Szopienice – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1945–1946[1] w woj. śląskim (dzisiejsze woj. śląskie). Siedzibą władz gminy była wieś Szopienice (1947–1959 samodzielne miasto, od 1959 część Katowic).

Szopienice
gmina wiejska
1945-1946
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

śląskie

Powiat

katowicki

Siedziba

Szopienice

Powierzchnia

9,17 km²

Populacja (1946)
• liczba ludności


20 854

• gęstość

2 274 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny (1946)
Liczba gromad

0

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
Szkoła w Szopienicach

Gmina zbiorowa (o charakterze jednostkowym) Szopienice[2] powstała w grudniu 1945[3] w powiecie katowickim w woj. śląskim (śląsko-dąbrowskim)[4].

1 stycznia 1946 gmina składała się z samej siedziby i przez to nie była podzielona na gromady[5]. Jako gmina wiejska jednostka przestała istnieć 1 stycznia 1947 wraz z nadaniem Szopienicom praw miejskich i przekształceniem jednostki w gminę miejską[6]. W związku z likwidacją powiatu katowickiego 1 kwietnia 1951 Szopienice zostały powiatem miejskim do których włączono zniesione gminy Dąbrówka Mała i Janów[7], a następnie 31 grudnia 1959 weszły w skład Katowic[8].

Siedzibą władz gminy (a później miasta) był tzw. ratusz przy obecnej ul. Wiosny Ludów 24[9].

Przypisy

edytuj
  1. Od 1 grudnia 1945 do 31 grudnia 1946.
  2. Jako gmina jednostkowa gmina Szopienice funkcjonowała także za II Rzeczypospolitej w latach 1922-1939 w powiecie katowickim w woj. śląskim (Dz. U. Śl. z 1922 r. Nr 13, poz. 43); terytorialnie była to de facto ta sama jednostka (przed reformą gminną).
  3. Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr 34, Kat., 22 grudnia 1945 r.).
  4. Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74).
  5. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947.
  6. Zarządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 13 lutego 1947 r. w sprawie wykonania ustawy śląskiej z dnia 10 lipca 1939 r. o nadaniu ustroju miejskiego gminom wiejskim: Nowy Bytom, Ruda, Szopienice i Świętochłowice powiatu katowickiego oraz gminie Piekary Śląskie powiatu tarnogórskiego.
  7. Dz.U. z 1951 r. nr 18, poz. 147
  8. Dz.U. z 1959 r. nr 64, poz. 381
  9. Michał Bulsa, Ratusze Janowa i Szopienic, czyli dwa gmachy użyteczności publicznej we wschodnich Katowicach, wpisane do rejestru zabytków w 2020 roku, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2021, t. 13, s. 270, 271.

Bibliografia

edytuj
  • Liczba mieszkańców i powierzchnia według informacji zawartych w artykule Powiat katowicki