Strażnica WOP Mędrzyki

Strażnica WOP Żelazna Góra/Mędrzyki – podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza.

Strażnica WOP Mędrzyki
Strażnica WOP Żelazna Góra
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945

Rozformowanie

1956

Organizacja
Dyslokacja

Żelazna Góra[1], Mędrzyki

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

22 komenda odcinka
3 batalion OP
191 batalion WOP
192 batalion WOP

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 22 komendy odcinka Braniewo jako 108 strażnica WOP[1] (Eisenberg)[2] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[3].

W lipcu 1948 roku strażnica została przeniesiona do miejscowości Mędrzyki[4].

W maju 1952 roku strażnica wyszła z podporządkowania rozwiązywanego 191 batalionu WOP i weszła w struktury 192 batalionu WOP[5]. Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[a]. Strażnica IV kategorii otrzymała numer 103[7][8].

Jesienią 1955 roku zlikwidowano sztab batalionu. Strażnica podporządkowana została bezpośrednio pod sztab brygady. W sztabie brygady wprowadzono stanowiska nieetatowych oficerów kierunkowych odpowiedzialnych za służbę graniczną strażnic[9].

W czerwcu 1956 roku rozwiązano strażnicę[9].

Strażnice sąsiednie

edytuj

Komendanci/dowódcy strażnicy

edytuj
  • por. Stanisław Jermak (był w 10.1946)[b].
  • sierż. Józef Tałaj p.o. (01.11.1950–14.05.1951)[10]
  • chor. Stanisław Zdzichowski (do 1951).
  1. Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[6].
  2. Rozkaz personalny dowódcy WOP nr 053 z 19.10.1946 roku (Rozkazy personalne D WOP ↓).

Przypisy

edytuj
  1. a b Rabij 2000 ↓, s. 28.
  2. Wykazy dyslokacyjne 1946 ↓, k. 119–123.
  3. Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
  4. Historia KOWOP ↓, s. 20.
  5. Historia KOWOP ↓, s. 27.
  6. Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
  7. Historia KOWOP ↓, s. 30.
  8. Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.12.
  9. a b Historia KOWOP ↓, s. 102.
  10. Józef Tałaj. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej Instytut Pamięci Narodowej [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2023-02-08]. (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
  • Bogdan Rabij. V Mazurski Oddział WOP i jego osiągnięcia w zakresie zwalczania przestępczości granicznej. „Problemy ochrony granic”. 14/2000, 2000. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757. 
  • ASGr. Historia Kętrzyńskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza. Kętrzyn 1961
  • Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
  • Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
  • Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.