Strefa Teisseyre’a-Tornquista
Strefa Teisseyre’a-Tornquista (strefa T-T, strefa Tornquista-Teisseyre’a) – ciąg uskoków tektonicznych tworzący wschodnią granicę szwu transeuropejskiego łączącego platformę wschodnioeuropejską ze strukturami geologicznymi Europy Zachodniej.
Charakterystyka
edytujStrefa Teisseyre’a-Tornquista ma szerokość ok. 100 km. Ponieważ jest przykryta osadami o miąższości od 8 do 12 km, znamy ją tylko dzięki metodom geofizycznym, które wykazały istnienie rozłamów o głębokości kilkudziesięciu, a nawet 100 km[1].
W strefie T-T występuje skokowa zmiana właściwości skał skorupy ziemskiej. Składa się z serii równoległych głębokich uskoków i rozłamów. Niektóre z nich sięgają nieciągłości Mohorovičicia. Uskoki są głównie pionowe, niekiedy lekko nachylone na północny wschód.
Do niedawna[kiedy?] strefą Teisseyre’a-Tornquista zwano cały szew transeuropejski, jednak badania doprowadziły do rozróżnienia między strefą T-T jako strukturą liniową – zachodnią krawędzią platformy wschodnioeuropejskiej, a strefą szwu transeuropejskiego jako strukturą o charakterze pasmowym – połączeniem tej platformy z mniejszymi strukturami przyrosłymi do niej od zachodu.[potrzebny przypis]
Strefę odkrył polski geolog Wawrzyniec Teisseyre, a jego badania potwierdził Niemiec Alexander Tornquist. Od ich nazwisk pochodzi nazwa. Mimo większego wkładu w odkrycie i zbadanie strefy w zachodnich publikacjach nazwisko Polaka niekiedy stawia się na drugim miejscu lub pomija[2].
Zobacz
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Ewa Stupnicka, Marzena Stempień-Sałek, Geologia regionalna Polski, wyd. 4 zmienione, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016, ISBN 978-83-235-2022-1.
- ↑ Jan Cipiur, Polskie eldorado i obce interesy [online], Interia, 20 lipca 2011.
Bibliografia
edytuj- Włodzimierz Mizerski, Geologia dynamiczna, Warszawa: PWN, 2006, ISBN 83-01-14862-4, OCLC 749149505.
- Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2, OCLC 830133845.
Linki zewnętrzne
edytuj- O trzęsieniach ziemi i strefie T-T. Wiedza i Życie. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-09)].