Szczurowice
Szczurowice (ukr. Щуровичі, Szczurowyczi) – wieś (dawniej miasteczko) na Ukrainie w obwodzie lwowskim (rejon czerwonogrodzki).
 Kościół w Szczurowicach | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Obwód | |||
| Powierzchnia |
1,42 km² | ||
| Wysokość |
194 m n.p.m. | ||
| Populacja (2001) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy |
+380 3255 | ||
| Kod pocztowy |
80236 | ||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||
 50°16′N 25°01′E/50,266667 25,016667
| |||
Historia
edytujMiasto królewskie lokowane w 1529 roku położone było w XVI wieku w województwie bełskim[1]. Miasto wchodziło w skład starostwa szczurowickiego, leżało w powiecie buskim w XVIII wieku[2].
Za II Rzeczypospolitej Szczurowice były siedzibą gminy wiejskiej Szczurowice w powiecie radziechowskim w województwie tarnopolskim. W 1921 roku liczyły 1202 mieszkańców[3].
W 1937 w Szczurowicach poświęcono kościół (proboszczem był wówczas ks. Jan Witek)[4].
W czasie okupacji niemieckiej wikariuszem, a od 1943 roku administratorem rzymskokatolickiej parafii w Szczurowicach był ks. Stanisław Mazak. Duchowny angażował się w działalność konspiracyjną AK. Jednocześnie założony przez niego komitet pomocowy opiekował się uchodźcami z Wołynia, głodującymi nauczycielami oraz wysyłał paczki dla polskich żołnierzy w niemieckiej niewoli[5]. Swoich parafian zachęcał do niesienia pomocy Żydom, sam też takiej pomocy udzielał[6], m.in. dostarczając małżeństwu Wechslerów tzw. aryjskie papiery[7].
Za namową i przykładem ks. Mazaka w parafii Szczurowice pomoc Żydom niosły m.in. rodziny Marciszczuków (ukrywając Aleksa i Klarę Hart oraz Izaaka i Mendla Friedmanów)[8], Miniewskich (ukrywając Izaaka Sterlinga i Józefa Parnasa)[9], Łukasiewiczów (dostarczając żywność Shimonowi i Sophie Sterlingom)[10], Bednarczyków (ukrywając Fishela Fischa, Jakuba Potasza i Isaaka Szterlinga)[11] i Jaśkiewiczów (pomagając w różny sposób 9 Żydom)[12]. Ukraińscy nacjonaliści za ukrywanie Żydów zamordowali Jana Marciszczuka.
W 1984 Instytut Jad Waszem uhonorował medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata ks. Stanisława Mazaka[7], Marię Jaśkiewicz, Jana Jaśkiewicza, Stanisława Jaśkiewicza, nieznanego z imienia leśnika o nazwisku Bednarczyk, Stefana Miniewskiego, Jana Miniewskiego, Jana Marciszczuka, Annę Marciszczuk i Piotra Marciszczuka[12]. W 1989 roku medal ten otrzymali Franciszka i Antoni Łukasiewiczowie[10].
Przypisy
edytuj- ↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 174.
- ↑ Wiesław Bondyra, Własność ziemska w województwie bełskim w czasach saskich, Lublin 2015, s. 39.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XV - Województwo Tarnopolskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923
- ↑ P. F.. Kościół w Szczurowicach. „Wschód”. Nr 65, s. 5, 10 listopada 1937.
- ↑ Ksiądz Stanisław Mazak - kapłan, żołnierz, pszczelarz i dzierżonolog [1]
- ↑ Ryszard Tyndorf, Zygmunt Zieliński, Wartime Rescue of Jews by the Polish Catholic Clergy The Testimony of Survivors and Rescuers, tom I, Lublin 2023, Wydawnictwo KUL, ISBN 978-83-8288-040-3, s. 628-629
- ↑ a b Mazak Stanisław. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-02-19]. (ang.).
- ↑ Marciszczuk Jan & Anna (Stępkowska); Son: Piotr. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-02-19]. (ang.).
- ↑ Miniewski Jan ; Father: Stefan. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-02-19]. (ang.).
- ↑ a b Łukasiewicz Antoni & Hudyma Franciszka. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-02-19]. (ang.).
- ↑ Bednarczyk First name unknown. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-02-19]. (ang.).
- ↑ a b Jaśkiewicz Stanisław ; Father: Jan ; Mother: Maria. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-02-19]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj
- Szczurowice z Dobrzyłówką, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 868.