Strażnica WOP Pławidło
Strażnica Wojsko Ochrony Pogranicza Tyrpice/Pławidło – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną[a] na granicy z Niemiecką Republiką Demokratyczną.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1945 |
| Rozformowanie |
2. poł. lat 70. XX w. |
| Tradycje | |
| Rodowód |
46 strażnica WOP |
| Komendanci / Dowódcy | |
| Pierwszy |
ppor. Piotr Kanak |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
10 Komenda Odcinka |
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujStrażnica została sformowana w 1945 w strukturze 10 komendy odcinka Słońsk jako 46 strażnica WOP (Wyzen)[2]. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[3].
W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 strażnica została włączona w struktury 36 batalionu Ochrony Pogranicza, a 1 stycznia 1951 94 batalionu WOP. Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[b], a strażnica WOP Pławidło III kategorii otrzymała ten sam numer: 46 w skali kraju[5].
Jesienią 1954 strażnica została przeniesiona do nowego obiektu, wybudowanego w tej miejscowości, typowej strażnicy WOP. W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica WOP Pławidło II kategorii była 19. w 9 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza[6]. 1 stycznia 1960 była jako 3 strażnica WOP IV kategorii Pławidło w strukturach 93 batalionu WOP[7]. Rozkazem organizacyjnym dowódcy WOP nr 0148 z 2.09.1963 przeniesiono strażnicę Pławidło z kategorii IV do III[8]. Kilka miesięcy później przeformowano Strażnicę lądową WOP Płowidło III kategorii na strażnicę rzeczną kategorii I. W marcu 1968 będąca w strukturach batalionu rzecznego WOP Słubice, była jako Strażnica WOP rzeczna nr 3 Pławidło.
Rozwiązana w latach 70. XX w.[7].
Ochrona granicy
edytujW 1960 3 strażnica WOP Pławidło IV kategorii ochraniała odcinek granicy państwowej o długości 7 000 m:
- Od znaku granicznego nr 512 do znaku gran. nr 523.
W 1963 strażnica przejęła część odcinka po rozformowanej Strażnicy WOP Nowy Lubusz.
Strażnice sąsiednie
edytuj- 45 strażnica WOP Nowy Lubusz ⇔ 47 strażnica WOP Pamięcin – 1946
- 45 strażnica WOP Nowy Lubusz ⇔ 49 strażnica WOP Górzyca – 1948
- 4 strażnica WOP lądowa II kategorii Słubice ⇔ 2 strażnica WOP lądowa III kategorii Górzyca – 01.01.1964
- strażnica WOP rzeczna nr 4 Słubice ⇔ strażnica WOP rzeczna nr 2 Górzyca – 03.1968.
Dowódcy strażnicy
edytuj- ppor. Piotr Kanak (od 11.10.1945)
- chor. Zdzisław Białyniecki (do 1948)
- sierż. Józef Kozłowski (był w 1950)
- sierż. Edmund Jaskulski (był w 1951)
- st. sierż. Romuald Jodko (od 1952)
- por. Henryk Cieśla (1953–1958)
- kpt. Wojciech Materka[9][10] (1958–1961)
- ppor. Kocieniewski cz.p.o. (1961–1962)
- kpt. Wojciech Materka[9][10] (1962–1963)
- por. Zdzisław Matuszewski (od 1963)
- kpt. Stanisław Sikora (do 09.12.1969)
- kpt. Jan Włodarkiewicz (09.12.1969–był w 1976).
Wykaz dowódców strażnicy podano za Józef Ostrowski: Lubuska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1989. Ludzie – wydarzenia. s. 19.
- kpt. Władysław Sikora
- kpt. Zdzisław Matuszewski.
Uwagi
edytuj- ↑ Pełnienie służby granicznej jest wykonywaniem zadania bojowego w ochronie granicy państwowej. Służbę ochrony granicy państwowej żołnierz WOP powinien pełnić z całkowitym poświęceniem i oddaniem, nie szczędząc swych sił, wiedzy i umiejętności fachowych, a nawet życia. Granica państwa musi być ochraniana zawsze bez względu na porę, doby i warunki (Rozdział V, Obowiązki żołnierza WOP, pkt 70)[1].
- ↑ Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Regulamin Służby Granicznej 1968 ↓, s. 24.
- ↑ Wykazy dyslokacyjne 1946 ↓, k. 119–123.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
- ↑ Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.6.
- ↑ Wykaz dyslokacyjny 1957 ↓, k.191.
- ↑ a b Ostrowski 2005 ↓, s. 19.
- ↑ Wykaz dyslokacyjny 1964 ↓, s. 590–620.
- ↑ a b Jerzy Jankowski: Ostatnie pożegnanie śp. ppłk. WOP Wojciecha Materki. emeryci-sg.org.pl, 2020-12-07. [dostęp 2020-12-08]. (pol.).
- ↑ a b Jan Woś. W hołdzie żołnierzom Wojsk Ochrony Pogranicza i funkcjonariuszom Straży Granicznej. „Biuletyn nr 5 (2012)”. Problemy Ochrony Granic, s. 198–199, 2012. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505.
Bibliografia
edytuj- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Józef Ostrowski: Lubuska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1989. Ludzie – wydarzenia. Krosno Odrzańskie: Drukarnia Dem-druk w Lubsku, 2005.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- ASGr.Historia Lubuskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Krosno Odrzańskie 1965 r.
- Regulamin Służby Granicznej Część I – Zasady Ogólne, t. WOP 1/67, Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej Szefostwo Wojsk Ochrony Pogranicza, 1968, s. 24.
- Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.