System ligowy piłki nożnej w Anglii
System ligowy opiera się na hierarchiczności lig, powiązanych ze sobą zasadą awansów i spadków. Kluby, które zajmą pierwsze pozycje w lidze wspinają się po stopniach „piramidy” piłkarskiej coraz wyżej, zaś te plasujące się na ostatnich lokatach spadają do coraz niższych klas ligowych. Teoretycznie jest możliwe, aby klub z najniższej ligi, awansując rok po roku wygrał Premier League, czyli zdobył mistrzostwo Anglii. Praktycznie jest to właściwie niemożliwe, a nawet jeśli to po wielu latach „wspinaczki” po stopniach ligowych. Awanse nie są automatyczne, bo pomiędzy niektórymi ligami trzeba oprócz sportowych spełniać kryteria finansowo-organizacyjne. Piramida piłkarska w Anglii liczy ponad 7 000 klubów, nie licząc drużyn z lig, które nie należą do piramidy.
Najwyższe pięć lig jest jednolite. Niższe ligi mają stopniowo coraz więcej równoległych grup, które pokrywają coraz to mniejszy obszar geograficzny. W Anglii wszystkie klasy rozgrywkowe nie były podporządkowane związkowi krajowemu, lub jego regionalnym oddziałom. Ligi były autonomiczne, nie powiązane z systemem ligowym, czyli nie powiązane systemem spadków i awansów. Spowodowane jest to tradycją historyczna angielskiej piłki. Lokalne ligi tworzyły się niezależnie od zawodowej The Football League. Jeśli klub chciał grać w innej lidze (np. w The FL) musiał składać podania i spełniać wymogi organizacyjne, oraz zdać się na decyzję władz docelowej ligi. Przez wiele lat najlepsze zespoły spoza FL, nie dostawały zezwolenia gry w FL przez władze FL. Na początku XXI wieku w Anglii zaczęto dążyć do wcielenia wszystkich amatorskich lig do systemu ligowego. Pomimo tego są wciąż ligi, które nie wchodzą w jego skład, a uznawane są przez lokalne ligi wchodzące w skład systemu. Niezależne klasy mogą stać się częścią systemu ligowego jeśli zgłoszą taką chęć i spełnią określone wymogi. Angielski Związek Piłkarski (The Football Association) kontroluje rozgrywki lig na poziomie od 1 do 11.
Struktura
edytujNajwyższą klasą ligą jest Premier League (zrzeszającą w jednej grupie 20 najlepszych zawodowych klubów Anglii i Walii), potocznie zwana Premiership. Stanowi pierwszą ligę w piramidzie ligowej.
Niżej znajduje się The Football League, którą tworzą trzy ligi:
- The Championship (24 kluby) – 2 liga,
- League One (24 kluby) – 3 liga,
- League Two (24 kluby) – 4 liga.
92 kluby Premiership i The FL są i zawsze były w pełni zawodowe.
Najwyższą ligą „nie-Ligowej piłki” non-League Football jest Football Conference liczące 24 kluby – V liga.
Niżej są 2 grupy VI ligi – Conference North (22 kluby), Conference South (22 kluby). Część klubów V i VI ligi jest zawodowa, część pół zawodowa. Poniżej V klasy ligowej stopniowo przeważają kluby amatorskie.
Niżej znajdują się trzy ligi regionalne, które opierają się na podziale geograficznym, choć istnieją pewne wyjątki od tej reguły. Northern League (północ Anglii), Southern League (południe, Midlands, części Walii), Isthmian League (południowy wschód z Londynem).
VII liga składa się z trzech grup: Northern Premier League Premier Division (24 kluby), Southern Football League Premier Division (24 kluby), Isthmian Premier Division (24 kluby).
VIII ligę tworzy 6 grup, po 2 grupy należące do każdej z trzech lig:
- NPL First Div.North, NPL First Div. South,
- SFL Div. One Midlands, SFL Div. One South &West,
- IL Div. One North, IL Div. One South
Kluby z lig IX - XI biorą udział w pucharze Anglii, są też składnikami Narodowego Systemu Ligowego (National League System), obejmującego poziomy rozgrywek 5-11.
Kluby z lig XII i niższych połączone są z NLS zasadą awansów i spadków, ale nie wchodzą w skład NLS, nie mają prawa uczestniczyć w eliminacjach do pucharu Anglii. Okręgi mają swoje własne puchary.
Od IX ligi zaczyna się system podregionalnych lig, które mają różne nazewnictwo swych poziomów rozgrywkowych, ale łączy je to, że każda z nich ma wiele lig jeszcze niższych, które pokrywają coraz to mniejsze obszary geograficzne. Drabina rozgrywek w zależności od regionu sięga do 16 ligi, lub do 24 ligi dla okręgu Bristol. Bristol Downs FL Division 4 jest najniższym w Anglii poziomem rozgrywek.
Piramida
edytuj