TB-3

TB-3 (ANT-6)
	; Samolot TB-3 z podwieszoną tankietką T-27
	Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Producent	Woroneskie Zakłady Lotnicze
Konstruktor	Tupolew
Typ	ciężki samolot bombowy
Konstrukcja	metalowa
Załoga	4–5 osób
	Historia
Data oblotu	22 grudnia 1930
Lata produkcji	1931–1937
Wycofanie ze służby	1946
	Dane techniczne
Napęd	4 × silniki rzędowe: M-17F, AM-34R, AM-34FRN, AM-34RN, AM-34FRNW
Moc	4 × 526 – 883 kW
	Wymiary
Rozpiętość	40,50 m
Długość	24,20 m
Wysokość	8,5 m
Powierzchnia nośna	234,5 m²
	Masa
Własna	11 900 kg
Startowa	18 100 kg (19 300 kg maksymalna)
	Osiągi
Prędkość maks.	185 km/h
Pułap	3900 m
Zasięg	3120 km
Rozbieg	300 m
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	Strzeleckie: 6 karabinów maszynowych kal. 7,62 mm; Bombowe: do 5800 kg bomb , dwa samoloty I-16 SPB z bombami 2 × 250kg (tylko w wersji SPB)
	Użytkownicy
	ZSRR, Chiny
	Rzuty
	Multimedia w Wikimedia Commons

TB-3 (ros. Tяжелый Бомбардировщик – ciężki bombowiec) – radziecki ciężki samolot bombowy z okresu przed II wojną światową. Znany też był pod oznaczeniem cywilnym – ANT-6. Jego konstruktorem był Andriej Tupolew.

Oblatany 22 grudnia 1930 roku przez M. M. Gromowa samolot był pierwszym na świecie czterosilnikowym, jednopłatowym bombowcem o całkowicie metalowej konstrukcji. Samoloty pierwszej serii używały silników M-17F o mocy 500/715 KM; późniejsze wersje wyposażano w silniki М-34 i М-34R, a od 1936 roku 900-konne silniki biura konstrukcyjnego Mikulina М-34FRN^[1]. Samolot ustanowił kilka rekordów świata, m.in. przelotu na dużej wysokości z ładunkami 5, 10 i 12 t. Produkcja seryjna samolotu wynosiła do 3 sztuk dziennie, dzięki czemu w krótkim czasie wyprodukowano 818 maszyn^[2].

Wersje

Tupolew TB-3-4 M 17F
Tupolew TB-3-4 M 34
Tupolew TB-3-4 M 34 R
Tupolew TB-3-4 AM 34 RD
Tupolew TB-3-4 AM 34 RN
Tupolew TB-3-4 AM 34 FRN/FRNV
Tupolew TB-3D (i wersja G-2 z silnikami M34)
Tupolew ANT-6-4M-34R „Aviaarktika”
Tupolew TB-3 SPB(inne języki) (mogły być podłączane dwa samoloty I-16 SPB)
G-52 – wersja doświadczalna z 1952 roku, uzbrojona w armatę 76,2 mm wz.1931 w kadłubie i dwie armaty 76,2 mm wz.1927 w skrzydłach (jeden prototyp)^[3]

Użytkownicy

Związek Radziecki

Flota Powietrzna
Radzieckie Siły Powietrzne
Lotnictwo Radzieckiej Marynarki Wojennej

Chiny

Nacjonalistyczne Chińskie Siły Powietrzne

Osiągi

Prędkość maksymalna: 212 km/h na wysokości 3000 metrów
Zasięg: 2000 km
Pułap: 4800 m
Prędkość wznoszenia: 1,25 m/s
Max. obciążenie powierzchni: 73 kg/m²
Moc / masa: 0,15 kW / kg
Czas wznoszenia: 5 min do 1000 metrów, 29 min do 3000 metrów
Najlepszy czas obrotu: 40 sekund
Rozbieg: 300 metrów
Dobieg: 330 metrów

Uzbrojenie

Broń: 5–8 × 7,62 mm karabinów maszynowych, 100 okrągłych (bębenkowych) magazynków DA 63
Bomby: do 2000 kg bomb
Do wersji TB-3 SPB mogły być podłączane dwa samoloty I-16 SPB.

Przypisy

↑ В.В. Шавров: Самолёты страны советов. Москва: ДОСААФ, 1974, s. 56.
↑ E. Riabczikow, A. Magid Stanowlenije, Moskwa 1978, s. 132, za: W. Suworow Dzień "M", Rebis Poznań 2008, s. 39
↑ Dariusz Paduch. Obiekt G-52. Ciężka artyleria w lotnictwie sowieckim. „Technika Wojskowa Historia” nr specjalny 4/2016, s. 30-31