Sworzeń – w budowie maszyn element połączenia ruchomego. Jest to najczęściej walec wykonany ze stali, mosiądzu bądź aluminium[1]. W połączeniach pasowany jest luźno, np. sprzęgi przyczep czy maszyn rolniczych. Stosuje się także pasowanie mieszane: ciasno w jednej części i luźno w drugiej, np. tłokkorbowód. Sworzeń przenosi obciążenia – odpowiednio zginające lub ścinające. W połączeniach występuje razem z elementami zabezpieczającymi w postaci zawleczki, nakrętki, pierścienia osadczego sprężynującego (Segera) lub płytki osadczej[2].

Połączenie sworzniowe: 1 - sworzeń; 2 - ucho; 3 - widełki.

Podział sworzni

edytuj

Wyróżnia się kilka rodzajów sworzni, m.in. sworznie[2]:

  • bez łba
  • noskowe
  • z łbem walcowym[3]
    • małym
    • dużym
  • z czopem gwintowym

Normalizacja

edytuj

Normy opisujące sworznie:

  • z łbem: PN-EN 22341[3]
  • bez łba: PN 83002[1]

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Pomorski producent sworzni, wkrętów wg norm DIN/PN/ISO [online], 19 grudnia 2017.
  2. a b Połączenia kształtowe. Połączenia kołkowe i kształtowe, [w:] Andrzej Rutkowski, Części maszyn, wyd. szóste, str. 102-105.
  3. a b PN-EN 22341. Sworznie z łbem, PKN, 2000.

Linki zewnętrzne

edytuj