Styl publicystyczny
Styl publicystyczny, styl dziennikarski, styl publicystyczno-dziennikarski[1] – styl funkcjonalny języka występujący na gruncie języka standardowego, stosowany w środkach masowego przekazu. Ma charakter wariantywny, wyróżnia się bogactwem tematycznym i różnorodnością kompozycyjną[2]. Styl dziennikarski (z założenia obiektywny) można odróżnić od stylu publicystycznego, który przekazuje subiektywne poglądy autora[3].
Ze stylem naukowym łączą go takie cechy jak piśmienniczość, monologiczność i publiczny charakter. Styl ten wyróżnia się informatywnością, z czym wiąże się ograniczone występowanie powtórzeń i podawanie informacji faktograficznych (liczby, nazwy własne itp.)[2]. Charakterystyczną cechą wypowiedzi dziennikarskich jest posługiwanie się słownictwem wspólnym różnym odmianom językowym, wzbogaconym zarówno nazewnictwem fachowym, jak i wyrazami potocznymi. Część określeń stylu dziennikarskiego wykazuje charakter szablonowy; pewien udział w tym stylu mają też wyrazy modne (w szczególności nowe zapożyczenia)[3].
Styl publicystyczno-dziennikarski, podobnie jak styl potoczny, odznacza się używaniem połączeń idiomatycznych, słów o silnym ładunku emocjonalnym, konkretnej metaforyki oraz skłonnością do skrótowości. Do stylu artystycznego zbliża go stosowanie podobnych środków obrazowych i figur stylistycznych[1]. W obiektywnych tekstach dziennikarskich zaleca się unikanie sformułowań oceniających i perswazyjnych, choć w praktyce takie środki są w nich spotykane[3].
Pod względem gramatyki cechuje się gęstym wykorzystaniem form trzecioosobowych i czasu przeszłego, a także skondensowanie konstrukcji wyliczeniowych. Środki leksykalne dobiera się pod kątem największej zrozumiałości dla odbiorców, zaś wśród środków składniowych częsta jest parataksa[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Halina Kurkowska, Stanisław Skorupka, Stylistyka polska: zarys, wyd. 5 z uzup., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 287–288, ISBN 83-01-13559-X, OCLC 51676723 .
- ↑ a b c Jozef Mistrík, Encyklopédia jazykovedy, wyd. 1, Bratislava: Obzor, 1993, s. 358, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
- ↑ a b c Hanna Jadacka, Andrzej Markowski, Hasła problemowe, [w:] Andrzej Markowski (red.), Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, t. 2: Q–Ż, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2022, s. 1586–1591, ISBN 978-83-01-22136-2, ISBN 978-83-01-22135-5, OCLC 1325603935 , hasło „język i jego odmiany”.