Synteza totalna - kompletna synteza złożonych związków chemicznych wychodząca od możliwie jak najprostszych substratów, takich jak gaz syntezowy, woda, powietrze i substratów ropopochodnych. Coraz częściej jednak używa się dostępnych handlowo tzw. bloków budulcowych (ang. building blocks), które są stosunkowo prostymi związkami chemicznymi.

Synteza totalna sama w sobie nie ma zwykle większego praktycznego znaczenia, gdyż w praktyce przemysłowej rzadko opłaca się ją bezpośrednio stosować. Pełni ona z jednej strony rodzaj "dowodu", że możliwe jest otrzymanie określonych związków na drodze czysto syntetycznej, bez stosowania substratów wyodrębnionych z organizmów żywych, a z drugiej stanowi rodzaj pola doświadczalnego, które prowadzi do odkrywania i testowania użyteczności nieznanych wcześniej reakcji chemicznych. W szczególności retrosynteza pomaga odkrywać nowe rodzaje syntonów, które mogą znaleźć zastosowanie w wielu praktycznie stosowanych syntezach.

Pionierem syntez totalnych był Richard Willstätter, który otrzymał w 1901 roku tropinon z cykloheptanonu z wydajnością 0,75%, jednak jednym z najważniejszych osiągnięć w zakresie syntezy totalnej, a także jej klasycznym przykładem, jest metoda syntezy tropinonu wykonana w 1917 roku przez Roberta Robinsona, której wydajność wyniosła od 75% do 90%[1].

Do rozwoju tej dziedziny przyczynił się Robert Burns Woodward, który otrzymał wiele związków naturalnych na drodze syntezy organicznej (m.in. chlorofil, prostaglandynę F-2a, strychninę), za co otrzymał nagrodę Nobla w 1965 roku.

Elias James Corey otrzymał nagrodę Nobla w 1990 r. za całokształt swoich dokonań w syntezie totalnej i retrosyntezie.

Przypisy

edytuj
  1. Investigating a scientific legend: the tropinone synthesis of Sir Robert Robinson, F. R. S, „Notes and Records of the Royal Society of London”, 47 (2), 1993, s. 277–296, DOI10.1098/rsnr.1993.0034, ISSN 1743-0178 [dostęp 2019-06-24] (ang.).