Szczytno (gromada w powiecie szczycieńskim)

Szczytno – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Szczytno
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

olsztyńskie

Powiat

szczycieński

Data powstania

4 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Szczytno

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

6

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

17

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Szczytno z siedzibą GRN w mieście Szczytnie (nie wchodzącym w jej skład) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie szczycieńskim w woj. olsztyńskim na mocy uchwały nr 27 WRN w Olsztynie z dnia 4 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Lipowa Góra, Korpele, Nowe Gizewo, Szczycionek, Sędańsk i Siódmak ze zniesionej gminy Szczytno w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 17 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

1 stycznia 1960 do gromady Szczytno włączono obszar zniesionej gromady Romany, wieś Olszyny i leśniczówkę Wikno ze zniesionej gromady Olszyny, wsie Dąbrowa, Nadjezierna, Jęcznik i Piece, osadę Sasek oraz leśniczówkę Ulążki ze zniesionej gromady Grom, wsie Czarkowy Grąd i Małdaniec oraz leśniczówki Lipnik i Ruski Bór ze zniesionej gromady Zabiele, a także wsie Rudka i Płozy ze zniesionej gromady Wawrochy – w tymże powiecie[8].

31 grudnia 1961 do gromady Szczytno włączono wieś Trelkowo z gromady Orzyny w tymże powiecie[9].

1 stycznia 1966 z gromady Szczytno wyłączono części obszarów wsi Lipowa Góra (102 ha), wsi Nowe Gizewo (48 ha) i wsi Korpele (69 ha), włączając je do miasta Szczytna w tymże powiecie; do gromady Szczytno z miasta Szczytna włączono natomiast oddziały nr 179, 181, 182 i 197 Lasów Państwowych Nadleśnictwa Korpele (380 ha), część obszaru Lipowa Góra (15 ha) i część obszaru Nowe Gizewo (25 ha)[10].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[11]. 1 stycznia 1973 w powiecie szczycieńskim reaktywowano gminę Szczytno[12].

Przypisy

edytuj
  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 27 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu szczycieńskiego; w ramach Zarządzenia Nr 13 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 50)
  7. Uchwała Nr 194/54 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Szczytnie z dnia 6 października 1954 r. w przedmiocie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 45)
  8. Uchwała Nr III/9f/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 21 lipca 1959 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 grudnia 1959 r., Nr. 28, Poz. 81)
  9. Uchwała Nr III/22/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 12 października 1961 r. w sprawie zmiany granic niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 9 grudnia 1961 r., Nr. 22, Poz. 192)
  10. Dz.U. z 1965 r. nr 54, poz. 334
  11. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  12. Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 r., Nr 13, Poz. 176)