Szprotawa (rzeka)

rzeka w Polsce

Szprotawa (Szprotawka[2], niem. Sprotte[potrzebny przypis]) – rzeka, prawy dopływ Bobru[3] o długości 58,76 km[4] i powierzchni dorzecza 870 km².

Szprotawa
Ilustracja
Szprotawa przy ujściu do fosy miejskiej w Szprotawie
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

woj. dolnośląskie, woj. lubuskie

Rzeka
Długość 58,76 km
Powierzchnia zlewni

870 km²

Źródło
Miejsce Wysoczyzna Lubińska,
Ogrodzisko
Współrzędne

51°21′23″N 16°03′36″E/51,356389 16,060000

Ujście
Recypient Bóbr
Miejsce

Szprotawa

Wysokość

ok. 120 m n.p.m.[1]

Współrzędne

51°33′44″N 15°32′01″E/51,562222 15,533611

Mapa
Mapa rzeki
Przebieg Szprotawy
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Elektrownia wodna na Szprotawie w Wiechlicach
Elektrownia wodna na Szprotawie w Henrykowie
Ujście Szprotawy (po prawej) do Bobru, cypel miejski w Szprotawie

Rzeka płynie przez Równinę Szprotawską w województwie dolnośląskim i lubuskim. Wypływa kilkoma strugami w gminie Chocianów w południowej części wsi Ogrodzisko. Przepływa przez miejscowości: Trzmielów, Parchów, Buczyna, Sucha Dolna, Wiechlice. Na północ od Przemkowa płynie przez obszary bagien i stawów, a do Bobru uchodzi w Szprotawie. Jej prawymi dopływami są Zielenica, Kalinka, Skłoba, Kanał Północny, Szprotawica i Sucha, a lewym dopływem jest Kamienny Potok.

W dolinie Szprotawy znajduje się rezerwat ornitologiczny Stawy Przemkowskie.

Dotychczas najstarszym dokumentem wymieniającym bezpośrednio nazwę rzeki jest akt odnowienia przywilejów dla miasta Szprotawa z 1304 roku, w którym występuje jako łac. fluvium Sprotaviam, co w języku polskim znaczy „rzeka Szprotawa”. Cureus w dziele z 1571 roku pisze o rzece jako Sprotta, która według niego „nazywa się tak od jej ciemnego zabarwienia oraz od nazwy miasta”[5].

Przypisy

edytuj
  1. Szprotawa na mapie Geoportalu Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Geodeta Kraju. [dostęp 2017-04-23].
  2. Szprotawa na mapie Geoportalu Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej (wynik wyszukiwania), Główny Geodeta Kraju, za: Nazwy geograficzne Rzeczypospolitej Polskiej (gazeter) PPWK - Warszawa 1991; Mapa topograficzna w skali 1:10 000; Protokół z posiedzenia KNMiOF w dniach 24 - 25 stycznia 2005; Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r., M.P. [dostęp 2017-04-23].
  3. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 286, ISBN 83-239-9607-5.
  4. Szprotawa na mapie Geoportalu Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej >> Moduł: Obszary Dorzeczy (wynik wyszukiwania). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. [dostęp 2017-04-23].
  5. Szprota czy Szprotawa. Kajakiem po Szprotawie. [dostęp 2019-04-04].