Szczepankowo (województwo wielkopolskie)
Szczepankowo (Stephanshofen w okresie zaboru pruskiego) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Ostroróg około 3,5 km na wschód od Ostroroga oraz około 5 km na zachód od Szamotuł, przy trasie drogi wojewódzkiej nr 184 oraz nieczynnej linii kolejowej nr 368. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim. W 1989 roku liczba ludności wynosiła 370, w 2009 roku 388 osób.
| wieś | |
 Szczepankowo – widok na dawny dworzec kolejowy (obecnie własność prywatna) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
69[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (2011) |
377[3] |
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Kod pocztowy |
64-560[4] |
| Tablice rejestracyjne |
PSZ |
| SIMC |
0592510 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu szamotulskiego  | |
Położenie na mapie gminy Ostroróg  | |
 52°37′10″N 16°30′06″E/52,619444 16,501667[1]
| |
Części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0592526 | Wygoda | część wsi |
Historia
edytujNajstarsza wzmianka o wsi pochodzi z 1397 r., kiedy to stanowiła własność Przezdrzewa Szczepanowskiego. W XVI wieku wieś należała do Bobrownickich, w XVIII do Kowalewskiego, w XIX do Święcickich. W kolejnych latach właścicielami Szczepankowa byli Loper, a później Tschuschka. W latach 1904–1908 wieś stanowiła własność Królewskiej Komisji Osadniczej Państwa Pruskiego. Po 1905 roku majątek rolny został rozparcelowany i osadzono na nim niemieckich kolonistów. Dwór, park i sad pozostał jako tzw. resztówka. W 1920 roku dwór przeszedł na własność Skarbu Państwa, a następnie został wykupiony przez osoby prywatne.
W Szczepankowie znaleziono naręcznik z brązu[7].
Obiekty zabytkowe i historyczne
edytuj
Zespół dworski: dwór (nr rej.: 2237/A z 21.06.1992); park (nr rej.: 2250/A z 24.09.1992)
Dwór z pierwszej połowy XIX wieku, parterowy, pięcioosiowy, piętro w poddaszu z okrągłymi oknami. Przy drodze do dworu kilka starych kasztanowców. Dwór stanowi własność prywatną[8][9][10].
Park założony podobnie jak dwór w pierwszej połowie XIX wieku, o powierzchni ponad 7 hektarów. Dominujące gatunki drzew to lipy, jesiony, klony i akacje. Ponadto duże narośla chronionego bluszczu pospolitego. W parku pomnik przyrody – dwie sosny zwyczajne o obwodach 218 i 246 cm (Zarządzenie Nr 54/86 Wojewody Poznańskiego z dnia 31 grudnia 1986 r. w sprawie uznania drzew za pomniki przyrody). Ponadto kilka drzew o wymiarach pomnikowych – trzy lipy drobnolistne o obwodach 315, 339 i 430 cm oraz platan klonolistny – obwód 373 cm[8][9][10][11].
Dom nr 61 – pierwszy dom po lewej od strony Ostroroga, położony na południe od parku dworskiego. Zbudowany pod koniec XIX wieku, parterowy, z użytkowym poddaszem, dwupoziomowym ryzalitem, dach kryty dachówką, mansardowy[9][10].
Figura Królowej Korony Polski – Pomnik Wolności – zbudowana w centrum wsi na zakręcie drogi wojewódzkiej nr 184 figura Matki Boskiej z dzieciątkiem, zbudowana na granitowym cokole autorstwa Pogodzińskiego z Szamotuł poświęcona w 1926 roku. Inicjatorem budowy pomnika wolności był już od 1919 roku Antoni Króliczak[9][10][12].
Platan klonolistny – w centrum wsi obok strażnicy, obwód 478 cm.
Lipa drobnolistna – w centrum wsi przy drodze do parku, obwód 300 cm.
W lesie pozostałości niewielkiego cmentarza ewangelickiego[13].
Do szkoły katolickiej w Szczepankowie na przełomie lat 1866/1867 uczęszczały 163 dzieci, nauczycielem od 1862 był Bonawentura Wicherski[14].
Czasy współczesne
edytujWe wsi znajduje się świetlica, centrum kształcenia, remiza OSP, jeden sklep spożywczy i przystanek komunikacji autobusowej. Działa Ochotnicza Straż Pożarna, koło gospodyń wiejskich, rada sołecka, kółko rolnicze, zespół muzyczny[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 134717
- ↑ Według: http://www.wysokosc.mapa.info.pl/.
- ↑ Wieś Szczepankowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-05-03], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1253 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Klemens Koehler, Album der im Museum der Posener Gesellschaft der Freunde der Wissenschaften aufbewahrten prahistorischen denkmäler des Grossherzogthums Posen, Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1900 [dostęp 2016-12-17].
- ↑ a b Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków z Poznaniu, Rejestr zabytków województwa wielkopolskiego.
- ↑ a b c d e Urząd Miasta i Gminy Ostroróg, Plan odnowy miejscowości Szczepankowo na lata 2010–2015, Ostroróg 2010.
- ↑ a b c d Paweł Mordal, Inwentaryzacja krajoznawcza Miasta i Gminy Ostroróg, Ostroróg: Polskie Towarzystwo Turystyczno - Krajoznawcze, 1990.
- ↑ Przeglądanie danych - Pomnik przyrody [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2016-08-18].
- ↑ Skiba Mikołaj, Gazeta Szamotulska: niezależne pismo narodowe, społeczne i polityczne 1926.05.22 R.5 Nr58, Kawaler, Józef, 22 maja 1926 [dostęp 2016-12-11].
- ↑ Gazeta Szamotulska: niezależne pismo narodowe, społeczne i polityczne 1932.07.14 R.11 Nr79, 14 lipca 1932 [dostęp 2016-08-18].
- ↑ Rzepecki Ludwik, Obraz katolickich szkół elementarnych objętych Archidyjecezyjami Gnieźnieńską i Poznańską oraz Dyjecezyjami Chełmińską i Warmińską wydał Ludwik Rzepecki, Ludwik Rzepecki, 1867 [dostęp 2016-08-18].