Stopnie służbowe w Służbie Celnej

Stopnie służbowe w Służbie Celnej – tytuły funkcjonariuszy byłej formacji Służby Celnej oznaczające miejsce danego funkcjonariusza w hierarchii służbowej.

Wymiary i sposób noszenia nakładki na naramiennik używanej w Służbie Celnej

Stopnie służbowe Służby Celnej w latach 1999-2009

W roku 1999 wraz z powstaniem Służby Celnej wprowadzono stopnie służbowe dla funkcjonariuszy tej formacji. Ustanowiono następujące stopnie:

• aplikant celny
• młodszy rewident celny
• rewident celny
• starszy rewident celny
• młodszy dyspozytor celny
• dyspozytor celny
• starszy dyspozytor celny
• młodszy aspirant celny
• aspirant celny
• starszy aspirant celny
• podkomisarz celny
• komisarz celny
• nadkomisarz celny
• generalny komisarz celny
• krajowy komisarz celny

Taki stan funkcjonował do roku 2009.

Wzory dystynkcji funkcjonujące w latach 2000-2005

W roku 2000 w życie weszło rozporządzenie dotyczące umundurowania funkcjonariuszy Służby Celnej. Rozporządzenie to wprowadziło oznaczenia stopni służbowych: w formie patek na kołnierz marynarki, żakietu lub bluzy oraz umieszczane bezpośrednio na otoku czapki. Taki stan funkcjonował do roku 2005.

dystynkcja celnika patka
stopień służbowy	Aplikant celny	Młodszy rewident celny	Rewident celny	Starszy rewident celny	Młodszy dyspozytor celny

dystynkcja celnika patka
stopień służbowy	Dyspozytor celny	Starszy dyspozytor celny	Młodszy aspirant celny	Aspirant celny

dystynkcja celnika patka
stopień służbowy	Starszy aspirant celny	Podkomisarz celny	Komisarz celny

dystynkcja celnika patka
stopień służbowy	Nadkomisarz celny	Generalny komisarz celny	Krajowy komisarz celny

W latach 2000–2005 na czapce nie umieszczano oznak konkretnych stopni, lecz wzdłuż górnej krawędzi otoku umieszczano następujące oznaczenia:

• na czapce: krajowego komisarza celnego, generalnego komisarza celnego i nadkomisarza celnego – wężyk koloru srebrnego o wysokości 25 mm wykonany z taśmy o szerokości 17 mm
• na czapce: komisarza celnego, podkomisarza celnego i starszego aspiranta celnego – dwa płaskie sznury koloru srebrnego o szerokości 6 mm
• na czapce: aspiranta celnego, młodszego aspiranta celnego, starszego dyspozytora celnego i dyspozytora celnego – jeden płaski sznur koloru srebrnego o szerokości 6 mm

Na czapkach pozostałych funkcjonariuszy nie umieszczano oznaczeń tego typu.

Wzory dystynkcji funkcjonujące w latach 2005-2009

W roku 2005 weszło w życie rozporządzenie wprowadzające nowe umundurowanie dla funkcjonariuszy Służby Celnej. Przyjęcie nowych mundurów wymusiło zmianę wzorów i sposoby noszenia dystynkcji.

Oznaczenia stopni na patkach zastąpiły dystynkcje umieszczone na pochewkach nakładanych na naramienniki. Do umundurowania wyjściowego wprowadzono pochewki w kolorze szarozielonym z oznakami w kolorze srebrnym wykonane metodą haftu. Zaś do umundurowania polowego wprowadzono pochewki w kolorze szarozielonym lub czarnym, również ze srebrnymi, haftowanymi dystynkcjami. Ponadto wprowadzono oznakę stopnia na umieszczaną otoku czapki wyjściowej lub kapelusika dla funkcjonariuszy-kobiet.

Wzory dystynkcji obowiązujące w latach 2005-2009:

dystynkcja celnika pochewka na naramiennik
stopień służbowy	Aplikant celny	Młodszy rewident celny	Rewident celny	Starszy rewident celny	Młodszy dyspozytor celny

dystynkcja celnika pochewka na naramiennik
stopień służbowy	Dyspozytor celny	Starszy dyspozytor celny	Młodszy aspirant celny	Aspirant celny

dystynkcja celnika pochewka na naramiennik
stopień służbowy	Starszy aspirant celny	Podkomisarz celny	Komisarz celny

dystynkcja celnika pochewka na naramiennik
stopień służbowy	Nadkomisarz celny	Generalny komisarz celny	Krajowy komisarz celny

Rozporządzenie dotyczące umundurowania celników, zostało jednak szybko uchylone i w roku 2006 zastąpione nowym rozporządzeniem. Odnośnie do wyglądu dystynkcji nie wprowadzono dużych zmian. Zmianie uległ tylko kolor pochewek – do mundurów wyjściowych i polowych pochewki pozostały szarozielone, a do mundurów specjalnych wprowadzono pochewki czarne i niebieskie. Oznaczenia stopni pozostały w kolorze srebrnym, niezależnie od koloru pochewek. Oznaczenia stopni na otokach nieuległy zmianom.

Stopnie służbowe Służby Celnej w latach 2009-2017

Oznaka noszona przez oficerów Służby Celnej. Wprowadzona w roku 2012

W roku 2009 weszła w życie nowa ustawa o Służbie Celnej. Nowa ustawa wprowadziła nowe stopnie, zlikwidowała część starych, a także wprowadziła podział na korpusy. Podział stopni w Służbie Celnej w latach 2009-2017:

• korpus szeregowych Służby Celnej:
  • aplikant celny
  • starszy aplikant celny
• korpus podoficerów Służby Celnej:
  • młodszy rewident celny
  • rewident celny
  • starszy rewident celny
  • młodszy rachmistrz celny
  • rachmistrz celny
  • starszy rachmistrz celny
• korpus aspirantów Służby Celnej:
  • młodszy aspirant celny
  • aspirant celny
  • starszy aspirant celny
• korpus oficerów młodszych Służby Celnej:
  • podkomisarz celny
  • komisarz celny
  • nadkomisarz celny
• korpus oficerów starszych Służby Celnej:
  • podinspektor celny
  • młodszy inspektor celny
  • inspektor celny
• korpus generałów Służby Celnej:
  • nadinspektor celny
  • generał Służby Celnej

Równorzędność stopni policyjnych i Straży Granicznej ze stopniami służbowymi w Służbie Celnej określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 października 2009 r.

Wzory dystynkcji funkcjonujące w latach 2009-2017

W roku 2009 wprowadzono zmianę wzorów dystynkcji, co wiązało się z wprowadzeniem reorganizacją stopni w Służbie Celnej. Sposób noszenia dystynkcji oraz wykonanie nie uległo zmianie. Oznaki stopni wykonane są srebrną nicią, metodą haftu maszynowego. Wyjątkiem są stopnie nadinspektora celnego oraz generała SC – wykonuje się je ręcznie bajorkiem.

Korpus szeregowych Służby Celnej

dystynkcja celnika pochewka na naramiennik
stopień służbowy	Aplikant celny	Starszy aplikant celny

Korpus podoficerów Służby Celnej

dystynkcja celnika pochewka na naramiennik
stopień służbowy	Młodszy rewident celny	Rewident celny	Starszy rewident celny	Młodszy rachmistrz celny	Rachmistrz celny	Starszy rachmistrz celny

Korpus aspirantów Służby Celnej

dystynkcja celnika pochewka na naramiennik
stopień służbowy	Młodszy aspirant celny	Aspirant celny	Starszy aspirant celny

Korpus oficerów młodszych Służby Celnej

dystynkcja celnika pochewka na naramiennik
stopień służbowy	Podkomisarz celny	Komisarz celny	Nadkomisarz celny

Korpus oficerów starszych Służby Celnej

dystynkcja celnika pochewka na naramiennik
stopień służbowy	Podinspektor celny	Młodszy inspektor celny	Inspektor celny

Korpus generałów Służby Celnej

dystynkcja celnika pochewka na naramiennik
stopień służbowy	Nadinspektor celny	Generał Służby Celnej

Kolejna zmiana w kwestii dystynkcji w Służbie Celnej weszła w życie w roku 2012. Zrezygnowano ze stosowanych do tej pory do umundurowania specjalnego pochewek w kolorze niebieskim, pozostały zaś pochewki czarne. Wprowadzono też odznakę korpusu oficerów Służby Celnej dla funkcjonariuszy korpusów oficerów młodszych oraz oficerów starszych.

Ponadto wprowadzono dystynkcje umieszczane na otoku czapki i kapelusika do munduru wyjściowego.

Bibliografia

• Ustawa z dnia 24 lipca 1999 roku o Służbie Celnej (Dz.U. z 1999 r. nr 72, poz. 802) (uchylona)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 kwietnia 2000 roku w sprawie umundurowania funkcjonariuszy celnych (Dz.U. z 2000 r. nr 41, poz. 479)
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 roku o Służbie Celnej (Dz.U. z 2009 r. nr 168, poz. 1323)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 marca 2005 roku w sprawie umundurowania funkcjonariuszy celnych (Dz.U. z 2005 r. nr 65, poz. 571)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 kwietnia 2006 roku w sprawie umundurowania funkcjonariuszy celnych (Dz.U. z 2006 r. nr 77, poz. 543)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 listopada 2009 roku w sprawie umundurowania funkcjonariuszy celnych (Dz.U. z 2009 r. nr 197, poz. 1521)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2011 roku w sprawie umundurowania funkcjonariuszy celnych (Dz.U. z 2011 r. nr 290, poz. 1705)