Tęczankowate
Tęczankowate (Melanotaeniidae) – rodzina ryb aterynokształtnych (Atheriniformes). Liczne gatunki są popularnymi rybami akwariowymi o dużym znaczeniu w akwarystyce. Wiele gatunków jest zagrożonych wyginięciem w wyniku szybkiej degradacji ich środowiska. Rodzajem typowym rodziny, a zarazem najliczniejszym w gatunki jest rodzaj Melanotaenia.
Melanotaeniidae[1] | |
Przedstawiciel rodziny – Melanotaenia praecox | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Infragromada | |
Rząd | |
Rodzina |
tęczankowate |
Występowanie
edytujPrzedstawiciele tej rodziny zamieszkują głównie słodkie wody północnej i wschodniej Australii, Nowej Gwinei i kilku pobliskich wysp, gdzie niektóre są endemitami. Bedotia i Rheocles (wydzielane do odrębnej rodziny) są endemitami Madagaskaru. Tęczankowate występują w wodach płynących i stojących. Nieliczne zasiedlają wody słonawe, rzadko morskie.
Cechy charakterystyczne
edytujSą to niewielkie, kolorowe ryby o ciele bocznie silnie ścieśnionym, smukłym do krępego. Długość ciała mieści się w przedziale od kilku do 12 centymetrów. Wyróżniają się obecnością dwóch płetw grzbietowych z szeroką przerwą między nimi. Pierwsza z tych płetw ma 3–7 promieni i jest znacznie mniejsza od drugiej (6–22 promieni). Linia boczna nieobecna lub słabo rozwinięta. Łuski duże. U wielu gatunków dymorfizm płciowy jest silnie zaznaczony.
Systematyka
edytujSystematyka rodziny pozostaje sporna. Taksonomowie zgodnie przyjmują, że Melanotaeniidae sensu lato jest taksonem monofiletycznym. Dyskusyjne pozostają relacje pokrewieństwa pomiędzy poszczególnymi grupami zaliczanymi do tej rodziny (w jej najszerszym ujęciu). Wielu autorów, np. Allen (1995), Ivantsoff et al. (1997), Aarn i Ivantsoff (1997)[2], wyodrębnia z tradycyjnie rozumianej Melanotaeniidae rodziny Bedotiidae, Pseudomugilidae i Telmatherinidae. Joseph Nelson (2006) zalicza do Melanotaeniidae 17 rodzajów w 4 podrodzinach (Bedotiinae, Melanotaeniinae, Pseudomugilinae i Telmatherininae) wskazując na niewyjaśnione relacje pokrewieństwa pomiędzy nimi.
Klasyfikacja
edytujRodzaje zaliczane do tej rodziny[3]:
Cairnsichthys — Chilatherina — Glossolepis — Iriatherina — Melanotaenia — Pelangia — Rhadinocentrus
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Melanotaeniidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Aarn & W. Ivantsoff. Descriptive anatomy of Cairnsichthys rhombosomoides and Iriatherina. werneri (Teleostei: Atheriniformes), and a phylogenetic analysis of Melanotaeniidae. „Ichthyological Explorations of Freshwaters”. 8(2), s. 107–150, 1997. (ang.).
- ↑ Ron Fricke , William Neil Eschmeyer, Richard van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 7 czerwca 2012 [dostęp 2012-08-08] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Ron Fricke , William Neil Eschmeyer, Richard van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 9 września 2009 [dostęp 2009-11-29] (ang.).
- Herder et al.. Preliminary checklist of sailfin silversides (Teleostei: Telmatherinidae) in the Malili Lakes of Sulawesi (Indonesia), with a synopsis of systematics and threats (pdf). „Verhandlungen der Gesellschaft für Ichthyologie”. 5, s. 139-163, 2006. (ang.).
- Wally Kahl , Burkard Kahl , Dieter Vogt , Atlas ryb akwariowych, Henryk Garbarczyk (tłum.), Eligiusz Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1 .
- Joseph S. Nelson: Fishes of the World. Wyd. 4. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7. (ang.).
- Adrian R. Tappin: Home of the Rainbowfish: Rainbowfish Family. [dostęp 2009-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 października 2009)]. (ang.).