Szarlataneria medyczna

oszukańcza praktyka pseudomedyczna

Szarlataneria medyczna[1][2][3] (fr. Charlatanisme[4], ang. Quackery[5]) – promowanie oszukańczych lub ignoranckich praktyk medycznych[6]. Szarlatan to „oszust zwodzący ludzi swymi rzekomymi umiejętnościami i kwalifikacjami, ciągnący zyski z ludzkiej łatwowierności”[7] lub „oszust lub ignorant pretendujący do umiejętności medycznych”[8].

Pietro Longhi Szarlatan (1757)

Wspólnymi elementami szarlatanerii są wątpliwe diagnozy przy użyciu budzących wątpliwości testów diagnostycznych, a także niesprawdzone lub odrzucone przez współczesną medycynę metody leczenia. Jest to szczególnie niebezpieczne w przypadku poważnych chorób, takich jak nowotwór. Szarlataneria medyczna połączona z agresywną promocją jest często opisywana jako „oszustwo medyczne”[6].

Angielski termin quacker pochodzi od archaicznego terminu z języka niderlandzkiego kwakzalver oznaczającego „sprzedawce maści”[9]. W średniowieczu w języku niemieckim słowo quack oznaczało również krzyk, szarlatani byli określani mianem quacksalber ponieważ sprzedawali swoje towary na rynku krzycząc donośnym głosem[10].

Przypisy

edytuj
  1. W Polsce kwitnie szarletaneria medyczna. Jak z nią walczyć?, [w:] Forsal.pl [online] [dostęp 2020-08-05] (pol.).
  2. Jak państwo wyhodowało Jerzego Ziębę. Czy mamy problem z medyczną szarlatanerią?, [w:] gazetaprawna.pl [online] [dostęp 2020-08-05] (pol.).
  3. Jak państwo wyhodowało Jerzego Ziębę. "Sytuacja przypomina nowotwór", [w:] Dziennik.pl [online] [dostęp 2020-08-05] (pol.).
  4. Charlatan, [w:] larousse.fr [online] [dostęp 2020-08-05] (fr.).
  5. Quackery, [w:] Cambridge English Dictionary [online] [dostęp 2020-08-05] (ang.).
  6. a b Quackery: How Should It Be Defined?, [w:] quackwatch.org [online] [dostęp 2020-08-05] (ang.).
  7. Szarlatan, [w:] Słownik języka polskiego PWN [online] [dostęp 2020-08-05] (pol.).
  8. Quack, [w:] dictionary.com [online] [dostęp 2020-08-05] (ang.).
  9. Quack, [w:] etymonline.com [online] [dostęp 2020-08-05] (ang.).
  10. Quacksalber, [w:] accurapid.com [online] [dostęp 2020-08-05] [zarchiwizowane z adresu 2010-12-04] (ang.).