Swoszowice (gmina)
Swoszowice (do 1941 gminy Piaski Wielkie i Borek Fałęcki) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1940–1954[1] w woj. krakowskim (dzisiejsze woj. małopolskie). Siedzibą władz gminy były Swoszowice (obecnie część dzielnicy Swoszowice w Krakowie).
| gmina wiejska | |||
| 1941–1954[1][2] | |||
 Przedszkole w Swoszowicach | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1941–45: dystrykt krakowski | ||
| Powiat | |||
| Data powstania |
1 czerwca 1941 | ||
| Data likwidacji |
29 września 1954 | ||
| Siedziba | |||
| Populacja (1943) • liczba ludności |
| ||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Gmina Swoszowice powstała 1 czerwca 1941, podczas okupacji hitlerowskiej, z obszaru dotychczasowych gmin[3][4] ze zniesionych gmin:
- Borek Fałęcki (gromady Libertów, Lusina i Opatkowice),
- Piaski Wielkie (gromady Golkowice, Kosocice, Piaski Wielkie, Rajsko, Soboniowice, Swoszowice i Wróblowice),
- Świątniki Górne (gromada Wrząsowice-Zbydniowice)[5].
Według stanu z 1 marca 1943 gmina Swoszowice składała się 10 gromad: Golkowice, Kosocice, Libertów, Lusina, Opatkowice, Rajsko, Soboniowice, Swoszowice, Wróblowice i Wrząsowice-Zbydniowice[4].
Po wojnie w powiecie krakowskim w woj. krakowskim. 3 czerwca 1946 z części obszaru gromady Wrząsowice w gminie Swoszowice utworzono nową gromadę Zbydniowice[6]. I tak według stanu z 1 lipca 1952 gmina Swoszowice składała się z 11 gromad: Golkowice, Kosocice, Libertów, Lusina, Opatkowice, Rajsko, Soboniowice, Swoszowice, Wróblowice, Wrząsowice i Zbydniowice[7]. Gmina Swoszowice została zniesiona jesienią 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[8].
Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[9]. Natomiast tego właśnie dnia do Krakowa włączono Swoszowice, Kosocice, Opatkowice, Rajsko, Soboniowice i Wróblowice oraz część Lusiny[10]. Lusina weszła w skład gminy Mogilany a Zbydniowice w skład Świątniki Górne[11]. Zbydniowice ostatecznie włączono do Krakowa 1 stycznia 1986[12], przez co po dawnej gminie Swoszowice samodzielność zachowała już tylko Lusina (w okrojonej formie).
Przypisy
edytuj- ↑ a b Ciąg istnienia gminy: od 1941 do 28 września 1954
- ↑ (W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.)
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 535
- ↑ a b Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
- ↑ Administracja polska zatwierdziła zniesienia gmin Borek Fałęcki i Piaski Wielkie dopiero 18 stycznia 1948, z mocą obowiązującą wstecz od 18 stycznia 1945 (Dz.U. z 1948 r. nr 53, poz. 418); dlatego też rozporządzenie z 1948 wymienia jeszcze gminy Borek Fałęcki i Piaski Wielkie
- ↑ Krakowski Dziennik Wojewódzki. 1946, nr 12, poz. 56
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 sierpnia 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 323
- ↑ Uchwała Nr XVIII/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 8 grudnia 1972 Nr 18, poz. 268).
- ↑ M.P. z 1985 r. nr 46, poz. 307