Strażnica WOP Strzyżów
Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Strzyżów – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1945 |
| Rozformowanie |
1961 |
| Tradycje | |
| Rodowód |
148 strażnica WOP |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
32 komenda odcinka |
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujStrażnica została sformowana w 1945 w strukturze 32 komendy odcinka jako 148 strażnica WOP (Strzyżów)[1] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[2].
W 1945 na początku 1946 32 komenda odcinka wraz ze strażnicami stacjonowała w Hrubieszowie. 15 stycznia 1946 148 strażnica WOP wystawiła ze swojego składu pierwsze patrole[3].
22 maja 1946 wyjechała na granicę obsada 148 strażnicy WOP i objęła służbę na przejściu granicznym zorganizowanym pod Uściługiem[3].
W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 148 strażnica OP została włączona w struktury 25 batalionu OP w Hrubieszowie, a 1 stycznia 1951 233 batalionu WOP w Hrubieszowie[4][5].
Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[a]., a strażnica WOP Strzyżów III kategorii otrzymała nr 144 w skali kraju[7] i była w strukturach 233 batalionu WOP w Hrubieszowie[8].
Reorganizacja, jaką przechodziły Wojska Ochrony Pogranicza w czerwcu 1956, doprowadziły do likwidacji 23 Brygady i podległych jej pododdziałów. W miejsce zniesionej jednostki utworzono dwie samodzielne: Grupę Manewrową Wojsk Ochrony Pogranicza Tomaszów (Chełm) Lubelski i Samodzielny Oddział Zwiadowczy WOP Chełm do którego została włączona Placówka WOP Strzyżów[9]. 1 maja 1957, na bazie Grupy Manewrowej i Samodzielnego Oddziału Zwiadowczego WOP zorganizowano 23 Chełmski Oddział WOP[b] a od 1959 nadano 23 Oddziałowi nazwę regionalną: 23 Chełmski Oddział WOP[c][9].
W 1961 Placówkę Wojsk Ochrony Pogranicza Strzyżów przeniesiono do Hrubieszowa i na jej bazie utworzona została Placówka WOP Hrubieszów[9].
Ochrona granicy
edytujW 1960 3 placówka WOP Strzyżów ochraniała odcinek 8755 m granicy państwowej:
- Od znaku granicznego nr 879 do znaku gran. nr 979.
Sąsiednie strażnice
edytuj- 147 strażnica WOP Matcze ⇔ 149 strażnica WOP Kosmów – 1946
- 147 strażnica OP Skryhiczyn ⇔ 149 strażnica OP Kryłów – 24.04.1948
- 147 strażnica WOP Stryhiczyn ⇔ 148a strażnica WOP Czumów – 01.01.1951
- 143 strażnica WOP Wieniawa ⇔ 144 strażnica WOP Czumów – 1954
- 4 placówka WOP Dorohusk ⇔ 2 placówka WOP Dołhobyczów – 01.01.1960.
Dowódcy strażnicy
edytuj- por. Mieczysław Kręglicki (15.02.1952–10.12.1952)[10].
Uwagi
edytuj- ↑ Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[6].
- ↑ Zarządzenie DWW nr 07/WW z 24.04.1957 (Prochwicz 2011 ↓, s. 225).
- ↑ Zarządzenie MSW nr 203/59/WW z 27.11.1959 (Jackiewicz 1998 ↓, s. 106).
Przypisy
edytuj- ↑ Wykazy dyslokacyjne 1946 ↓, k. 119–123.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ a b Historia ChOWOP ↓, s. 23.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 103.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
- ↑ Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.16.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 103–104.
- ↑ a b c Nadbużańska Brygada WOP. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-18]. (pol.).
- ↑ Mieczysław Kręglicki. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. 2019. [dostęp 2020-01-19]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Henryk Dominiczak, Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985, Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Jerzy Prochwicz, Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965, Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011, ISBN 978-83-7726-027-2.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn. 2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
- ASGran.Historia Chełmskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1955. Chełm 1956
- Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.