Sven Wollter
Sven Wollter (ur. 11 stycznia 1934 w Göteborgu, zm. 10 listopada 2020 w Luleå[1]) – szwedzki aktor teatralny i filmowy, pisarz, działacz polityczny[2]. Był jednym z najbardziej znanych szwedzkich aktorów, dwukrotnie został nagrodzony nagrodą jako najlepszy szwedzki aktor. W swoim rodzinnym kraju stał się szeroko znany dzięki roli syna Madame Flod, Gustena w adaptacji Ludu Hemsö w szwedzkiej telewizji Augusta Strindberga w 1966 roku. Rozpoznawalność przyniosła mu również rola w filmie Bo Widerberga Człowiek na dachu. Międzynarodowi widzowie najbardziej go znają z roli Victora w filmie Andrieja Tarkowskiego Ofiara, a dla szerszej widowni telewizyjnej jako emerytowany detektyw główny inspektor Van Veeteren w kinowych adaptacjach powieści policyjnych Håkana Nessera.
 Sven Wollter (2014) | |
| Imię i nazwisko |
Sven Justus Fredrik Wollter |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
11 stycznia 1934 |
| Data i miejsce śmierci |
10 listopada 2020 |
| Zawód |
aktor |
| Współmałżonek |
1) Evabritt Strandberg (1966–1970; rozwód) |
| Lata aktywności |
1966–2020 |
Życiorys
edytujUrodził się w Göteborgu w Szwecji. Był synem redaktora Kjella Wolltera (1884–1950) i Elsy, z domu Ekwall (1905–1980). Po studiach w szkole Göteborgs stadsteater 1953–1957, pracował w kilku mniejszych szwedzkich teatrach, takich jak Pionjärteatern 1954 i 1958 oraz Bygdeteatern 1959. Później był zatrudniony w Riksteatern 1960–1961, Norrköpings stadsteater 1961–1963, Vasateatern 1964 –1966 i Szwedzki Teatr Telewizji 1966–1967. Następnie wrócił do Teatru Miejskiego w Göteborgu, gdzie występował w latach 1967–1983, a następnie w Folkteatern i Gävleborg 1983–1986, a od 1986 r. W Sztokholmie w Teatrze Miejskim[3].
Zagrał w wielu filmach, takich jak Ofiara Andrieja Tarkowskiego (1986), Człowiek na dachu Bo Widerberga (1976) i Człowiek z Majorki (1984), Dom Aniołów Colina Nutleya (1992) i Jerozolima Bille'a Augusta (1996). na podstawie powieści Selmy Lagerlöf[4]. Za role w Człowieku z Majorki zdobył nagrodę dla najlepszego aktora na 20. Guldbagge Awards[5].
Wystąpił w serialach telewizyjnych, takich jak Hemsöborna (1966), opartej na powieści Augusta Strindberga z 1887 roku o tym samym tytule i Raskens (1976), opartej na powieści Vilhelma Moberga z 1927 roku. Wollter zagrał w hollywoodzkich produkcjach, takich jak Trzynasty wojownik (1999) Johna McTiernana, w którym zagrał wodza Wikingów[6].
Zaangażowanie polityczne
edytujBył aktywny w szwedzkim ruchu komunistycznym od młodości i był wieloletnim członkiem skrajnej Szwedzkiej Partii Komunistycznej[7]. Jego działalność obejmowała zespół teatralny Fria Proteatern oraz odnoszący sukcesy Tältprojektet, The Tent Project, spektakl muzyczny oparty na historii szwedzkiej klasy robotniczej, która podróżowała po kraju latem 1977 roku. W 2018 roku otrzymał kontrowersyjną Nagroda Lenina w wysokości 100 000 koron szwedzkich (około 10 000 euro), nagroda kulturalna im. Włodzimierza Lenina[8].
Życie prywatne
edytujMiał pięcioro dzieci; Ylva (1962–1992) i Stina Wollter (ur. 1964) wraz z Annie Jenhoff, Lina Wollter wraz z Evabritt Strandberg, Karl Seldahl (ur. 1975) wraz z Viveką Seldahl i najmłodszym dzieckiem Magnusem. Od 2003 roku aż do śmierci był żonaty z Lisą Wede.
Zmarł w 10 listopada 2020 roku w wyniku powikłań spowodowanych przez COVID-19, którym zaraził się podczas wizyty w Sztokholmie[1][9]. Przed zarażeniem się koronawirusem u Wolltera zdiagnozowano POChP według jego córki Stiny Wollter[10]. Miał 86 lat.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Sven Wollter är död. aftonbladet.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
- ↑ Sven Wollter. svenskfilmdatabas.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
- ↑ Wollter, Sven J F, skådespelare, Sthlm. runeberg.org. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
- ↑ Sven Wollter är död – blev 86 år gammal. expressen.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
- ↑ Mannen från Mallorca (1984). svenskfilmdatabas.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
- ↑ Skådespelaren Sven Wollter är död. svt.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
- ↑ Ledare: Kommunistiskt våld gör inte mindre ont. bt.se/. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
- ↑ Leninpriset 2018 till Wollter. svt.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
- ↑ Actor Sven Wollter dead. nord.news. [dostęp 2020-11-10]. (ang.).
- ↑ Sven Wollter död i sviterna av covid-19. svd.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Sven Wollter w bazie Filmweb
- Sven Wollter w bazie IMDb (ang.)