Szyfr

Szyfr (inaczej kryptograficzny algorytm szyfrujący) – funkcja matematyczna wykorzystywana do szyfrowania tekstu jawnego lub jego deszyfrowania. Zazwyczaj jedna funkcja wykorzystywana jest do szyfrowania, a inna do deszyfrowania wiadomości. Wiadomość przed zaszyfrowaniem nazywana jest tekstem jawnym, zaś wiadomość zaszyfrowaną nazywamy szyfrogramem. Proces zamiany tekstu jawnego na szyfrogram nazywamy szyfrowaniem^[1].

Algorytm ograniczony

Algorytmem ograniczonym nazywamy taki algorytm, który zapewnia bezpieczeństwo szyfrogramu tylko wtedy, gdy nie jest znana postać algorytmu (znajomość algorytmu pozwala odszyfrować szyfrogram). Algorytmy te są popularne w zastosowaniach, gdzie wysoki poziom bezpieczeństwa nie jest wymagany^[1].

Algorytm z kluczem

Algorytm z kluczem to taki, w którym do zaszyfrowania oraz odszyfrowania wiadomości wykorzystywane są klucze. W przeciwieństwie do algorytmów ograniczonych, bezpieczeństwo wiadomości oparte jest na kluczu. W przypadku wielu algorytmów klucz szyfrujący jest inny niż klucz deszyfrujący^[1].

Rodzaje algorytmów szyfrujących z kluczem

Wyróżniamy dwa rodzaje algorytmów kryptograficznych z kluczem^[1]:

Algorytmy symetryczne – w tego rodzaju algorytmach klucz szyfrujący może być wyznaczony z klucza deszyfrującego oraz klucz deszyfrujący może być wyznaczony z klucza szyfrującego.
Algorytmy z kluczem publicznym – w tych algorytmach klucz szyfrujący (nazywany też kluczem publicznym) jest inny niż klucz deszyfrujący (klucz prywatny) oraz nie można wyznaczyć klucza deszyfrującego z klucza szyfrującego.

Historyczne szyfry

Klucz do szyfru niemieckiego z okresu powstania wielkopolskiego (ze zbiorów Archiwum Państwowego w Poznaniu)

Szyfry historyczne musiały umożliwiać szyfrowanie i deszyfrowanie przez człowieka, a więc opierać się na relatywnie prostych operacjach. Współczesne komputery są o kilkanaście rzędów wielkości szybsze w obliczeniach od ludzi i potrafią złamać praktycznie każdy tego typu szyfr. Istnieją przykłady szyfrów, które są możliwe do stosowania przez człowieka bez użycia komputerów i zapewniają pewien sensowny poziom bezpieczeństwa. Przykładami takich szyfrów są np.: szyfr z kluczem jednorazowym (ang.) one time pad, szyfry podstawieniowe dla krótkich wiadomości, a nawet szyfr Solitaire opisany w powieści pt. Cryptonomicon autorstwa Neala Stephensona.

Wszystkie wymienione niżej szyfry nie mają obecnie żadnego praktycznego znaczenia:

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Bruce Schneier: Kryptografia dla praktyków: protokoły, algorytmy i programy źródłowe w języku C. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2002, s. 29-30. ISBN 83-204-2678-2.

[Schneier1-1] Bruce Schneier: Kryptografia dla praktyków: protokoły, algorytmy i programy źródłowe w języku C. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2002, s. 29-30. ISBN 83-204-2678-2.

[1]