Strathclyde (królestwo)

Strathclydekrólestwo brytońskie istniejące od V do XI wieku na terenie południowo-zachodniej Szkocji i północno-zachodniej Anglii. W szczytowym okresie rozciągało się od jeziora Loch Lomond na północy, po Kumbrię na południu, obejmując m.in. dorzecze rzeki Clyde[a], Ayrshire i Galloway. Stolicą królestwa było Dumbarton[1][2].

Strathclyde
V–XI wiek
Stolica

Dumbarton

Władca

Owain Łysy (?)

Mapa opisywanego kraju
Królestwo Strathclyde w 940 roku
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, u góry znajduje się punkt z opisem „Strathclyde”
55,7333304°N 5,0333332°W/55,733330 -5,033333
Wyspy Brytyjskie w 802 roku, zaznaczone m.in. królestwo Strathclyde

Pierwszym odnotowanym władcą królestwa był Coroticus (Ceredig), będący adresatem krytycznego wobec niego listu św. Patryka z V wieku[1]. W VI wieku królestwo uległo chrystianizacji[2]. Strathclyde było jedynym znajdującym się poza Walią królestwem Brytów, które przetrwało najazdy Anglosasów w VI/VII wieku[1]. Na przestrzeni wieków Strathclyde prowadziło wojny z Anglami (w szczególności z położoną na wschód Bernicją, później Nortumbrią), a także Piktami[1][2]. W VII i VIII wieku znalazło się pod zwierzchnictwem królów Nortumbrii. Stolica królestwa, Dumbarton, była dwukrotnie niszczona – w 870 roku przez wikingów i 945 roku przez Anglików pod przywództwem Edmunda I[1]. Osłabione państwo znalazło się w sferze wpływów królów Szkocji. Prawdopodobnie ostatnim królem Strathclyde był Owain Łysy, który zginął w bitwie pod Carham w 1018 roku. Królestwo wcielone zostało następnie jako prowincja do Królestwa Szkocji, zachowując częściową autonomię do 1124 roku[1].

  1. Nazwa Strathclyde oznacza „dolinę rzeki Clyde” (Online Etymology Dictionary).

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f John Cannon: The Oxford Companion to British History. Oxford University Press, 2002, s. 893. ISBN 0-19-860872-1. (ang.).
  2. a b c Strathclyde, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-12-28] (ang.).