Szczodrzeniec ruski

Szczodrzeniec ruski
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bobowce
Rodzina	bobowate
Podrodzina	bobowate właściwe
Rodzaj	szczodrzeniec
Gatunek	szczodrzeniec ruski
	Nazwa systematyczna
	Chamaecytisus ruthenicus (Fisch. ex Wol.) Klásk.; Preslia 30:214. 1958
Synonimy
	Cytisus ruthenicus Fisch ex Wol.;
	Cytisus ruthenicus Fisch ex Wol.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szczodrzeniec ruski (Chamaecytisus ruthenicus) – gatunek roślin należący do rodziny bobowatych. Dziko rośnie w Azji (Syberia, Azja Środkowa po Kaukaz) i w Europie Środkowej i Wschodniej (Polska, Białoruś, europejska część Rosji, Mołdawia, Ukraina z wyjątkiem Krymu)^[3]. Przez Polskę przebiega zachodnia granica jego zasięgu od Puszczy Augustowskiej, przez Łomżę i ujście Narwi, po południowe obszary Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.

Morfologia

Pęd kwitnący

Kwiaty

Pęd owocujący

Pokrój: Krzew o wysokości do 1,5 m.

Łodyga: Ma rózgowate, grubsze i sztywniejsze pędy, niż szczodrzeniec rozesłany i są one przeważnie prosto wzniesione i przylegająco owłosione^[4].

Liście: 3-listkowe, o listkach kształtu eliptycznego do odwrotnie jajowatego, długości 1,6–3,5 cm. Na górnej stronie są nagie, lub mają tylko pojedyncze włoski, na stronie spodniej są przylegająco owłosione.

Kwiaty: Zebrane po 1–4 w ulistnionych nibygronach. Mają złocistożółty żagielek o szerokości 15–19 mm dość nagle zwężający się w paznokieć. Kielich kwiatów owłosiony.

Owoc: Kosmato lub przylegająco owłosione strąki.
Gatunki podobne: Najbardziej podobny jest szczodrzeniec szorstki (Cytisus hirsutus), który również ma owłosione gałązki i kielich kwiatów, ale silniej i odstająco^[4].

Biologia i ekologia

Roślina wieloletnia, nanofanerofit, chamefit. Kwitnie od kwietnia do czerwca, kwiaty zapylane są przez owady. Występuje w świetlistych lasach sosnowych i mieszanych oraz w kserotermicznych zaroślach. Na jego liściach żerują gąsienice motyli z gatunków szlaczkoń szafraniec i modraszek eros^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-22] (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
↑ ^a ^b Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
↑ Motyle Mazowsza. [dostęp 2010-01-10].

Bibliografia

Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Encyklopedia leśna. [dostęp 2010-01-10].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-22] (ang.).

[3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].

[Szafer-4] Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[5] Motyle Mazowsza. [dostęp 2010-01-10].

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]