TARDIS
TARDIS (Time And Relative Dimension(s) In Space) – fikcyjny statek kosmiczny związany z brytyjskim serialem science-fiction pt. Doktor Who.
Opis
edytujTARDIS jest wytworem zaawansowanej technologii pozaziemskiej cywilizacji o nazwie „Władcy Czasu”, do której należy także tytułowa postać serialu, Doktor. Właściwie utrzymywana i pilotowana TARDIS może przenieść jego załogę w dowolne miejsce w dowolnym czasie we wszechświecie. TARDIS-y są o wiele większe wewnątrz niż na zewnątrz (możliwe jest nawet że są nieskończone[1]), a powierzchnia zewnętrzna zmienia się dopasowując do otoczenia dzięki tzw. obwodowi kameleona. TARDIS-y mają również swój własny poziom wrażliwości, a wówczas gdy tego potrzebuje użytkownik, TARDIS może m.in. telepatycznie tłumaczyć języki[2].
TARDIS-ów nie buduje się, a hoduje, przez co są żywymi organizmami[3]. Posiadają duszę i serce oraz potrafią się komunikować telepatycznie ze swoim właścicielem. Spojrzenie w serce TARDIS jest niebezpieczne, natomiast wchłonięcie jego wiru czasowego jest śmiertelne zarówno dla ludzi, jak i dla Władców Czasu[4].
W serialu pojawia się w głównej mierze TARDIS Doktora. Urządzenie to jest przestarzałym modelem oznaczone jako „typ 40, model 1”[5][6]. Obwód kameleona w TARDIS Doktora został uszkodzony podczas jego wizyty w Londynie w 1963 roku, przez co wygląda jak budka policyjna. TARDIS Doktora została przez niego skradziona z jego własnej planety, gdzie była uznawana za starą, została wycofana z użytku i porzucona[7]. Podczas wydarzeń z odcinka Żona Doktora świadomość TARDIS zostaje przez niedługi czas umieszczone w ludzkim ciele kobiety, o imieniu Idris, a wówczas ona mówi że długo przed kradzieżą, odeszła z własnej woli. W tym samych odcinkach powtarza często, że to nie on ukradł ją, tylko ona ukradła jego, mimo że także w tym odcinku Idris często zwraca się do Doktora pseudonimem „złodziej”[8].
TARDIS bardzo często daje wskazówki lub wbrew woli użytkownika przylatuje nie tam, gdzie on chciał. Również w odcinku Żona Doktora Idris potwierdza, że bardzo często wysyła Doktora tam, gdzie jest potrzebny, zamiast tego gdzie on chciał się znaleźć[8].
Przykładem innych TARDIS-ów można zaliczyć TARDIS Mistrza czy Rani. Te wehikuły, w przeciwieństwie do TARDIS Doktora, nie mają uszkodzonego obwodu kameleona.
Najwcześniejszym punktem czasu do jakiego powędrowała TARDIS Doktora był Wielki Wybuch, natomiast najpóźniejszy – do 100 bilionów lat w przyszłość[9]. TARDIS Doktora mogła być świadkiem także m.in. Ostatniej Wielkiej Wojny Czasu[10], końca Ziemi[11] czy „wyklucia” Księżyca[12].
TARDIS w kulturze popularnej
edytujWygląd i kształt TARDIS w formie niebieskiej budki policyjnej (niegdyś częsty widok na ulicach miast Wielkiej Brytanii[13]), stał się w świadomości widzów motywem mocno związanym z programem. Pierwotnie, za właśnie taki wygląd TARDIS odpowiedzialny był pierwszy scenarzysta serialu – Anthony Coburn[14]. W 1996 roku BBC złożyła wniosek o zastrzeżenie wyglądu niebieskiej budki policyjnej jako znaku towarowego związanego z serialem[15]. Dwa lata później, w 1998 roku, policja metropolitalna wniosła sprzeciw, lecz w 2002 roku biuro patentowe przyznało ostatecznie BBC prawa do znaku towarowego[13][16][17].
Na cześć tego fikcyjnego statku kosmicznego nazwano planetoidę (3325) TARDIS[18].
Przypisy
edytuj- ↑ Podróż do wnętrza TARDIS (Journey o the Centre of the TARDIS). Mat King (reż.), Stephen Thompson (scenarz.). Doktor Who. BBC. 27 kwietnia 2013. Odcinek 236, seria 7.
- ↑ Zimna wojna (Cold War). Douglas Mackinnon (reż.), Mark Gatiss (scenarz.). Doktor Who. BBC. 13 kwietnia 2013. Odcinek 234, seria 7.
- ↑ Nieprawdopodobna planeta/Szatańska pułapka (The Impossible Planet/The Satan Pit). James Strong (reż.), Matt Jones (scenarz.). Doktor Who. BBC. 3 czerwca 2006-10 czerwca 2006. Odcinek 174, seria 2.
- ↑ Zły Wilk/Każdy swoją drogą (Bad Wolf/The Parting of the Ways). Joe Ahearne (reż.), Russell T Davies (scenarz.). Doktor Who. BBC. 11 czerwca 2005-18 czerwca 2005. Odcinek 166, seria 1.
- ↑ The Time Meddler. Douglas Camfield (reż.), Dennis Spooner (scenarz.). Doktor Who. BBC. 3 lipca 1965-24 lipca 1965. Odcinek 17, sezon 2.
- ↑ The Deadly Assassin. David Maloney (reż.), Robert Holmes (scenarz.). Doktor Who. BBC. 30 października 1976-20 listopada 1976. Odcinek 88, sezon 14.
- ↑ The War Games. David Maloney (reż.), Malcolm Hulke & Terrance Dicks (scenarz.). Doktor Who. BBC. 19 kwietnia 1969-21 czerwca 1969. Odcinek 50, sezon 6.
- ↑ a b Żona Doktora (The Doctor’s Wife). Richard Clark (reż.), Neil Gaiman (scenarz.). Doktor Who. BBC. 17 maja 2010. Odcinek 216, seria 6.
- ↑ Utopia/Odgłos bębnów/Ostatni Władca Czasu (Utopia/The Sound of Drums/Last of the Time Lords). Colin Teague (reż.), Russell T Davies (scenarz.). Doktor Who. BBC. 16 czerwca 2007-30 czerwca 2007. Odcinek 187, sezon 3.
- ↑ Dzień Doktora (The Day of the Doctor). Nick Hurran (reż.), Steven Moffat (scenarz.). Doktor Who. BBC. 23 listopada 2013. Odcinek 240, seria 7.
- ↑ Koniec świata (The End of the World). Euros Lyn (reż.), Russell T Davies (scenarz.). Doktor Who. BBC. 2 kwietnia 2005. Odcinek 157, seria 1.
- ↑ Zabić Księżyc (Kill The Moon). Paul Wilmshurst (reż.), Peter Harness (scenarz.). Doktor Who. BBC. 4 października 2014. Odcinek 248, seria 8.
- ↑ a b BBC wins police Tardis case. BBC News, 23 października 2002. [dostęp 2014-08-15].
- ↑ Doctor Who fan in tardis replica plan for Herne Bay. BBC. [dostęp 2014-08-15].
- ↑ Case details for Trade Mark UK00002104259. [w:] UK Patent Office [on-line]. [dostęp 2013-10-27].
- ↑ Trade mark decision. [dostęp 2014-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 lutego 2012)].
- ↑ Mike Knight: In the matter of application No. 2104259 by The British Broadcasting Corporation to register a series of three marks in Classes 9, 16, 25 and 41 AND IN THE MATTER OF Opposition thereto under No. 48452 by The Metropolitan Police Authority. [w:] UK Patent Office [on-line]. [dostęp 2014-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 lutego 2012)].
- ↑ Doctor Who: 48 facts for the 48th anniversary. Radio Times, 2011-11-23. [dostęp 2015-01-28]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj
- TARDIS w bazie TARDIS Data Core (ang.)