzieciństwo oraz historię ojca, który w młodości przewodniczył baltimorskiej sekcji Partii Czarnych Panter[2]. W 2015 ukazała się jego druga autobiograficzna publikacja, esej Between the World and Me w formie listu ojca do piętnastoletniego syna, opisującego doświadczenie bycia czarnoskórym Amerykaninem, wszechobecną przemoc oraz dyskryminację rasową[1][3]. Inspiracją dla eseju była książka Następnym razem pożar (1963) Jamesa Baldwina, która rozpoczyna się listem narratora do swojego młodego bratanka[4]. Between the World and Me osiągnęło status bestsellera i przyniosło Coatesowi nagrody National Book Award oraz Kirkus Prize w kategorii literatura faktu[1].
W 2016 Coates zaczął pisać scenariusze komiksów dla wydawnictwa Marvel. Najpierw stworzył serię dotyczącą postaci Czarnej Pantery[5], za którą otrzymał w 2018 Nagrodę Eisnera (wraz ze współtwórczyniami: pisarką Roxane Gay i rysowniczką Alithą E. Martinez)[6]. Później z kolei pisał o Kapitanie Ameryka[5]. W 2017 ukazał się jego zbiór esejów We Were Eight Years in Power: An American Tragedy o współczesnej amerykańskiej polityce i dyskryminacji rasowej[7]. Następną publikacją był debiut powieściowy Coatesa, The Water Dancer (2019), opisujący ucieczkę z południa Stanów czarnoskórego niewolnika, który odkrywa w sobie zdolności magiczne. Powieść historyczna znalazła się na pierwszym miejscu listy bestsellerów „The New York Times”, została wybrana do programu klubu książkowego Oprah Winfrey oraz znalazła się na listach najlepszych powieści roku 2019 takich periodyków, jak „Time”, „The Washington Post”, „Chicago Tribune”, czy „Vanity Fair”[8].
Nagrody
edytuj- National Magazine Award (2013, 2014)
- National Book Award (2015)
- Kirkus Prize w kategorii literatura faktu[1]
- MacArthur Fellowship (2015)[3]
- PEN/Diamonstein-Spielvogel Award (2016)[9]
- Nagroda Eisnera (2018, wraz z Roxane Gay i Alithą E. Martinez)[6]
Twórczość
edytuj- 2008: The Beautiful Struggle: A Father, Two Sons, and an Unlikely Road to Manhood
- 2015: Between the World and Me, wyd. pol.: Między światem a mną. Dariusz Żukowski (tłum.). Agora, 2021. ISBN 978-83-268-4579-6.
- 2016: seria komiksów Czarna Pantera
- 2017: We Were Eight Years in Power: An American Tragedy
- 2019: The Water Dancer
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j Ta-Nehisi Coates, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-01-01] (ang.).
- ↑ a b c d Felicia Pride , Feature: The Coates Family's Beautiful Struggle in Word and Deed [online], Citypaper.com, 4 czerwca 2008 [dostęp 2020-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2008-06-06] (ang.).
- ↑ a b c Ta-Nehisi Coates - MacArthur Foundation [online], www.macfound.org [dostęp 2020-01-21] (ang.).
- ↑ Michelle Alexander , Ta-Nehisi Coates’s ‘Between the World and Me’, „The New York Times”, 17 sierpnia 2015, ISSN 0362-4331 [dostęp 2020-01-21] (ang.).
- ↑ a b Jake Nevins , Ta-Nehisi Coates to write Marvel's new Captain America comics, „The Guardian”, 28 lutego 2018, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-01-21] (ang.).
- ↑ a b Tucker Chet Markus , Marvel Comics Win at the 2018 Eisner Awards [online], Marvel Entertainment, 21 lipca 2018 [dostęp 2020-01-21] (ang.).
- ↑ a b Annette Gordon-Reed , We Were Eight Years in Power by Ta-Nehisi Coates review – on white supremacy, „The Guardian”, 18 listopada 2017, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-01-21] (ang.).
- ↑ The Water Dancer by Ta-Nehisi Coates [online], PenguinRandomhouse.com [dostęp 2020-01-21] (ang.).
- ↑ Ta-Nehisi Coates , Between the World and Me [online], PEN America, 18 marca 2016 [dostęp 2020-01-03] (ang.).
- ISNI: 0000000036544350
- VIAF: 63473922
- LCCN: n2008001084
- GND: 1077111991
- NDL: 001255387
- BnF: 17031949t
- SUDOC: 188678409
- SBN: PUVV442145
- NLA: 54852456
- NKC: mzk2016928722
- BNE: XX5643353
- NTA: 396284353
- BIBSYS: 1460961538096
- CiNii: DA18538709
- Open Library: OL3379613A
- PLWABN: 9811286528805606
- NUKAT: n2016003008
- J9U: 987007384379305171
- PTBNP: 1651061
- CANTIC: a19189618
- CONOR: 276166755
- BLBNB: 001133728
- KRNLK: KAC201927754
- LIH: LNB:C+6H;=uY